Nguyên Tổng Giám đốc Cty CP Gang thép Thái Nguyên khai gì?

Các bị cáo tại tòa.

Khi MCC vi phạm, TISCO đã có văn bản nhắc nhở?

Là bị cáo đầu tiên trả lời các câu hỏi của HĐXX, bị cáo Trần Trọng Mừng, nguyên Tổng Giám đốc Cty CP Gang thép Thái Nguyên – TISCO, đã đề nghị xem xét việc cáo buộc bị cáo “là người chủ trì thực hiện, người tổ chức ký kết điều chỉnh hợp đồng”.

Bị cáo Mừng khai, dự án giai đoạn 2 gồm 22 gói thầu nhưng có 2 gói thầu lớn. Gói thầu 2, TISCO đã ký với MCC hợp đồng EPC - hợp đồng trọn gói, “chìa khóa trao tay” và có giá không đổi trong quá trình thực hiện.

Nhưng quá trình thực hiện Hợp đồng EPC số 01, MCC đã vi phạm. Cụ thể, sau hơn 11 tháng kể từ khi hợp đồng có hiệu lực, MCC vẫn chưa lựa chọn và ký được hợp đồng với nhà thầu phụ nào; chưa hoàn thành thiết kế chi tiết các hạng mục, không đặt hàng chế tạo máy móc thiết bị, không triển khai thi công các hạng mục của gói thầu, mà rút hết người về nước và nhiều lần đề nghị kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng và tăng giá hợp đồng không có căn cứ, không phù hợp quy định của pháp luật, không đúng với nội dung các bên đã thỏa thuận trong hợp đồng.

Bị cáo trình bày, khi MCC vi phạm, TISCO đã có văn bản nhắc nhở, báo cáo việc này với Tổng Cty Thép Việt Nam (VNS). TISCO yêu cầu xem xét, phạt MCC nhưng nhận được chỉ đạo từ VNS và Bộ Công Thương là tìm mọi biện pháp để tháo gỡ khó khăn.

Ngoài ra, khi MCC vi phạm hợp đồng, TISCO có báo cáo các cấp có thẩm quyền để cùng tháo gỡ khó khăn. Tại tờ trình gửi Bộ Công Thương và VNS, TISCO kiến nghị xem xét dừng hợp đồng, thu hồi tiền tạm ứng, yêu cầu bồi thường toàn bộ thiệt hại và đã chuẩn bị phương án kiện MCC ra tòa án quốc tế.

Nguyên Tổng Giám đốc còn nói, ký tờ trình gửi Bộ Công Thương và VNS, kiến nghị MCC thực hiện 5 nội dung như: Xem xét lại tiến độ; khẩn trương đưa người có trách nhiệm sang điều hành dự án; hoàn chỉnh các hạng mục còn lại; khẩn trương đặt hàng thiết bị cho gói thầu; nhanh chóng tìm kiếm nhà thầu phụ cho phần C.

"Nếu như MCC không thực hiện thì TISCO sẽ báo cáo các cấp có thẩm quyền để cho dừng hợp đồng" - bị cáo khai. Cựu Tổng Giám đốc khẳng định, chưa bao giờ đề nghị điều chỉnh phần C theo đơn giá bởi nếu điều chỉnh theo đơn giá thì sẽ không đảm bảo, khiến cho nhà thầu làm việc chậm tiến độ… Tuy nhiên, bị cáo nhận trách nhiệm vì đã không làm việc kỹ lưỡng, dẫn đến vi phạm; đã giới thiệu VINAINCON khi chưa tìm hiểu về năng lực…

Trước đó, các cơ quan tố tụng kết luận, dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 do TISCO làm chủ đầu tư được triển khai từ năm 2007; đơn vị trúng thầu là Tập đoàn KH-CN và thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC).

Đại diện của TISCO là bị cáo Trần Trọng Mừng, Tổng Giám đốc đã ký hợp đồng số 01 EPC với đại diện của MCC. Giá trị hợp đồng hơn 160 triệu USD, là giá trọn gói không thay đổi trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng. Thời gian thực hiện hợp đồng là 30 tháng.

Liên quan đến điều chỉnh chi phí phần C (xây lắp) trong hợp đồng EPC, VKSND xác định, việc chấp thuận Tổng Cty Xây dựng công nghiệp Việt Nam (VINAINCON) làm nhà thầu phụ thực hiện phần C của hợp đồng, trong khi VINAINCON không đủ năng lực khi trái với quy định của Luật Đấu thầu năm 2005, trái với điều 21 Nghị định số 99/NĐ-CP ngày 13-6-2007 của Chính phủ…, dẫn đến chậm tiến độ, làm phát sinh tăng lãi vay, tăng chi phí đầu tư…

Về đề xuất đưa VINAINCON là nhà thầu phụ, trước tòa, bị cáo Mừng phân trần, TISCO giới thiệu VINAINCON dựa trên công văn tự giới thiệu của VINAINCON, Bộ Công thương cũng có giới thiệu đơn vị này với VNS và TISCO.

TISCO có tổ công tác xuống kiểm tra năng lực của VINAINCON. Trước khi nghỉ hưu, bị cáo Mừng có ký công văn gửi VNS báo cáo quá trình thực hiện dự án; có đề nghị VINAINCON là nhà thầu phụ, đề nghị điều chỉnh phần C theo hình thức trọn gói (điều chỉnh 1 lần).

Đại diện VKSND đọc bản cáo trạng, cáo buộc với các bị cáo.

VINAINCON không đủ năng lực...

Trong khi đó, bị cáo Trần Văn Khâm, nguyên Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc TISCO, thừa nhận, VINAINCON không đủ năng lực và nhân lực để triển khai dự án, không đảm bảo tiến độ và đã tự dừng việc thi công, trả lại công việc cho TISCO.

Như lời bị cáo, trước sức ép của tiến độ, bị cáo cử nhân viên đi nghiên cứu năng lực của 13 nhà thầu phụ khác. Nhưng do vướng mắc khó khăn từ nhiều mặt nên dự án vẫn chậm tiến độ.

Theo VKSND, bị cáo Trần Văn Khâm đã ký quyết định điều chỉnh cơ cấu tổng mức đầu tư dự án, trong đó có dự phòng cho phần C của hợp đồng tăng thêm 15,57% triệu USD; ký phụ lục điều chỉnh lần thứ 4 với MCC thống nhất tách phần C ra khỏi hợp đồng EPC; trực tiếp ký hợp đồng thầu phụ 3 bên, chấp thuận giao cho VINAINCON không đủ năng lực và các nhà thầu phụ khác thực hiện phần C dưới hình thức hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh. TISCO tổ chức thực hiện và chịu mọi rủi ro không có cơ sở pháp lý, không đủ quy định của Hợp đồng EPC số 01.

Đáng chú ý, trước khi diễn ra phiên tòa, CQĐT đã kê biên nhiều tài sản của bị cáo Khâm. Theo đó, ngày 30-5-2019, CQĐT kê biên 2 tài sản nhà, đất tại phường Trung Thành, TP Thái Nguyên của bị cáo.

Ngày 22-8-2019, CQĐT tiếp tục kê biên căn hộ chung cư số 805, tòa nhà 27 tầng-165B Thái Hà, Hà Nội, diện tích 77,1m2.

Một loạt các tài sản khác cũng bị kê biên: nhà đất tại địa chỉ LK1-H03, Lô LK64 Khu đô thị mới Bắc An Khánh, xã An Khánh, huyện Hoài Đức, Hà Nội, diện tích 126m2; nhà, đất tại địa chỉ Lô C8/D21 Khu đô thị mới Cầu Giấy, Hà Nội, diện tích 146,8m2; thửa đất tại địa chỉ phường Túc Duyên, TP Thái Nguyên, diện tích 252m2 (đứng tên bà Nguyễn Thị Hồng Vân, vợ bị cáo Khâm).

Tại tòa, bị cáo Khâm khai, mảnh đất ở Thái Nguyên vợ bị cáo mua từ năm 2007, sau đó bán đi để làm nhà ở phường Trung Thành, TP Thái Nguyên. Còn căn hộ hơn 70m2 ở Hà Nội do vợ chồng bị cáo mua cho con gái.

Đỗ Phương