Nghi vấn về một vụ nổ
Công tác tìm kiếm tàu ngầm tuần tra ARA San Juan của Argentina, chở 44 thủy thủ, mất tích từ ngày 15-11 đang được triển khai tích cực với sự tham gia của khoảng 4.000 người, nhiều tàu, máy bay và trang thiết bị hiện đại của 10 quốc gia. Tuy nhiên, thông tin về 'vụ nổ' vừa xảy ra gần vị trí tàu bị mất tích đang gây choáng váng cho thân nhân thủy thủ đoàn và các cơ quan tìm kiếm.
Đã có một vụ nổ
Sứ mệnh quốc tế nhằm tìm kiếm tàu ngầm ARA San Juan của Argentina bị mất tích tại vùng biển Nam Đại Tây Dương khi làm nhiệm vụ tuần tra đang bước vào giai đoạn gấp rút khi mà lượng oxy dự trữ trên tàu được dự báo là đang gần cạn kiệt. “Tin dữ” được Lực lượng Hải quân Argentina cập nhật sáng 23-11 (giờ địa phương) xác nhận, đã nghe thấy một âm thanh bất thường trên biển gần vị trí chiếc tàu ngầm San Juan phát tín hiệu cuối cùng và cho rằng đây là một “vụ nổ”. “Một sự kiện bất thường, ngắn, mạnh và phi hạt nhân phù hợp với vụ nổ đã xảy ra”, phát ngôn viên Enrique Balbi của Hải quân Argentina cho biết tại cuộc họp báo ở thủ đô Buenos Aires cùng ngày.
Theo ông Balbi, vụ nổ xảy ra cách bán đảo Valdes ở tỉnh Chubut của Argentina 385km và cách nơi thuyền trưởng Pedro Fernandez lần cuối báo sự cố về con tàu là 65km. Ông Balbi cho biết chính phủ Argentina đã nhận được thông tin xác nhận vụ nổ từ Hải quân Mỹ sau khi lực lượng này phân tích dữ liệu thu thập từ công nghệ sóng âm. Âm thanh bất thường được ghi nhận vào ngày tàu ngầm Argentina mất tích làm dấy lên suy đoán về việc con tàu phát nổ dưới biển.
Tàu ngầm tuần tra ARA San Juan do Đức sản xuất, thủy thủ đoàn 44 người. Ảnh: Reuters.
Tổng thống Argentina Mauricio Macri khẳng định sẽ huy động mọi nguồn lực cần thiết để tìm tàu ngầm ARA San Juan. Tổng thống Macri cũng gửi lời động viên tới thân nhân các thủy thủ tàu ngầm bị mất liên lạc trong “thời khắc đặc biệt khó khăn”.
Argentina đã triển khai một chiến dịch tìm kiếm và cứu hộ lớn nhất trong vòng 30 năm trở lại đây để tìm dấu vết của tàu ARA San Juan. 14 tàu thuyền và 14 máy bay các loại đã được huy động trong chiến dịch. Lực lượng Hải quân Argentina cho biết hiện 10 quốc gia đã gửi tàu, máy bay và chuyên gia tới hỗ trợ công tác tìm kiếm tại vị trí phát ra âm thanh bất thường trên. Cho đến nay, các nhà chức trách Argentina vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng xác định được vị trí con tàu. Lực lượng cứu hộ vẫn tiếp tục công tác tìm kiếm và đặc biệt ưu tiên tìm tại khu vực phát ra tiếng nổ. Theo ông Balbi, hiện nhiều tàu và máy bay tiếp tục tham gia vào hoạt động tìm kiếm cứu hộ đang trên đường đến khu vực trên, trong đó có cả các tàu có khả năng lập bản đồ đáy đại dương. Hải quân Mỹ cũng điều hai chiếc máy bay có khả năng phát hiện tàu ngầm dưới hoặc trên bề mặt đại dương cùng các tàu lặn có người lái lẫn không người lái có khả năng tiếp cận bên trong tàu ngầm để giải cứu thủy thủ đoàn. Ngoài Mỹ, nhiều nước khác như Nga, Anh, Peru, Brazil và Pháp đã tham gia chiến dịch hỗ trợ tìm kiếm tàu ngầm mất tích.
Trường hợp đặc biệt chưa từng có trong Hải quân Argentina
Đề cập vấn đề lượng oxy chỉ đủ cho 44 thủy thủ sống sót trong 7 ngày, trong điều kiện thân tàu ngầm không bị ảnh hưởng, ông Balbi cho biết tàu San Juan đã mất liên lạc 8 ngày và các thủy thủ có thể gặp nguy hiểm do thiếu oxy. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh đây chỉ là ước chừng và lượng oxy dự trữ có thể hết trước hoặc hết sau thời gian này. Cùng ngày, Thẩm phán Argentina Marta Yanẽz, người thụ lý điều tra vụ tàu San Juan cho biết đây là trường hợp đặc biệt và chưa từng có trong Hải quân Argentina. Đến nay vẫn chưa có yếu tố rõ ràng để bắt đầu một cuộc điều tra tàu ngầm mất tích. Thẩm phán Marta Yanẽz nhấn mạnh ưu tiên hàng đầu hiện nay là các lực lượng tập trung tìm kiếm 44 thủy thủ mất tích cùng với tàu San Juan.
Cơ quan tìm kiếm Argentina cho biết, từ ngày 21-11, ngày thứ 6 kể từ khi tàu mất liên lạc, thời tiết đã thuận lợi hơn nhiều so với những ngày trước khi biển động với sóng biển cao tới 8m. Người phát ngôn Enrique Balbi nhấn mạnh biển lặng sẽ giúp việc tìm kiếm của các tàu tuần tra trở nên dễ dàng hơn. Theo ông Balbi, trong điều kiện thông thường, tàu dự trữ oxy và thực phẩm cho hành trình có thể lên tới 90 ngày mà không cần có sự hỗ trợ từ bên ngoài. Tuy nhiên, việc sạc pin phải được tiến hành hằng ngày hoặc ít nhất cách 3 ngày. Trong trường hợp nổi lên được mặt nước thì tàu ngầm sẽ không có vấn đề về dưỡng khí, nhưng nếu tàu không nổi lên được sẽ không thể rõ điều kiện trong từng trường hợp cụ thể nếu xảy ra tai nạn. Các thủy thủ cũng được huấn luyện trong trường hợp tàu gặp rắc rối.
Theo thông lệ, tàu ARA San Juan phải liên hệ với đài chỉ huy 2 lần mỗi ngày. Theo dự kiến, ngày 19-11 vừa qua, tàu ARA San Juan đã phải đến căn cứ quân sự đóng tại Mar Del Plata, cách Buenos Aires hơn 400km về phía Nam. Trước khi bị mất liên lạc, thuyền trưởng ARA San Juan đã báo về đài chỉ huy về việc pin điện gặp trục trặc.
Tàu ARA San Juan hạ thủy năm 1983, là tàu ngầm mới nhất trong 3 tàu ngầm mà Hải quân Argentina sở hữu. Đây là loại tàu ngầm diesel-điện lớp TR-1700 do hãng Thyssen Nordseewerke của Đức chế tạo, dài 65m, được trang bị 4 động cơ diesel MTU, 4 máy phát, động cơ điện Siemens cùng 120 khối pin điện, cho phép nó đạt tốc độ tới 46km/giờ khi lặn. Dự trữ hành trình thông thường của tàu lớp TR-1700 là 30 ngày, nhưng có khả năng mở rộng tới 70 ngày liên tục.
HOA HUYỀN