Người 'giữ lửa' nghề nước mắm Sầm Sơn

Ông Hoàng Thăng Vích - chủ cơ sở nước mắm cốt truyền thống Vích Phương, phường Trung Sơn (TP Sầm Sơn) kiểm tra sản phẩm.

Nhiều năm qua, nước mắm Vích Phương đã được nhiều du khách trong, ngoài tỉnh biết đến và ngày càng có chỗ đứng trên thị trường. Nhưng ít ai biết rằng, để có được vị thế như ngày hôm nay, ông Hoàng Thăng Vích – chủ cơ sở nước mắm cốt truyền thống Vích Phương đã phải bôn ba ở nhiều nơi, làm nhiều cách để được khách hàng chấp nhận, dùng và nhớ đến sản phẩm của mình.

Nhắc đến chuyện nghề, ông Hoàng Thăng Vích cho biết: Vào những năm đầu thập kỷ 90 của thế kỷ trước, người dân ở đây chủ yếu sinh sống bằng nghề đánh bắt và chế biến hải sản, đặc biệt, đa số những gia đình làm nghề chế biến chỉ mong được đủ ăn. Vì vậy, ông luôn trăn trở, phải làm điều gì đó để tìm hướng đi cho riêng mình, không thể để cái đói, cái nghèo bủa vây mãi được.

Nghĩ là làm, ông tự tay chuẩn bị hàng trăm lít nước mắm do gia đình mình sản xuất rồi chở đi khắp các đường làng, ngõ xóm ở trong tỉnh để giới thiệu. “Thời gian đầu tôi đi bán, nhưng cả tuần cũng chẳng bán được lít nào. Vì vậy, tôi quyết định gõ cửa một vài nhà dân tự chào hàng nhằm thăm dò thị trường nhưng cũng chẳng ăn thua”, ông Vích nhớ lại.

Và rồi ông giành niềm tin bằng cách gửi mỗi gia đình ở những vùng đất từng đặt chân đến 1 lít nước mắm để dùng thử. Sau một tháng ông sẽ quay lại kiểm tra, nếu kém chất lượng hay bị thối, sẽ không lấy tiền của bà con. Sau một thời gian rong ruổi, ông mang về một cuốn sổ dày ghi tên, địa chỉ các gia đình mà mình đã gửi nước nắm.

Lúc ấy, bạn bè, người thân ai cũng bảo ông “gàn”, “dở”... bởi đã có ai liều như thế bao giờ. Bao nhiêu vốn liếng dồn hết vào đây nên nhiều lúc gia đình ông cũng lâm vào cảnh khốn khó. “Đúng như đã hứa, sau một tháng, quay lại những nơi đã giao nước mắm đợt trước để xem phản ứng của người dân như thế nào. Tôi vô cùng lo lắng. Nhưng các gia đình đã dùng thử nước mắm của tôi đều có những đánh giá khá tốt, có người còn đứng ra làm đầu mối tiêu thụ... Tôi như vỡ òa trong hạnh phúc”, ông Hoàng Thăng Vích bộc bạch.

Và chính từ đây việc sản xuất nước mắm của gia đình ông Vích đã dần ổn định, thị trường ngày càng rộng mở. Làm ăn thuận lợi chưa được bao lâu thì khó khăn lại xuất hiện. Đó là, thời điểm năm 2010, giá các mặt hàng tiêu dùng tăng cao, nhất là xăng dầu, nên đầu tư cho những chuyến biển trở nên tốn kém, nguyên liệu khan hiếm. Làm thế nào để giữ nghề và giữ được khách hàng mà bấy lâu nay vất vả lắm mới gây dựng được là điều khiến ông Vích luôn trăn trở.

Sau nhiều đêm thức trắng, ông bàn với vợ quyết định vay thêm vốn, duy trì sản xuất, không tăng giá, giữ chất lượng sản phẩm. Mặt khác, ông còn dành tiền cho người đi biển tạm ứng để mua xăng, dầu. Khó khăn qua đi, nghề đi biển lại thuận lợi, ông vẫn giữ mức giá thu mua nguyên liệu. Tiếng lành đồn xa, các nhóm du khách đã tìm đến tận nhà ông Vích mua hàng; các nhà hàng có thương hiệu ở Sầm Sơn, ở TP Thanh Hóa đặt hàng mua nước mắm tiêu thụ và làm đại lý bán lẻ...

Nhưng để có được chỗ đứng vững chắc trên thị trường, ông Hoàng Thăng Vích đã cất công vào Đà Nẵng, Nha Trang, Phan Thiết..., ra tận Phú Quốc học hỏi. Ở mỗi nơi đến, ông thu hoạch được những cái hay đáng học và cả những cái dở nên tránh.

Chia sẻ bí quyết để nước mắm Vích Phương có được chỗ đứng như ngày hôm nay, ông Vích nói: “Để có loại nước mắm ngon, chất lượng, thì công thức chung là cá tốt, muối tốt, tỷ lệ phù hợp, đảm bảo vệ sinh thì sẽ cho sản phẩm ngon, an toàn. Nhưng để làm được điều đó phải có cái “tâm” với nghề. Phải kiên quyết từ chối dù một con cá ươn, một mớ cá nhiễm bẩn khi nạp nguyên liệu hàng chục, hàng trăm tấn cá vào bể ủ chượp...”.

Để không phụ lòng khách hàng, ông Vích tự đặt hàng riêng một loại bể chứa với hình dáng khác biệt. Bên trong bể chứa được tráng men để đảm bảo dùng được lâu dài và vệ sinh sạch sẽ, dễ dàng.

Mỗi năm cơ sở chế biến nước mắm của ông Hoàng Thăng Vích thu mua, sử dụng hàng trăm tấn cá nguyên liệu, cung cấp ra thị trường hàng chục nghìn nước mắm cốt các loại. Đồng thời, tạo việc làm cho 7 lao động thường xuyên và 12 - 15 lao động thời vụ, với mức thu nhập 7 - 9 triệu đồng/người/tháng.

Những tâm huyết với nghề của ông giờ đây đã được đền đáp xứng đáng, khi thương hiệu nước mắm Vích Phương đã và đang ngày càng có vị thế trên thị trường cả nước.

Cùng với những danh thắng, các sản phẩm ẩm thực độc đáo, trong đó có những giọt nước mắm thơm lành đã tạo nên một bảng màu chi tiết phong phú, ấn tượng, góp phần tạo nên một thành phố biển Sầm Sơn trẻ trung, hấp dẫn níu chân du khách.

Hoài Thu