Người nổi tiếng đã chiếm lĩnh thị trường sách thiếu nhi như thế nào?

Rất nhiều người nổi tiếng đã thử vận may của mình với sách thiếu nhi, và nhiều người trong số đó may mắn đến bất ngờ. Trong đó, nổi bật nhất phải kể đến David Walliams.

Xu hướng viết sách thiếu nhi của người nổi tiếng

David Walliams sinh năm 1971, là diễn viên hài được yêu thích ở Anh đồng thời là giám khảo của chương trình Tìm kiếm tài năng Anh Quốc.

Cái tên David Walliams xuất hiện trên bìa sách đầu tiên vào năm 2008 với The Boy in Dress, đến nay ông đã có 14 tiểu thuyết, 7 cuốn sách tranh cùng nhiều tập truyện thiếu nhi khác. Trong hơn 10 năm ra mắt với tư cách tác giả sách, Walliams đã bán được hơn 40 triệu bản, đứng vị trí thứ nhất trong top sách bán chạy hơn 180 tuần, điều mà J.K Rowling chưa làm được.

David Walliams và cuốn sách nổi tiếng nhất, Bà nội Găngxtơ, đã bán được hơn 1,35 triệu bản. Ảnh: Dave Benett.

Chỉ riêng sách của David Walliams đã chiếm 14,4% trong tổng doanh thu 133 triệu bảng Anh của nhà xuất bản HarperCollins trong năm 2020. Một mình Walliams cũng chiếm một phần ba số lượng sách trong top 50 sách bán chạy nhất của năm ở Anh: 2,4 triệu bản cho 11 tên sách, so sánh với 4,7 triệu bản của 39 cuốn còn lại.

Những cuốn sách của David Walliams khi được chuyển ngữ và xuất bản ở nhiều quốc gia khác cũng được yêu thích bởi phong cách viết hài hước, vui nhộn. Ở Việt Nam đã xuất bản các tác phẩm của ông bao như: Bà nội Găngxtơ, Ông nội vượt ngục, Bánh mì kẹp chuột, Nha sĩ yêu quái, Bố xấu, bố tốt, Băng đảng nửa đêm và Lũ trẻ hư nhất quả đất.

Gareth P. Jones, một nhà văn thiếu nhi cho rằng, với trẻ em, những người mua sách lại là những người không đọc chúng. Cha mẹ mua cho con cái sách để đọc với ý tưởng rằng bất cứ sách gì trẻ em đọc được. Và vì những người như David Walliams đã nổi tiếng, cha mẹ sẽ dễ dàng khiến họ tin tưởng và mua sách vì danh tiếng của anh hơn.

Nhiều ngôi sao Hollywood cũng bắt đầu viết sách thiếu nhi, chủ yếu là sách tranh và thành công không kém. Với số lượng người theo dõi khổng lồ trên mạng xã hội cùng danh tiếng của mình, họ dễ dàng quảng bá sách đến với đông đảo độc giả, đặc biệt là các bậc phụ huynh theo dõi các chương trình của họ.

Jimmy Fallon là nhà sản xuất, người dẫn chương trình của The Late Night Show, từng giành giải Emmy và Grammy, với gần 52 triệu người theo dõi trên Twitter. Fallon viết cuốn sách thiếu nhi đầu tiên Snowball Fight vào năm 2005, nhưng 10 năm sau Fallon mới tiếp tục sự nghiệp tác giả của mình.

Emma Thompson và loạt truyện tiếp theo về Thỏ Rabbit. Ảnh: Ferdaus Shamim.

Lần lượt các cuốn sách Your Baby’s First Word Will Be Dada, Everything is MAMA, This is Baby và gần đây nhất là 5 More Sleeps til’s Christmas ra đời.

Những cuốn sách tranh này đã đưa Jimmy Fallon trở thành tác giả bán chạy số 1 trên New York Times.

Nữ diễn viên đoạt giải Oscar Julianne Moore cũng bắt đầu viết sách thiếu nhi từ năm 2007 và nổi tiếng với loạt sách về cô bé Freckleface Strawberry. Nữ diễn viên Lupita Nyong’o có cuốn sách tranh Sulwe.

Emma Thompson lại viết tiếp câu chuyện nổi tiếng của Beatrix Potter về chú thỏ Peter với loạt sách The Further Tale of Peter Rabbit, The Christmas Tale of Peter Rabbit và The Spectacular Tale of Pater Rabbit. Nữ ca sĩ Kelly Clarkson có River Rose and The Magical Lullaby còn cầu thủ bóng rổ LeBron James có I Promise.

Thị trường sách thiếu nhi có phải là miếng mồi béo bở?

Một trong lý do phổ biến nhất khi những người nổi tiếng được hỏi tại sao chọn viết sách thiếu nhi là vì họ có con nhỏ, và họ muốn viết gì đó cho con của mình.

Nhiều người thực sự có tài kể chuyện. Nhưng sẽ là một thiếu sót lớn nếu không nhắc đến những người vẽ minh họa.

Công thức chung cho sách thiếu nhi của người nổi tiếng là họ sẽ viết lời, đóng vai người kể chuyện, và đội ngũ nhà xuất bản tìm kiếm một họa sĩ minh họa có nét vẽ phù hợp với câu chuyện ấy.

Sách của Julianne Moore do LeUyen Pham - một họa sĩ gốc Việt vẽ tranh. Các sách thiếu nhi của cựu ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton do nhiều họa sĩ minh họa như Marla Frazee và Carme Lemniscates.

Việc ngày càng nhiều người nổi tiếng lấn sân sang viết sách thiếu nhi khiến những tác giả hay nhà văn trong ngành lo ngại về kế sinh nhai của mình. Khi top đầu trong list sách bán chạy luôn thuộc về những cái tên như Walliams, sách của họ khó lòng bứt phá lên được cũng như được bày ở những vị trí đẹp trong nhà sách.

Ở Anh, ước tính mỗi năm có khoảng 200.000 đầu sách được xuất bản, có khoảng 10% trong số đó là sách thiếu nhi. Nhưng số sách đó lại chiếm đến gần 30% doanh thu bán hàng, và mỗi năm con số ấy lại tăng lên.

Mảng sách thiếu nhi rõ ràng là một ngành sinh lời nhưng cũng quan trọng với sự phát triển đầu đời của trẻ. Đó là lý do nếu ai đó sử dụng một cuốn sách chỉ để đánh bóng tên tuổi của mình, hoặc kiếm tiền bằng danh tiếng và viết ra những cuốn sách vô hại thì thật đáng trách.

Jimmy Fallon và cuốn sách tranh dành cho trẻ em dưới 2 tuổi. Ảnh: Today.

David Baddiel, một diễn viên hài của Anh và đồng thời là tác giả của series The Parent Angency cho trẻ em chia sẻ trên tờ The Guardian rằng, lý do mà nhiều diễn viên hài như ông chuyển qua viết sách là vì bản thân họ cũng là những tác giả. Họ từng viết hàng tá kịch bản chương trình hài kịch, một kiểu văn học cũng chẳng khác với truyện thiếu nhi là bao khi cả hai đều là làm độc giả cười.

Và họ phải chứng minh bản thân mình có nhiều hơn một cuốn sách mỏng nhỏ. Đúng là những tên tuổi lớn có thể dễ dàng tiếp cận với đông đảo độc giả hơn, nhưng để tạo ra một thế giới cho người đọc, đặc biệt là với trẻ em thì điều quan trọng nằm ở những câu chuyện.

Cho dù là nhà văn chuyên nghiệp hay người nổi tiếng đá chéo sân, chất lượng của những cuốn sách mới là thứ cha mẹ cần quan tâm khi lựa chọn cho con của mình. Theo như lời tiểu thuyết gia Amanda Craig: "Viết sách thiếu nhi là một môn nghệ thuật phi thường, và trẻ em xứng đáng được nhận những gì tốt đẹp nhất".

Thiên Ái