Người 'về miền xưa cũ' sưu tập gốm xứ cổ

Vốn là dòng gốm bình dị và gần gũi với cuộc sống hàng ngày của người dân Nam Bộ. Từng nét chạm trổ, điêu khắc thủ công trên từng sản phẩm như hiện lên cái nhìn toàn cảnh về lịch sử vùng gốm và đời sống từng thời của cư dân nơi đây.

Anh Dương Văn Thông (bên trái) và bộ sưu tập gốm sứ cổ Nam Bộ

Có lẽ cũng bởi xuất thân từ một gia đình làm nông chất phác, anh Thông đã sớm đem lòng mến vẻ đẹp bình dị, tự nhiên của gốm cổ Nam Bộ. Sau hàng chục năm tìm kiếm và sưu tầm, đến nay anh Thông đã trở thành một tay chơi gốm cổ có tiếng trong làng những người yêu ngoạn cổ với một gia tài đáng mơ ước: hơn 10.000 hiện vật gốm sứ.

Bộ sưu tập gốm sứ cổ

Các món đồ gốm sứ được anh Thông sắp đặt cực kỳ khéo léo trong không gian nhà có diện tích khá hẹp. Bước vào nhà, du khách sẽ choáng ngợp trước một thế giới cổ vật hiếm thấy trên đất miền Tây. Từ phòng khách, hành lang đi lại cho tới phòng thờ, phòng ngủ của nhà anh Thông đều chật kín cổ vật. Hai bên bậc cấp cầu thang cũng được bài trí nhiều bình gốm tạo cho không gian có cảm giác ấm cúng hơn. Tất cả được bài trí gọn gàng, bắt mắt và tôn lên vẻ độc bản, xưa cũ của từng hiện vật.

Những hiện vật cổ được anh bài trí gọn gàng, bắt mắt

Gốm sứ được trang trí hai bên cầu thang tạo nên cảm giác ấm cúng cho không gian

Hiện tại, bộ sưu tập của anh Thông có đến 80% là gốm Nam Bộ với các dòng Cây Mai, Lái Thiêu, Biên Hòa, 20% còn lại là gốm Tàu, gốm Nhật. Với anh Thông, gốm Nam Bộ có sức hấp dẫn không thua kém một dòng gốm nào ở các nước, bởi nước men láng đẹp, kỹ thuật thủ công nhưng hiện rõ lên là vẻ hoa mỹ, bay bổng của những nét phóng bút tài tình điêu luyện mà trải qua nhiều năm lịch sử, nhuốm màu thời gian vẻ đẹp ấy càng hút hồn người thưởng thức qua sự phong hóa, rạn men.

Hơn 80% bộ sưu tập của anh là gốm cổ Nam Bộ

Gốm Cây Mai nổi bật là các đồ thờ cúng, trang trí, đồ dung cao cấp với kỹ thuật tinh xảo, cầu kỳ đến từng chi tiết. Gốm Lái Thiệu theo nguồn gốc của các chủ lò gốm như trường phái Quảng Đông sủ dụng men nhiều màu để sản xuất các tượng trang trí, các loại đôn voi; trường phái Triều Châu lại sử dụng men xanh trắng chuyên tập trung sản xuất đồ gốm gia dụng phục vụ đời sống hàng ngày như chén, đĩa, tô hay bình trà, bình rượu; trường phái Phúc Kiến sử dụng màu đen chuyên sản xuất lu, vại, hũ… Gốm Biên Hòa thiên về trang trí hoa văn dày đặc, bao quanh sản phẩm bằng phương pháp vẽ nét chìm hoặc lấy nét chìm kết hợp với trổ thủng để tạo hoa văn, sau đó tô men. Hoa văn thường là hình rồng hay cúc hóa long, hoa mai… khá đặc sắc.

Bộ sưu tập của anh đầy đủ chậu, tượng, bình có hoa văn độc đáo. Bộ sưu tập linh vật như cặp nghê, đầu rồng, lân với thần thái, khí chất khác nhau nổi bật lên nét đặc trưng của linh vật Việt, không pha lẫn với linh vật của bất cứ quốc gia nào. Những hiện vật trong bộ sưu tập của anh Thông có tuổi đời từ vài chục đến hơn trăm năm. Nhưng anh lại có một góc nhìn khác, anh Thông chia sẻ “Tùy theo cảm nhận của mỗi người. Không phải đồ trăm năm, ngàn năm mới quý. Có những món đồ chỉ 10 năm 20 năm cũng là đồ quý bởi nó độc – có những dòng không bao giờ sản xuất ra nữa”.

Những người cùng chung sở thích sưu tập cổ vật

Hiếm ai biết rằng, anh Thông từng trải qua một thời khó khăn, bôn ba buôn bán mưu sinh. Với anh, thú chơi cổ vật và theo đuổi đam mê này như một cơ duyên, hơn 10000 hiện vật là kết quả của chặng đường đi, tìm và gieo duyên với bạn bè cùng sở thích. Chơi đồ cổ, đồ xưa cũ không nhất thiết phải có nhiều tiền mà quan trọng là niềm đam mê theo đuổi. Sau một ngày làm việc căng thẳng và mệt mỏi, ngồi ngắm nhìn cổ vật trong nhà, lòng anh an yên, thư thái hơn.

Tiểu Mai