'Người viết chữ đẹp' của báo Công an Nghệ an

=============================================================================

Là người làm báo nhiệt huyết với nghề, mười năm làm Tổng biên tập, anh luôn phấn đấu trung thực khách quan là tối thượng, đội ngũ làm báo trên đất Nghệ nể phục Tâm nghề Tình người anh cất giữ sau bộ trang phục an ninh.

Ảnh (từ bìa trái): Trung tá Nguyễn Xuân Thư-Tổng biên tập báo CA NA; Vợ chồng Thượng tá Cao Đăng Nghĩa, nguyên Tổng biên tập báo CA NA; Nhà báo Giao Hưởng, Thượng tá Lý Vĩnh Sinh-Phó Tổng biên tập báo CA NA.

Chiều Hè năm 2002, tôi đang trong phòng làm việc bổng có tiếng đẩy cửa:

- Lâu ni khỏe không chú?

- Chào anh Cao Đăng Nghĩa, nghỉ hưu 4 năm về quê Diễn Lộc nom anh trẻ khỏe hơn khi làm việc.

- Chú động viên cái bụng cũng thích, già lấy vui làm thuốc chú ạ.

Ra đời đầu thập niên tám mươi thế kỷ trước, tờ An ninh Nghệ Tĩnh do Đại tá Lê Văn Khiêu trưởng ty CA Nghệ Tĩnh kiêm Tổng biên tập. Tôi là một trong số bạn đọc đầu tiên của An ninh Nghệ Tĩnh, bản tin này xuất hiện đáp ứng nhu cầu của khá đông bạn đọc trước bình minh đổi mới sắp diễn ra trên quê hương.

Trên cơ sở bản tin An ninh thành lập báo CA Nghệ Tĩnh, sô đầu ra mắt ngày 19/5/1984. Từ chỗ tập trung phản ánh lĩnh vực ANTT, không lâu sau báo CA Nghệ Tĩnh với đội ngũ cộng tác viên đông đảo đã vươn lên phản ánh hoạt động của các lĩnh vực kinh tế-văn hóa-xã hội trên địa bàn xứ Nghệ, thoảng có những tin bài phản ánh sự việc diễn ra trên đất Thanh Hóa, Quảng Bình. Đến cuối năm 1987 tôi có mươi bài được đăng trên báo CA Nghệ Tĩnh, bấy giờ tôi mới đạp xe đến Tòa soạn nằm trong Trụ sở Ty Công an tỉnh.

Cứ nghĩ Tòa soạn đồ sộ lắm, nào ngờ "tòa" chỉ được 3 phòng làm việc tít tận tầng 4, mỗi phòng chừng 18 mét vuông, người đầu tiên tôi gặp là chị Liên văn thư, nghe tôi tự giới thiệu chị Liên niềm nở:

- Tui đánh máy, đọc nhiều bài biết tên chú, bữa ni mới gặp.

Chị Liên dẫn tôi sang phòng làm việc kiêm tiếp khách của Tổng biên tập Cao Đăng Nghĩa. Phòng kê chiếc bàn làm việc kiêm bàn trà tiếp khách, bốn chiếc ghế long mộng phải đặt sát tường để trợ sức cho chân ghế dễ bị gãy, nếu quá 4 người thì khách tự giác đứng hóng, trò chuyện với khách anh Nghĩa luôn tay cầm khăn lau nước vương trên mặt bàn:

- Chú làm nghề chi mà bữa ni mới xuất hiện?

Tôi vắn tắt sự tréo ngoe học một đằng làm một nẻo, anh cười:

- Cảm ơn chú gửi bài cộng tác. Anh được tổ chức phân công phụ trách báo mà lo. Tiền nhân bảo “văn hay chữ tốt”, anh viết chữ đẹp nhưng văn không hay. Dàn phóng viên quá mỏng thay nhau bám cơ sở, anh nhờ chú tranh thủ ngoài giờ biên tập giúp mảng văn hóa văn nghệ, nếu chú nhận lời, đầu tuần có người mang bài vở đến nhà, thứ 5 đến lấy.

Đang viết báo tự do, từng tiếp xúc vài chục Tổng biên tập các báo từ Sài Gòn ra Hà Nội, tôi nhớ mãi lần đầu gặp anh và không nỡ từ chối với con người chân chất, cởi mở, khiêm tốn, thân tình. Giúp anh, thực chất là giúp tờ báo mà anh đứng mũi chịu sào. Lại nghĩ về nghề cầm bút nặng trách nhiệm xã hội, vinh nhục cách nhau sợi tóc, rất cần “chữ Tâm kia bằng ba chữ Tài”.

Sau lần gặp ấy tôi “vác tù và”, Thành Trung “giàu” cưỡi Cúp 79 mang tập bản thảo viết tay đến nhà, Bá Minh “nghèo” đạp xe Phượng Hoàng đến nhận bản thảo đã biên tập mang về, có mấy lần anh Nghĩa điện thoại đến cơ quan trao đổi với tôi vài chi tiết đã thêm, bớt bằng mực đỏ.

Năm 1990 chia tách tỉnh, báo CA Nghệ Tĩnh đổi măng séc thành báo CA Nghệ an, chức năng và phạm vi phủ sóng của tờ báo thì vẫn như cũ, tin bài phản ánh đủ các lĩnh vực diễn ra trong và ngoài xứ Nghệ. Ngày ấy báo Công an Nghệ an sớm tiên phong về phát hành, bằng nhiều kênh đưa báo về tới xã, phường, thôn bản. Tổng biên tập và phóng viên đều nhìn vào đồng lương, Tổng biên tập và các trợ thủ đắc lực Bá Minh, Thành Trung, Việt Long, Ngọc Tuần…hiện thực chủ trương biến không thành có, thắt lưng buộc bụng, nâng chất lượng đội ngũ cầm bút, chất lượng tin bài, đưa tầm ảnh hưởng của báo ra các tỉnh khu vực Bắc miền Trung.

Sáng ấy tại Tòa soạn, Thành Trung vừa ôm chồng báo từ nhà in về, tôi rút một tờ thơm mùi mực, phát hiện cọng rơm to bằng con giun đất dính chặt ở trang đầu, tôi mang tờ báo “khoe” với Tổng biên tập, chúng tôi nhìn nhau không biết lỗi do ai:

- Giữa cái nghèo chung của toàn xã hội, anh em mình làm báo động viên nhau vượt khó vượt khổ, qua bĩ cực đến thái lai, anh tin như thế.

Làm hết trách nhiệm của một Tổng biên tập thật là khó, có những bài sau khi báo đăng ai đó không bằng lòng cứ nhè Tổng biên tập ra đòn gió, nhiều bữa điện thoại bàn làm việc réo liên tục, tối về anh phải cắt điện thoại nhà riêng để được ngủ yên.

Tôi chia sẻ với anh điều khó nói:

- Ta cứ xác định mục đích tối thượng vì nước vì dân, Hiến pháp nước CHXHCNVN là chiến lũy, Luật báo chí là tấm khiên che chắn ! Vì công lý mà nhỡ mất lòng với ông A bà B vẫn tốt hơn là bia miệng để đời kết tội vô cảm với quyền lợi hợp pháp chính đáng của người dân.

Là người làm báo nhiệt huyết với nghề, mười năm làm Tổng biên tập, anh luôn phấn đấu trung thực khách quan là tối thượng, đội ngũ làm báo trên đất Nghệ nể phục Tâm nghề Tình người anh cất giữ sau bộ trang phục an ninh. Anh bảo về lý thuyết, khái niệm chân lý có vẻ trừu tượng, nhưng khi chân lý hiện hữu trong đời sống xã hội thì nó cụ thể đến kết quả của từng việc làm ích nước lợi dân. Để giúp bạn đọc khám phá chân lý, anh yêu cầu người viết phấn đấu viết đúng sự thật khách quan, mỗi khi sự thật khách quan được khai quật phát lộ nó giúp dư luận xã hội hiểu đúng bản chất sự kiện hiện tượng từng tác động mạnh đến cộng đồng.

Với anh là sinh nghề tử nghiệp, xem cuộc chiến vì công lý là cuộc chiến khó nhất lâu dài nhất trên đời này. Anh bảo Nhà báo cũng là con người bị ràng buộc chằng chịt các mối quan hệ cá nhân, gia đình, xã hội, cũng nỗi buồn nhạy cảm trên đe dưới búa. Là Tổng biên tập tờ báo của ngành, chân anh bám chặt mặt đất nhưng đầu anh khó chạm tới “trần” quyền lực, anh bảo luận tội là quyền của Viện kiểm sát, kết tội là quyền của Tòa án, phát hiện phản ánh là quyền của báo chí, anh nhắc nhở phóng viên không lạc sang luận tội, kết tội, cố gắng phấn đấu không để xã hội thất vọng cũng không để xã hội quá kỳ vọng vào báo chí.

Sau chừng 3 tháng tôi “vác tù và”, anh cọc cạch đạp xe hỏi tìm đến "biệt thự" chưa đầy 20 mét vuông của vợ chồng tôi, anh ngó nghiêng không sót chỗ nào, chiếc giường rộng 1,6 m, chiếc bàn mộc bé tẹo, hai chiếc ghế nhựa "cánh cụp cánh xòe" để khi không dùng thì ghế nọ chồng ghế kia thêm lối đi lại, anh hỏi tôi:

- Chú ngồi làm việc ở mô?

Tôi chồng 2 chiếc gối lên nhau áp vào đầu giường làm “chân bàn”, lôi tấm ván ép pọcmica, kích thước 0,7 x 0,5 m đặt lên 2 chiếc gối thành bàn viết.

- Chú ở và viết như này anh cảm thấy có lỗi với chú quá.

Trước khi ra về anh đặt vào tay tôi cái phong bì:

- Ban biên tập gửi chú mấy đồng gọi là để chú thêm ấm trà gói thuốc mà thức giúp báo.

Cảm động “một miếng khi đói”, cảm động tấm lòng biết trân quý lao động đặc thù.

Đầu tháng 10/1989 anh bảo:

- Kỷ niệm 100 năm ngày sinh Bác Hồ 5/1990, báo ta phối hợp với báo CAND ra đặc san chuyên đề về Bác, chú chuẩn bị tư liệu viết bài nhé.

Cuối tháng10/1989 được Công ty Ngoại thương cử sang khảo sát thị trường Lào, tôi kết hợp đưa bố vợ là ông Mai Văn Dong (hồi hương năm 1960), sang lại Thái Lan thăm mẹ đẻ 91 tuổi ở với con gái tại tỉnh Mucđahan. Bấy giờ hai nước Việt-Thái chưa thiết lập bang giao, giấy tờ quá cảnh từ Lào sang Thái tôi nhờ Công an bạn giúp. Gần 1 tháng sống trên vùng Đông Bắc Thái Lan, tôi được bà con Việt kiều giúp đỡ, tìm hiểu về hoạt động của Nguyễn Ái Quốc thời gian 1928, 1929 dưới các bí danh Thầu Chín, sư Hạnh Đa.

Về Vinh tôi hoàn thành truyện ký “Sóng Mekong dào dạt Cửu Long” 5000 chữ, ngày đó tại Vinh chưa có potocopy, tôi nộp bản chép tay duy nhất cho anh Cao Đăng Nghĩa. Tập bản thảo của báo CA Nghệ An về chủ đề Bác Hồ được giao cho Thành Trung mang ra Hà Nội, chẳng hiểu sao chuyên san ấy không ra được, tôi đòi lại cái bản thảo duy nhất ấy, Thành Trung hứa:

- Để bữa mô em đến báo CAND hỏi xem còn giữ bản thảo nữa không.

Đã 29 năm bản thảo vẫn chưa trở về với tác giả !

=================================================================================

Nguyễn Giao Hưởng |

Nguồn Văn Hiến: http://vanhien.vn/news/%E2%80%9Cnguoi-viet-chu-dep%E2%80%9D-cua-bao-cong-an-nghe-an-69339