Nguy cơ mất vốn ngân sách tại Dự án Trại giống thủy sản chất lượng cao Vĩnh Long

Báo CANDONLINE, có bài viết “Dấu hiệu sai phạm tại dự án Trại giống thủy sản chất lượng cao Vĩnh Long”, do Công ty TNHH Biofeed (Biofeed) làm chủ đầu tư.

Mới đây, Văn phòng UBND tỉnh Vĩnh Long đã gửi ý kiến trả lời của Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Lữ Quang Ngời, liên quan đến các dự án Biofeed làm chủ đầu tư. Biofeed được UBND tỉnh Vĩnh Long cấp phép đầu tư 3 dự án nhưng đến nay đều không triển khai đúng tiến độ, có nguy cơ mất vốn vay ngân sách.

Công ty Biofeed (do ông Trương Thanh Phương làm giám đốc) được UBND tỉnh Vĩnh Long cấp phép đầu tư đối với 3 dự án. Cụ thể hai Dự án Trại giống thủy sản chất lượng cao tại huyện Tam Bình và huyện Vũng Liêm; Dự án Nhà máy chế biến thủy sản xuất khẩu Biofeed 2 ở xã Thanh Đức, huyện Long Hồ nằm trong Tuyến công nghiệp Cổ Chiên.

3 dự án này có tổng vốn đầu tư gần 400 tỷ đồng từ vốn vay ngân hàng và vốn tự có của doanh nghiệp. Trong đó, hai Dự án Trại giống thủy sản chất lượng cao Biofeed được UBND tỉnh Vĩnh Long cấp giấy chứng nhận đầu tư vào năm 2008, với tổng vốn đầu tư hơn 242 tỷ đồng.

Theo đăng ký, vốn tự có của doanh nghiệp là 76 tỷ đồng và vốn vay từ các tổ chức tín dụng 165 tỷ đồng. Tiến độ dự kiến hoàn thành của dự án là 24 tháng. Đến nay, hai dự án vẫn không triển khai đúng tiến độ để đưa vào hoạt động.

Ghi nhận tại ấp Phú An, xã Phú Thịnh, huyện Tam Bình, khu vực triển khai Dự án Trại giống thủy sản chất lượng cao Vĩnh Long là một khu đất trống được người dân tận dụng trồng lúa. Theo UBND tỉnh Vĩnh Long, hai dự án này công ty tự thỏa thuận, nhận chuyển nhượng đất của người dân để thực hiện. Công ty vay vốn của ngân hàng để nhận chuyển nhượng đất của người dân và thế chấp các quyền sử dụng đất này tại ngân hàng vay vốn thực hiện dự án.

Khu vực triển khai Dự án Trại giống thủy sản chất lượng cao Vĩnh Long được người dân tận dụng trồng lúa.

Riêng Dự án Trại giống thủy sản chất lượng cao Vĩnh Long, có tổng vốn đầu tư 171 tỷ đồng, thực hiện bằng vốn vay từ Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB), chi nhánh Vĩnh Long sau này là VDB khu vực Cần Thơ.

Quá trình triển khai dự án, VDB giải ngân hơn 30 tỷ đồng cho các hạng mục đền bù, giải phóng mặt bằng và nắm giữ 19 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) với tổng diện tích thu hồi là 77.558m². Dự án triển khai đến tháng 3/2010 phải tạm dừng, các hộ dân trong vùng ảnh hưởng không thống nhất giá bồi hoàn làm dự án ngưng trệ.

Sau đó, Biofeed thế chấp cho Ngân hàng TMCP Quốc dân 7 giấy CNQSDĐ, bao gồm diện tích 19 giấy CNQSDĐ mà VDB đang nắm giữ để vay 130 tỷ đồng. Ngoài ra, Biofeed còn vay của Quỹ đầu tư phát triển tỉnh Vĩnh Long 10,5 tỷ đồng.

UBND tỉnh Vĩnh Long cho biết Quỹ đầu tư phát triển là tổ chức tài chính nhà nước, hoạt động theo mô hình ngân hàng chính sách do tỉnh thực hiện trách nhiệm của cơ quan quản lý.

Nguồn tin từ UBND tỉnh Vĩnh Long giải thích rằng khi cho Biofeed vay vốn, Quỹ đầu tư phát triển ký thỏa thuận, chia sẻ quyền lợi với ngân hàng. Còn quyền sử dụng đất doanh nghiệp thế chấp cho ngân hàng, nếu đưa ra phát mãi thì Quỹ đầu tư phát triển được chia sẻ quyền lợi dựa trên văn bản thỏa thuận đã ký.

Theo UBND tỉnh Vĩnh Long, Dự án Trại giống thủy sản chất lượng cao Vĩnh Long có sự tham gia cấp tín dụng của các tổ chức tín dụng khác. Quỹ đầu tư đang phối hợp với các tổ chức tín dụng có quyền lợi và trách nhiệm liên quan đến tài sản thế chấp của Biofeed, thực hiện thu hồi vốn vay và quyết liệt phối hợp với các tổ chức tín dụng trong việc thu hồi vốn vay từ các nguồn thu khác.

Theo UBND tỉnh Vĩnh Long, hiện nay Biofeed và ngân hàng chưa xử lý xong phần nợ vay cũng như tài sản thế chấp. Nếu tỉnh thu hồi, chấm dứt hoạt động của dự án sẽ ảnh hưởng đến việc xử lý nợ của các ngân hàng, ảnh hưởng đến hoạt động ngân hàng trên địa bàn nên chưa xử lý được.

Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Lữ Quang Ngời, giao Sở Kế hoạch và Đầu tư mời các ngân hàng có liên quan và Biofeed, Ban Quản lý các khu công nghiệp, các sở, ngành, địa phương nghiên cứu, đề xuất các nội dung liên quan để tham mưu UBND tỉnh giải quyết.

Theo lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Vĩnh Long, các dự án của Biofeed đều không triển khai thực hiện theo đúng tiến độ phê duyệt.

Dự án Trại giống thủy sản chất lượng cao Vĩnh Long, tài sản là quyền sử dụng đất Biofeed đã thế chấp Ngân hàng TMCP Quốc dân nhưng khi nhận chuyển nhượng đất của người dân thực hiện dự án thì nguồn vốn vay từ Ngân hàng VDB.

VDB khu vực Cần Thơ đã có văn bản gửi UBND tỉnh Vĩnh Long cho rằng Biofeel dùng tài sản được hình thành từ vốn vay tín dụng đầu tư của nhà nước mang thế chấp, vay vốn của một tổ chức tín dụng khác mà chưa có sự đồng ý của VDB là vi phạm pháp luật.

Việc này cũng trái với quyết định phê duyệt đầu tư dự án chỉ được thực hiện bằng vốn vay tín dụng đầu tư của nhà nước và vốn tự có của doanh nghiệp. Biofeed sử dụng tài sản đảm bảo hình thành từ vốn vay nhà nước mang đi thế chấp vay vốn một tổ chức tín dụng khác, dẫn đến có nguy cơ thất thoát vốn ngân sách nhà nước.

Theo VDB khu vực Cần Thơ, tổng dư nợ của Biofeed đến năm 2019 là 56,7 tỷ đồng. Dư nợ gốc quá hạn 25,6 tỷ đồng và dư nợ lãi 31 tỷ đồng.

Theo UBND tỉnh Vĩnh Long, Biofeed vay vốn của Quỹ đầu tư phát triển tỉnh Vĩnh Long, cơ chế tài sản đảm bảo là 3 hecta đất tại xã Thanh Đức, huyện Long Hồ. Diện tích đất này doanh nghiệp thuê của nhà nước để thực hiện Dự án Nhà máy chế biến thủy sản xuất khẩu Biofeed 2.

Doanh nghiệp đã nộp đủ tiền thuê đất và được cấp giấy CNQSDĐ để thực hiện dự án. Nhưng tỉnh Vĩnh Long chưa bàn giao toàn bộ mặt bằng để doanh nghiệp xây dựng nhà máy. Vì vậy, doanh nghiệp không triển khai được dự án.

Quyền sử dụng đất của doanh nghiệp đã thế chấp vay ngân hàng để nhập máy móc thiết bị, chuẩn bị triển khai dự án nhưng không triển khai được. Nếu tỉnh chấm dứt hoạt động dự án thì sẽ ảnh hưởng đến việc thu hồi nợ và xử lý tài sản thế chấp tại ngân hàng…

Theo giấy chứng nhận đầu tư vào năm 2011, dự án có tổng vốn đầu tư 155 tỷ đồng. Sau 9 năm được cấp phép đầu tư, nơi triển khai dự án vẫn là khu đất bỏ hoang. Ngân hàng TMCP Quốc Dân đã khởi kiện doanh nghiệp ra tòa, tranh chấp hợp đồng tín dụng đòi số tiền 40 tỷ đồng.

Như Anh