Nghệ sĩ Indie - Làn gió thổi từ ngọn đồi tự do

Nhìn sơ qua BXH #zingchart sẽ dễ dàng nhìn thấy những cái tên nổi bật như Người âm phủ, Buồn của anh, Thằng điên… đều là các ca khúc mang âm hưởng Indie vàgiữ vị trí cao ngất ngưởng.

Nhạc Indie nguyên gốc tiếng Anh là Independent music - âm nhạc độc lập. Phải độc lập thì tâm hồn mới tự do, mà khi tự do rồi thì âm nhạc mới đến. Indie là thứ âm nhạc không có nhiều ràng buộc về chuyên môn, chuẩn mực hay rào cản. Nên đừng ai lý tưởng hóa nhạc Indie nữa - hãy cho nó một cuộc đời tự tại như cách nó ra đời.

Đã có những suy nghĩ ngộ nhận về Indie - như đó là một dòng nhạc. Điều này không chính xác. Indie là sự độc lập của những sản phẩm âm nhạc mà phần lớn là do người nghệ sĩ tự bỏ tiền túi làm ra, thường không có bất kỳ sự đỡ đầu nào. Ở Việt Nam trước khi nhạc Indie lên ngôi như hiện nay thì đã có Lê Cát Trọng Lý - một nghệ sĩ Indie có sức nặng với đại chúng. Và một trong những sự kiện âm nhạc đánh dấu làn sóng mạnh mẽ của âm nhạc Indie là khi nó được chọn làm chủ đề cho Lễ hội Gió mùa 2017(Monsoon).

Indie được vẽ nên rõ rệt qua hình dáng của những chuyến du ca bất tận mà mục đích chính đôi lúc không phải vì tiền. Như nhạc sĩ Trần Tiến với nhóm du ca Đồng quê đã rong ruổi khắp ngõ ngách đất nước, mang lời ca tiếng hát gieo đầy trên những vùng đất mới.

Các ca khúc nằm trong ngăn kéo của nghệ sĩ Indie được mang theo trên các chuyến đi dài, âm nhạc của họ đến gần hơn với mọi tầng lớp nhân dân. Hay Indie còn được thể hiện rõ vóc hình qua qua Khù khờ tour của Lê Cát Trọng Lý. Trên chuyến xe cùng những người đồng hành, họ đã đi ca hát cho đất trời, có khi là giữa cánh đồng mùa gặt hay ngôi trường trên rẻo cao. Âm nhạc đó không hát vì riêng ai, của ai. Mà là của tất cả chúng ta.

Tại sao Indie đang lên ngôi? Đó là một câu chuyện của người trẻ, họ mang thứ âm nhạc tự do của bản thân đến với công chúng. Những câu chuyện không đầu không cuối, những câu chuyện có vui có buồn, có đúng và cũng có sai. Nhưng nó trong sáng và nhiệt thành. Thứ âm nhạc không chuẩn mực, không cần sự thừa nhận nào cả. Ngọt Band, Vũ, Da LAB… những người trẻ “hồn nhiên” ấy đang trình bày thứ âm nhạc toát ra từ bản năng của họ, khát khao tự do và sự ngông nghênh của tuổi trẻ - khoảng thời gian không thể quay trở lại.

Một nghệ sĩ Indie khi đứng trên sân khấu, lúc rèm mở ra và ánh sáng sân khấu rọi vào thì họ sẽ hát. Dưới sân khấu có hàng nghìn khán giả hay chỉ loe hoe vài người thì họ vẫn hát. Âm nhạc đó không phải là thứ nhất định phải chia sẻ với thật nhiều người mà phải là những người muốn hiểu họ và âm nhạc của họ. Tôi hát cho những người thật sự lắng nghe chúng tôi.

May mắn là sự nỗ lực và tình yêu âm nhạc của họ đã được công nhận chính thức khi 2018 là năm lên ngôi của nhạc Indie. Chúng thống trị các BXH và có độ phủ sóng mạnh mẽ trong thị trường âm nhạc. Nhiều bài Indie đã lập kỉ lục đứng đầu BXH #zingchart trong nhiều tuần: Cùng Anh (Ngọc Dolil), Người Âm Phủ (OSAD, VRT), Vô Tình (Xesi, Hoaprox), Buồn Của Anh (K-ICM, Đạt G, Masew)… Đây cũng là minh chứng ngầm cho việc Indie đang lên ngôi ở Việt Nam và sẽ bùng nổ, lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa.

Nhiều nghệ sĩ Indie đến với âm nhạc từ niềm yêu thích, không có bất kì sự hỗ trợ nào từ phía sau. Vì vậy họ đã gặp phải không ít chướng ngại, từ kinh tế cho đến quá trình sản xuất và tồn tại. Họ không có tiền thuê những producer đắt tiền, mặc những bộ trang phục hàng hiệu hoặc thiết kế riêng, đầu tư các music video,…

Vậy nên không phải ai trong số họ cũng may mắn có thể chống chọi đến ngày thành công. Có những tiếng hát đã bị lụi dần theo nỗi lo cơm áo gạo tiền. Một thành viên của Ngọt trải lòng: “Là một nghệ sĩ độc lập thì luôn trong trạng thái như đi trên dây, ngã lúc nào chẳng biết. Mà có những cú ngã không gượng dậy nổi. Ngọt may mắn chưa gặp phải tình trạng đó nhưng mình đã nhìn thấy nhiều anh em khác. Họ ra sản phẩm không ai quan tâm dù nhạc hay. Sau đó tan rã rồi bỏ”.

Vì vậy, khi một tác phẩm Indie ra đời, khán giả đừng quá khắt khe với nó. Bởi vì nó là dòng nhạc của sự tự do, bắt nguồn từ những quyết định tự do. Mà những điều quá tự do, bản năng và cảm xúc thì cũng sẽ có những lúc vô cùng bấp bênh. Thay vào đó, chúng ta hãy nhìn vào điều cuối cùng mà Indie và chủ nhân của nó mong muốn, chính là khát khao, đam mê tạo ra một sản phẩm âm nhạc cho bản thân, cho những người tri kỷ - cũng là khán giả của họ.

Zing Music Awards 2018 - câu chuyện âm nhạc đã bước sang năm thứ 9 với thông điệp #playnow, cổ vũ cho những xu hướng âm nhạc mới. Đồng thời giúp chúng ta nhìn lại hành trình ghi lại dấu ấn cá nhân của các nghệ sĩ trên BXH #zingchart trong năm qua. Trong đó, Indie và những nghệ sĩ Indie là một trong những điều mới mẻ không thể bỏ lỡ. Với những gì mà những nghệ sĩ Indie thể hiện trên #zingchart trong năm 2018, họ xứng đáng được vinh danh trên sân khấu ZMA - nơi mà âm nhạc được trả lại đúng giá trị của nó, nơi mà sự tự do, niềm đam mê và sáng tạo của những người trẻ hiện đại được công nhận.

T.H