Ngược xuôi thay đổi sách lược đối phó Nga, châu Âu loay hoay tìm cách vượt thách thức

Lời cáo buộc trực diện và điềm nhiên: Lực lượng Nga đóng ở Vòng Bắc cực đã gây nhiễu các tín hiệu GPS của NATO trong cuộc tập trận quân sự lớn nhất của liên minh quân sự kể từ thời chiến tranh Lạnh. Cuộc tập trận đó chính là Trident Juncture 2018 được tổ chức tại Na Uy tháng trước với sự tham gia của 50.000 quân nhân đến từ 31 quốc gia.

Tuần trước, Na uy đã đưa ra lời cáo buộc này với khẳng định rõ rằng lực lượng Nga đóng tại gần bán đảo Kola đã gây nhiễu tín hiệu GPS trong cuộc tập trận. Lời cáo buộc của Oslo đã khiến Phần Lan triệu kiến Đại sứ Nga; còn NATO gọi hành động đó là "nguy hiểm, gây rối và vô trách nhiệm".

Nga cương quyết phủ nhận cáo buộc. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc cố gắng can thiệp vào một cuộc tập trận ngay khi nó đang diễn ra - không phải là điều gì quá mới mẻ. Điều đáng nói, sự kiện lần này gây chú ý bởi vì nó cho thấy cách các đồng minh châu Âu đang thay đổi chiến thuật đối phó với những hành động được cho là do Nga thực hiện.

Quân đội Mỹ trong cuộc tập trận Trident Juncture 2018

Nếu như trước đây, các nước phương Tây thường cố gắng giải quyết vấn đề với Nga thông qua các kênh ngoại giao kín đáo thì giờ đây, họ công khai lên tiếng chỉ trích.

NATO và các nước đối tác đã chuyển sang một "chiến dịch giao chiến công khai, về cơ bản là công bố các hành động tấn công mạng, gây nhiễu, phá rối… để cố gắng đối phó và ngăn chặn chúng", ông Jack Watling, một học giả tại học viện Dịch vụ Hoàng gia (RUSI) tại London nhận định.

Dù cho sự chuyển hướng này không chính thức: Không tuyên bố, không thông cáo hay có văn bản nào nhắc đến việc liên minh quân sự đang đi theo một cách tiếp cận mới nhưng giới chuyên gia cho rằng có thể nhận thấy sự thay đổi rõ ràng, đặc biệt sau khi cựu điệp viên Nga Sergei Skripal bị đầu độc tại Salisbury (Anh) vào tháng Ba vừa qua. Giới lãnh đạo Anh đưa ra các bằng chứng hướng về Điện Kremlin và công khai cáo buộc Moscow đứng sau vụ việc.

"Có một sự thay đổi chính sách lớn hơn trong cách xử sự với Nga bởi vì tần suất thử thách ngày càng gia tăng", từ các mối đe dọa quân sự và gián điệp tới tấn công mạng và gây nhiễu tín hiệu…, Gustav Gressel, một chuyên gia cấp cao về chính sách tại Hội đồng châu Âu về Đối ngoại, cho biết.

Na uy đã cáo buộc lực lượng Nga đóng tại gần bán đảo Kola đã gây nhiễu tín hiệu GPS trong cuộc tập trận Trident Juncture 2018

Ông Gustav Gressel cho rằng giờ đây người châu Âu "cảm thấy không có ý nghĩa nếu giải quyết các vấn đề với Nga thông qua ngoại giao kín, bởi vì các nhà ngoại giao Nga chỉ liên tục phủ nhận và quanh co".

Hồi tháng Tư, Hà Lan tiết lộ đã phát hiện tình báo Nga tấn công hệ thống dữ liệu thuộc trụ sở Tổ chức cấm sử dụng vũ khí hóa học ở thành phố La Hay. Sau gần nửa năm tiến hành điều tra, đầu tháng Mười vừa qua, Amsterdam đã cung cấp những chi tiết về bốn người đàn ông đi từ Moscow tới Hà Lan, trong đó có cả hóa đơn taxi mà họ đã sử dụng.

Ngay sau khi các thông tin trên được đưa ra, chính phủ Anh, New Zealand và Australia đồng loạt cáo buộc cơ quan tình báo Nga đứng sau "một loạt các vụ tấn công mạng nguy hiểm và không phân biệt nhằm vào các tổ chức chính trị, kinh tế, truyền thông và thể thao" trên khắp thế giới.

Tại Mỹ, kể từ năm 2016, giới tình báo nước này đã không ngừng tố cáo Nga can thiệp vào bầu cử Mỹ và tiến hành tấn công mạng.

Theo Tate Nurkin, một nhà phân tích quân sự cho rằng đây không phải lần đầu các nước phương Tây nhận thấy hành động can thiệp từ phía Nga trong các cuộc tập trận nhưng trước đây dư luận không được biết về những điều đó còn nay đã khác.

Việc châu Âu đi theo một cách tiếp cận mới trong những chính sách đối phó với Moscow không gì khác ngoài mục tiêu gia tăng sức ép lên Điện Kremlin để khiến họ phải cẩn trọng trước khi có hành động gây ảnh hưởng tới Mỹ và châu Âu, chuyên gia Watling đánh giá.