Ngành Thuế: Tiếp tục nỗ lực góp phần cải thiện môi trường kinh doanh

Tại Doing Business 2019, chỉ số nộp thuế (Paying Taxes) có điểm số là 62,87, tăng 1,25 điểm so với báo cáo lại của Doing Business 2018. Ảnh: TL.

Khó giảm thêm giờ làm việc với cơ quan Thuế

Theo Doing Business 2019, thời gian nộp thuế của Việt Nam là 498 giờ (trong đó thuế là 351 giờ, BHXH là 147 giờ). Số giờ này không thay đổi so với Doing Business 2017 và 2018.

Nhận xét về số điểm trên, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam cho rằng, dù số giờ nộp thuế trong báo cáo có vẻ cao nhưng thực chất trong số 351 giờ thì đến 334 giờ là thời gian dành cho việc tính toán số liệu và chuẩn bị tờ khai của doanh nghiệp; thời gian cho việc nộp tờ khai và nộp thuế chỉ còn 17 giờ .

Bà Nguyễn Thị Cúc cho biết, nếu so sánh với các nước trong khu vực thì thời gian thực hiện các thủ tục nộp tờ khai và nộp thuế của Việt Nam đã là rất thấp, chỉ còn 1,42 giờ/tháng. Kết quả này đạt được là nhờ việc ngành Thuế đã triển khai các dịch vụ khai thuế, nộp thuế bằng phương thức điện tử cho tất cả các doanh nghiệp. Hiện đã có tới 99,92% doanh nghiệp đang hoạt động trên cả nước thực hiện khai thuế điện tử và 97,8% số doanh nghiệp đã đăng ký nộp thuế điện tử.

Bà Cúc cũng cho rằng, trong Doing Business đã nói rất rõ, tất cả các thủ tục hành chính thuộc về cơ quan Thuế như khai thuế điện tử, nộp thuế điện tử và giảm chi phí cho người nộp thuế tại Việt Nam có sự chuyển biến rất tốt.

Giải thích thêm về điều này, theo bà Đinh Thị Quỳnh Vân, Tổng giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn PwC Việt Nam, sở dĩ số giờ mà doanh nghiệp tính toán số liệu và chuẩn bị tờ khai tại đơn vị cao như vậy bởi những doanh nghiệp giả định để khảo sát của World Bank là doanh nghiệp vừa và nhỏ có doanh thu từ 1 tỷ đồng. Những doanh nghiệp này tại Việt Nam được coi là doanh nghiệp siêu nhỏ và thường không đủ năng lực và nhân lực để chuẩn bị cho công tác kê khai kế toán, thuế một cách chuyên nghiệp (như việc có nhân viên riêng thực hiện công tác này hoặc thuê các đại lý kế toán và thuế). Chính vì việc phải thuê kế toán đơn lẻ dẫn đến hồ sơ gặp nhiều sai sót, thời gian thường bị kéo dài do công việc không tập trung dẫn đến số giờ chuẩn bị kéo dài.

Cũng theo Tổng cục Thuế, tại Doing Business 2019, một số cải cách tạo thuận lợi cho doanh nghiệp đã được áp dụng vài năm nay nhưng vẫn chưa được ghi nhận như: Không có doanh nghiệp nào phải gửi Bảng kê hóa đơn cho cơ quan Thuế (áp dụng từ tháng 11/2014 theo Nghị định 71/2014/NĐ-CP); quy định đơn giản hóa thủ tục về tính thuế Thu nhập doanh nghiệp tại Thông tư số 96/2015/TT-BTC ngày 22/6/2015 của Bộ Tài chính; quy định về hoàn thuế Giá trị gia tăng có hiệu lực từ năm 2016. Đó chính là nguyên nhân khiến chỉ số nộp thuế tụt bậc.

Đánh giá cao kết quả cải cách hành chính thuế

Nhận định về những kết quả mà ngành Thuế đạt được, World Bank cho rằng, kết quả tại Doing Business 2019 đã khẳng định những nỗ lực cải cách hành chính của ngành Thuế trong những năm qua. Ngành Thuế đã triển khai cải cách cả về thể chế và công tác quản lý thuế.

Về thể chế, Bộ Tài chính cũng như Tổng cục Thuế đã ban hành các văn bản để góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp như: Việc bỏ Bảng kê hóa đơn hàng hóa, dịch vụ mua vào, bán ra kèm theo Tờ khai thuế Giá trị gia tăng theo quy định tại Luật số 71/2014/QH13 có hiệu lực thi hành từ 1/1/2015; một số quy định đơn giản hóa thủ tục về tính thuế Giá trị gia tăng, Thu nhập doanh nghiệp tại Thông tư số 26/2015/TT-BTC ngày 27/2/2015 và Thông tư số 96/2015/TT-BTC ngày 22/6/2015 của Bộ Tài chính…

World Bank cũng cho rằng, ngành Thuế luôn yêu cầu cải cách thủ tục hành chính ngay trong quá trình xây dựng thể chế, qua đó kiểm soát chặt chẽ việc ban hành thủ tục hành chính mới, thực hiện nghiêm việc rà soát, chuẩn hóa thủ tục hành chính theo quy định. Ngành Thuế cũng đã thường xuyên, chủ động nghiên cứu, rà soát trình Bộ Tài chính đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người nộp thuế theo hướng cắt giảm những thủ tục hành chính không còn phù hợp, gây khó khăn cho người nộp thuế.

Theo Tổng cục Thuế, để thực hiện cải thiện chỉ số nộp thuế trong Doing Business các năm tới thì Bộ Tài chính và cả ngành Thuế đều phải nỗ lực hơn nữa trong việc cải cách thể chế để tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp về cả mức độ và độ dễ dàng tiếp cận chính sách, đồng thời phải tăng cường thực hiện điện tử hóa các thủ tục hành chính của doanh nghiệp. Đồng thời, phải đẩy mạnh dịch vụ công cấp độ 3, 4 cho hầu hết các thủ tục hành chính trên cơ sở tăng cường dịch vụ hỗ trợ cho người nộp thuế để giảm tuân thủ nghĩa vụ của doanh nghiệp.

Về phần doanh nghiệp, theo bà Đinh Thị Quỳnh Vân, mặc dù ngành Thuế đã triển khai ứng dụng công nghệ thông tin khá hiệu quả trong việc kê khai và nộp thuế nhưng việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động kế toán, tài chính, thuế tại các doanh nghiệp vừa và nhỏ còn thấp. Do vậy các doanh nghiệp cũng cần phải ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác kế toán, đồng bộ việc ghi sổ kế toán với việc tính toán nghĩa vụ thuế từ đó mới có thể giảm được thời gian tuân thủ nghĩa vụ thuế, góp phần giảm thời gian nộp thuế.

Thời gian tới, một trong các giải pháp có tính khả thi giúp cho các doanh nghiệp giảm số giờ chuẩn bị kê khai chính là việc thực hiện hóa đơn điện tử. Chính phủ vừa ban hành Nghị định 119/2018/NĐ-CP ngày 12/9/2018 về hóa đơn điện tử. Theo đó, đến tháng 11/2020, tất cả các doanh nghiệp đều phải chuyển sang sử dụng hóa đơn điện tử thay cho hóa đơn giấy.

"Việc sử dụng hóa đơn điện tử cả đầu vào và đầu ra sẽ giúp cho doanh nghiệp có thể tự động kết nối với phần mềm kế toán, phần mềm khai thuế Giá trị gia tăng, nên doanh nghiệp không mất thời gian lập Tờ khai thuế Giá trị gia tăng. Từ đó giảm số giờ chuẩn bị kê khai, giúp giảm được thời gian tuân thủ pháp luật thuế", Tổng cục Thuế khẳng định.

Thùy Linh