Người 'vận động hành lang' cho Việt Nam

Ông Nguyễn Quốc Cường (trái ảnh) khi đó là Đại sứ Việt Nam tại Mỹ cùng Thượng nghị sĩ John McCain tại lễ kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ thương mại Việt - Mỹ. Ảnh: Hiệu Minh.

Đại sứ Nguyễn Quốc Cường chia sẻ: “Thượng nghị sĩ John McCain là một trong những biểu tượng và đã có những đóng góp quan trọng vào tiến trình bình thường hóa quan hệ Việt - Mỹ. Tôi thích tính cách thẳng thắn trong các bài phát biểu của ông, không khoan nhượng, luôn đi vào thẳng vấn đề. Còn nhớ, có lần gặp đề nghị Thượng nghị sĩ lên tiếng mạnh mẽ phản đối việc Chính phủ Mỹ áp thuế phi lý vào mặt hàng cá tra, cá basa của Việt Nam, ông đồng ý ngay và đề nghị cung cấp thêm các lập luận. Một thời gian ngắn sau, ông gọi tôi lên và lần này không tiếp tại Văn phòng của Thượng nghị sĩ mà ngay tại hành lang của phòng họp Thượng viện, nơi có rất nhiều người đứng chờ để gặp mặt các thượng nghị sĩ Mỹ”.

“Thượng nghị sĩ McCain giải thích chính vì lý do đó mà ở Mỹ có từ “lobyists”, tức là những người “vận động hành lang” và hôm nay ông gọi Đại sứ Việt Nam lên gặp để thông báo ông chuẩn bị đưa ra Thượng viện dự luật phản đối Chính phủ Mỹ áp thuế cao với cá tra, cá basa của Việt Nam. Đại sứ Mỹ tại Việt Nam thời đó là David Shear cho tôi biết, lần đầu được gặp John McCain và câu đầu tiên Thượng nghị sĩ nhắn nhủ tới ông cũng là “Vietnam’s catfish” (cá tra Việt Nam) - Đại sứ Nguyễn Quốc Cường nhớ lại.

Theo chia sẻ của Đại sứ Nguyễn Quốc Cường, Thượng nghị sĩ McCain cũng rất tự hào được Việt Nam dựng “bia” tại hồ Trúc Bạch, nơi máy bay của ông bị Việt Nam bắn rơi và viên phi công McCain bị bắt trong chiến tranh. John McCain chỉ đề nghị ta chỉnh sửa cho chính xác ông là “phi công của Hải quân Hoa Kỳ” chứ không phải là “phi công của Không lực Hoa Kỳ”, và cũng mong Hà Nội quan tâm giữ gìn vệ sinh quanh tấm bia này. Mỗi lần thăm Việt Nam, ông thường dẫn các thượng nghị sĩ và bạn bè của ông tới để “khoe” về tấm bia kỷ niệm này.

Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Nguyễn Tâm Chiến trong cuốn sách “Chuyện nghề, chuyện nghiệp ngoại giao” cũng đã viết về cuộc tiếp xúc với Thượng nghị sĩ John McCain trong vụ tranh chấp thương mại đầu tiên giữa Mỹ và Việt Nam về bán phá giá cá da trơn nổ ra vào tháng 2.2002. “Sau khi bàn xong công việc, ông cầm tay và dắt thẳng tôi đến 1 bức ảnh treo trên tường phòng làm việc và nói: “Đây là bức ảnh tôi quý nhất”. Tôi nhìn lên, hóa ra đấy là ảnh được phóng to cái bia đá bằng xi măng xù xì trên đường Thanh Niên dọc hồ Trúc Bạch Hà Nội” - Đại sứ Nguyễn Tâm Chiến viết. Ông McCain còn nói thêm: “Đại sứ biết không, đó là bức tượng duy nhất của tôi được dựng trên thế giới”!

VÂN ANH - HÀ LIÊN