Người Mỹ, người Trung Quốc đều muốn ông Trump tái đắc cử?

Cuộc chạy đua vào chiếc ghế ông chủ Nhà Trắng đã bắt đầu nóng lên. Hai ứng viên sáng giá nhất cho đến nay vẫn là đương kim Tổng thống Donald Trump và đại diện Đảng Dân chủ Joe Biden.

Ngành đá phiến Mỹ mong chờ ông Trump tái đắc cử.

Xét riêng về ngành dầu mỏ của đất nước cờ hoa, nhiều người muốn tiếp tục ủng hộ vị Tổng thống tỷ phú Donald Trump hơn là ứng viên đảng Dân chủ.

Theo kết quả khảo sát của Trường Đại học các vấn đề công Hobby thuộc Đại học Houston đối với các thành viên của Hiệp hội dầu mỏ - khí đốt Texas (TXOGA), 76% lãnh đạo cho biết họ coi việc ông Biden thắng cử là đe dọa hàng đầu đối với các công ty trong ngành. Trong đó, 51% cho rằng “Tổng thống Biden” sẽ gây ra mối quan ngại “rất lớn”, còn 25% cho rằng chiến thắng của ông là “mối lo ngại lớn”.

Mối quan ngại hàng thứ hai của giới điều hành ngành năng lượng Texas liên quan đến vấn đề nội tại của ngành dầu mỏ: 75% coi dư thừa nguồn cung dầu mỏ, khí đốt là quan ngại hàng đầu, còn 73% lo ngại nhu cầu dầu mỏ xuống thấp.

Yếu tố đứng hàng thứ tư mới là triển vọng suy thoái kinh tế toàn cầu của Mỹ, với 68% số người được hỏi đưa ra nhận định này.

Kết quả khảo sát hiển thị rõ những vấn đề quan trọng trong ngành năng lượng Mỹ. Không thể phủ nhận những gì Tổng thống Mỹ đang làm đến nay là mang về lợi ích cho ngành công nghiệp dầu đá phiến. Ông Trump tuyên bố rằng, ông xem sự trỗi dậy mạnh mẽ của ngành dầu khí Mỹ trong những năm gần đây là “một năng lực chiến lược” cần phải được bảo vệ.

Khi còn tranh cử, ông Donald Trump từng bày tỏ niềm tin vào năng lượng hóa thạch, vào kỹ thuật khai thác dầu khí đá phiến cũng như thúc đẩy khai thác rộng rãi những vùng tài nguyên - điển hình là bang Alaska.

Hai tháng trước bầu cử tổng thống, ứng viên Donald Trump tuyên bố sẽ xóa bỏ những "rào cản để năng lượng của Mỹ phải trở thành nguồn lợi cho người dân địa phương". Nước Mỹ của ông Trump cũng chủ trương đưa dầu hỏa và khí đốt ra thị trường thế giới. Năm 2018, lần đầu tiên kể từ năm 1973, nước Mỹ đã vượt cả Nga và Saudi Arabia để trở thành nhà xuất khẩu dầu lớn số 1 thế giới với sản lượng trong tháng 6 và tháng 8/2018 lên tới 11 triệu thùng/ngày. Sự tăng trưởng chóng mặt của ngành dầu đá phiến Mỹ đã khiến Nga và OPEC thực sự phải dè chừng.

Trong khi đó, ông Biden không phải là người có quan điểm cực đoan về ngành dầu mỏ, khí đốt như muốn cấm khai thác dầu đá phiến song ông cũng sẵn sàng ngăn cản các dự án năng lượng lớn giúp thúc đẩy xuất khẩu năng lượng của Mỹ như dự án đường ống Keystone XL, một sáng kiến bị ông Obama khai tử, nhưng lại được ông Trump “làm sống lại” sau đó.

Tháng 4 vừa qua, dự án này đã bị thu hồi giấy phép trên mặt nước – thứ rất cần thiết để hoàn thành việc xây dựng đường ống và chắc chắn khiến dự án bị đình trệ.

Keystone XL là một đường ống dài khoảng 1.900 km, vận chuyển khoảng 830.000 thùng dầu mỗi ngày từ các bãi cát hắc ín ở Alberta, Canada đến Nebraska của Mỹ, cuối cùng là đến các nhà máy lọc dầu ở duyên hải vịnh Mexico.

Đường ống Keystone XL được Ủy ban năng lượng quốc gia Canada phê duyệt vào năm 2010 nhưng bị đình chỉ vào năm 2015 sau khi cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama từ chối cấp giấy phép.

Người Trung Quốc cũng thích ông Trump?

Zhou Xiaoming, người từng là nhà đàm phán thương mại của Trung Quốc và là cựu phó đại diện của Trung Quốc tại Geneva, Thụy Sĩ nhận xét rằng, nếu ông Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ, đó sẽ là điều nguy hiểm cho Trung Quốc.

Ông Trump được người Trung Quốc yêu thích?

"Nếu ông Biden đắc cử, tôi cho rằng điều này sẽ nguy hiểm hơn cho Trung Quốc, bởi ông ấy sẽ hợp tác với các đồng minh để nhắm vào Trung Quốc, trong khi Tổng thống Trump hiện đang phá hủy các liên minh này của Mỹ" - ông Zhou Xiaoming nói.

4 cựu quan chức hiện tại trong chính phủ Trung Quốc cũng đồng quan điểm với ông Zhou Xiaoming. Nhiều quan chức trong chính phủ Trung Quốc tin rằng chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử vào tháng 11 tới sẽ giúp ích cho Bắc Kinh bằng cách làm suy yếu điều mà họ xem là tài sản lớn nhất của Washington nhằm giám sát tầm ảnh hưởng của Trung Quốc.

Theo Straits Times, trong một số cuộc trả lời phỏng vấn, 9 quan chức và cựu quan chức Trung Quốc đã thể hiện quan điểm rằng, họ ủng hộ ông Trump tái đắc cử, bất kể trong 4 năm qua, nhà lãnh đạo Mỹ không ít lần đưa ra những cáo buộc mạnh mẽ về Bắc Kinh, từ vấn đề thương mại cho tới đại dịch COVID-19.

Một số quan chức Trung Quốc lo ngại rằng căng thẳng Mỹ - Trung sẽ leo thang bất kể người giành chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng là ai đi chăng nữa. Tuy nhiên, họ mong muốn kết quả bầu cử nghiêng về việc xem xét ai là người chú trọng đến ảnh hưởng về địa chính trị và ai là người quan tâm đến quan hệ thương mại.

Cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden được coi là một thành viên đảng Dân chủ truyền thống với quan điểm thúc đẩy các mối quan hệ đa phương của Mỹ cũng như làm giảm những căng thẳng về thương mại. Nhưng ông Trump lại là người để ý đến mọi vấn đề của Trung Quốc chứ không chỉ thương mại, đó là sở hữu trí tuệ, công nghệ viễn thông, cách Trung Quốc làm chủ nợ thế giới, kiểu đầu tư bẫy nợ của Trung Quốc...

Theo 2 quan chức Trung Quốc, nếu ông Biden trở thành tổng thống, ông sẽ cởi mở hơn ở những lĩnh vực yêu cầu sự hợp tác, chẳng hạn như khôi phục sự tham gia của Mỹ trong thỏa thuận về Biến đổi khí hậu ở Paris từng được đàm phán khi ông là Phó Tổng thống dưới thời Tổng thống Obama.

"Ông ấy sẽ ủng hộ sự hợp tác trong những chủ đề như biến đổi khí hậu, cải cách WTO và TPP" - ông Wang Huiyao, cố vấn chính phủ Trung Quốc và là người sáng lập Trung tâm nghiên cứu Trung Quốc và Toàn cầu hóa nhận định.

Theo nhà phân tích Janan Ganesh nhận định trên Financial Times, nếu thế giới bước vào một cuộc Chiến tranh Lạnh khác giữa Mỹ và Trung Quốc, ông Trump không phù hợp để trở thành người chiến thắng. Ông cho rằng Trung Quốc sẽ có nhiều điều để mất hơn nếu ông Biden trở thành ông chủ Nhà Trắng thay vì ông Trump.

"Quyền lực mềm" là một cụm từ phản ánh về chiến lược ở đây. Nếu ông Biden trở thành tổng thống, những động thái như: tái cam kết với NATO, giảm bớt những xung đột thương mại, tham gia nghiêm túc vào vấn đề biến đổi khí hậu có thể chấm dứt việc châu Âu, Australia và các đồng minh khác trượt khỏi quỹ đạo của Mỹ" - chuyên gia này nhận định.

Hải Lâm