Ngành tài chính công bố 10 sự kiện nổi bật năm 2019

Ngày 31/12, Bộ Tài chính đã công bố 10 sự kiện nổi bật ngành tài chính năm 2019.(Ảnh: Vietnam+)

Ngày 31/12, Bộ Tài chính đã công bố 10 sự kiện nổi bật ngành chính năm 2019.

Trong bối cảnh kinh tế, chính trị thế giới biến động phức tạp, sự phát triển kinh tế trong nước đứng trước nhiều thách thức, song với quyết liệt, nỗ lực của toàn ngành, nhiệm vụ tài chính - ngân sách đã hoàn thành trên mọi mặt công tác.

Có thể kể đến kết quả hoàn thành toàn diện kế hoạch xây dựng pháp luật, thu ngân sách Nhà nước vượt trên 9,1% dự toán được Quốc hội và Chính phủ giao, quản lý chi ngân sách Nhà nước chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả, theo đó bội chi ngân sách Nhà nước, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia đều nằm trong giới hạn Quốc hội cho phép.

Xây dựng và hoàn thiện thể chế chính sách pháp luật

Trong năm 2019, Bộ Tài chính đã hoàn thành việc xây dựng các dự án Luật, Nghị quyết quan trọng để Chính phủ trình Quốc hội thông qua, như Luật Quản lý thuế (sửa đổi), Luật Chứng khoán (sửa đổi) và Nghị quyết của Quốc hội về khoanh tiền nợ thuế, xóa tiền phạt chậm nộp, tiền chậm nộp đối với người nộp thuế không còn khả năng nộp ngân sách Nhà nước.

Bên cạnh đó, Bộ cũng đã phối hợp với Bộ Công thương trình Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật Sở hữu trí tuệ.

Trong năm, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ 15 Nghị định, trình Thủ tướng Chính phủ 10 Quyết định, theo đó đã có 12 Nghị định, 3 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ do Bộ Tài chính chủ trì soạn thảo đã được ký ban hành.

Và, việc kịp thời xây dựng, ban hành các văn bản pháp lý tài chính đã góp phần hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, qua đó kịp thời tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, đẩy mạnh cải cách hành chính, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội.

Thu ngân sách Nhà nước cao nhất trong 5 năm qua

Năm 2019, đóng góp thu nhà nước từ Bộ Tài chính ước đạt 1,539 triệu tỷ đồng, vượt 9,1% so với dự toán, nhờ đó đảm bảo nguồn lực để phát triển kinh tế, an sinh xã hội, quốc phòng an ninh và có thêm nguồn để xử lý các nhu cầu quan trọng, cấp thiết phát sinh.

Bên cạnh đó, việc kiểm soát bội chi cũng như việc thực hiện có hiệu quả, đồng bộ các giải pháp nhiệm vụ đề ra, Đến cuối năm 2019, nợ công chiếm khoảng 55% GDP và tiếp tục xu hướng giảm mạnh từ mức 63,7% GDP của năm 2016. Đồng thời, nợ Chính phủ đến cuối năm 2019 còn khoảng 48% GDP, giảm so với mức 52,7% GDP của năm 2016.

Việc kiểm soát tốc độ gia tăng quy mô nợ công từ mức bình quân 18,1%/năm trong giai 2011-2015 xuống dưới 7%/năm trong giai đoạn 2016-2019, thấp hơn so với tốc độ tăng quy mô GDP trực tiếp giúp duy trì xu hướng giảm dần của các chỉ tiêu nợ công, nợ Chính phủ so với GDP.

Sắp xếp bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả

Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW và Nghị quyết số 19-NQ/TW, Bộ Tài chính đẩy mạnh sắp xếp, tổ chức bộ máy và thực hiện giảm 2.172 đầu mối đơn vị hành chính trong năm 2019.

Trong đó, Tổng cục Thuế tiến hành 3 đợt sắp xếp, hợp nhất chi cục thuế và giảm được 1.968 đầu mối. Cụ thể, giảm 193 chi cục thuế và 1.712 đội thuế đồng thời, thực hiện cắt giảm 63 phòng tại Cục thuế tỉnh/thành phố. Bên cạnh đó, Kho bạc Nhà nước đã cắt giảm 128 phòng thuộc cấp tỉnh, 15 kho bạc cấp huyện và xóa bỏ 48 đơn vị cấp tổ, đội tại Kho bạc Nhà nước Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.

Ngoài ra, Tổng cục Hải quan cũng tổ chức, sắp xếp và giảm 12 chi cục thuộc cấp tỉnh, liên tỉnh, thành phố. Và, cơ quan Bộ đã giảm 1 đơn vị cấp phòng.

Theo đó, kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy của Bộ Tài chính đã giảm tổng số 2.719 đầu mối hành chính trong 2 năm đồng thời góp phần thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước trong phạm vi cả nước.

Bộ Tài chính giữ vững vị trí top đầu về cải cách hành chính

Theo kết quả đánh giá, xác định chỉ số cải cách hành chính (Par Index) năm 2018 do Ban Chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ công bố tháng 5/2019, Bộ Tài chính tiếp tục nằm trong top đầu khối 18 bộ, ngành có kết quả cải cách hành chính mạnh mẽ.

Bộ Tài chính đã ban hành các chương trình, kế hoạch và phân công các nhiệm vụ cụ thể gắn với trách nhiệm của người đứng đầu, hướng dẫn tổ chức triển khai công tác cải cách hành chính một cách đồng bộ và toàn diện đối với tất cả các lĩnh vực tài chính. Kết quả, Bộ Tài chính đã nâng bậc xếp hạng từ vị trí thứ ba lên vị trí thứ hai.

Cũng theo Báo cáo Vietnam ICT Index năm 2019 được công bố ngày 23/8, Bộ Tài chính đứng đầu bảng xếp hạng chung của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có dịch vụ công trong 7 năm liên tiếp.

Năm 2019, các dịch vụ công trực tuyến của ngành tài chính đã được người dân, tổ chức và doanh nghiệp tiếp nhận và sử dụng rất hiệu quả. Số lượng hồ sơ tiếp nhận qua phương thức trực tuyến năm 2019 của ngành Tài chính mức độ 3, 4 lên tới gần 67 triệu hồ sơ. Tính đến ngày 24/12/2019, tổng số thủ tục hành chính của Bộ Tài chính là 951 thủ tục. Đồng thời, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động đã nâng cao và phát triển ngành theo hướng hiện đại hóa, giúp đơn giản hóa thủ tục, cắt giảm chi phí và thời gian cho người dân, doanh nghiệp đồng thời đáp ứng nhu cầu quản lý nhà nước của Bộ.

Hội nghị trực tuyến với các địa phương về công tác khóa sổ thu, chi ngân sách Nhà nước năm 2019, ngày 31/12. (Ảnh:Vietnam+)

Quản lý giá cả, bình ổn thị trường góp phần kiểm soát lạm phát

Năm 2019, Quốc hội và Chính phủ đã đề ra mục tiêu thực hiện kiểm soát lạm phát bình quân dưới mức 4%. Trong bối cảnh áp lực lên việc thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát là rất lớn với các diễn biến bất ổn về kinh tế, chính trị thế giới tác động khó lường đến kinh tế trong nước.

Bên cạnh đó, việc thực hiện lộ trình thị trường đối với các mặt hàng do nhà nước định giá như điện, dịch vụ y tế, giáo dục, mặt bằng giá hàng tăng cũng tạo ra những áp lực. Do vậy, ngành tài chính đã thực hiện hàng loạt giải pháp toàn diện, từ đó đã kiểm soát lạm phát ở mức thấp hơn so với chỉ tiêu do Quốc hội và Chính phủ đề ra, CPI bình quân cả năm 2019 chỉ tăng 2,79% so với năm 2018, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng.

Chỉ số nộp thuế của Việt Nam tăng 22 bậc

Báo cáo môi trường kinh doanh - Doing business 2020 (DB 2020) toàn cầu do Ngân hàng Thế giới (WB) công bố ngày 24/10 cho biết, chỉ số nộp thuế (Paying Taxes) của Việt Nam tăng ấn tượng lên 22 bậc, từ vị trí thứ 131 lên xếp thứ 109 trong tổng số 190 quốc gia được đánh giá.

Phần lớn các chỉ số để đánh giá đều có sự cải thiện so với năm trước đó và được ghi nhận nhờ những nỗ lực của Việt Nam. Với kết quả đánh giá của WB, cải cách thủ tục hành chính của ngành Thuế năm nay đã vượt mục tiêu của Nghị quyết số 02 của Chính phủ.

Cùng với đánh giá tích cực từ Ngân hàng Thế giới, kết quả khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng cho thấy, có 78% doanh nghiệp hài lòng với cải cách thủ tục hành chính mà Tổng cục Thuế đã triển khai thời gian qua. Kết quả năm 2019 đã tăng 3 điểm, tương đương tăng 3% so với khảo sát năm 2016.

Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan đã triển khai chương trình nộp thuế điện tử doanh nghiệp nhờ thu. Doanh nghiệp hoàn toàn chủ động được thời gian và chi phí để thanh toán thuế. Việc nộp thuế, thanh khoản trừ nợ và thông quan hàng hóa hoàn toàn tự động không có sự can thiệp của doanh nghiệp và công chức hải quan.

Thị trường trái phiếu phát triển mạnh nhất từ trước đến nay

Trong những năm gần đây, thị trường trái phiếu Chính phủ đã phát triển cả về quy mô, độ sâu và chuẩn hóa. Riêng năm 2019, 100% khối lượng trái phiếu Chính phủ phát hành có kỳ hạn từ 5 năm trở lên, trong đó 94% khối lượng phát hành có kỳ hạn 10 năm trở lên. Cụ thể, kỳ hạn phát hành bình quân đạt mức kỷ lục 13,44 năm, tăng 0,75 năm so với cuối năm 2018. Bên cạnh đó, lãi suất phát hành bình quân có xu hướng giảm (4,51%/năm), giảm từ 1,25%/năm-1,82%/năm đối với mỗi loại kỳ hạn so với thời điểm đầu năm 2019.

Kết quả là danh mục nợ trái phiếu Chính phủ ngày càng tăng tính bền vững theo đúng chủ trương của Đảng, Chính phủ về tái cơ cấu ngân sách Nhà nước và nợ công.

Xuất nhập khẩu vượt mức 500 tỷ USD

Ngày 20/12, Tổng cục Hải quan ghi nhận tổng trị giá hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam vượt mức 500 tỷ USD. Trước đó, Tổng cục Hải quan cũng đã ghi tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa của nước ta cán mốc 400 tỷ USD trong tháng 12/2017.

Theo thống kê của Tổ chức Thương mại thế giới công bố ngày 02/04, trong năm 2018, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam được xếp vị trí thứ 26 trên thế giới (tăng 1 bậc so với năm 2017) và có vị trị thứ 4 trong ASEAN (sau Singapore, Thái Lan và Malaysia). Nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam xếp vị trí thứ 23 trên thế giới (tăng 2 bậc so với năm 2017) và có vị trí thứ 3 trong ASEAN (sau Singapore và Thái Lan).

Trong Asean, nếu tính chung tổng trị giá xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa, Việt Nam có vị trí thứ 3 sau Singapore và Thái Lan.

Thực hiện mô hình “tài khoản kho bạc duy nhất”

Thông qua việc tham gia hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng và kết nối thanh toán song phương điện tử với các hệ thống ngân hàng thương mại, tài khoản thanh toán tập trung của Kho bạc Nhà nước đã được hình thành và từng bước hoàn thiện theo thông lệ chung. Đây là bước tiến mới, đưa công tác quản lý và sử dụng tài khoản của Kho bạc Nhà nước tại ngân hàng nói riêng và công tác quản lý ngân quỹ nói chung tiến sát với các thông lệ tiên tiến trên thế giới, phù hợp với định hướng cải cách quản lý ngân quỹ theo chiến lược phát triển ngành đến năm 2020.

Xuất cấp kịp thời hỗ trợ các địa phương đặc biệt khó khăn

Thực hiện chính sách tài chính đảm bảo an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo, trong năm 2019, Bộ Tài chính đã xuất cấp gạo không thu tiền từ nguồn Dự trữ Quốc gia để hỗ trợ cho các địa phương trong dịp Tết Nguyên đán, giáp hạt, ảnh hưởng thiên tai, lũ lụt và hỗ trợ học sinh tại các trường ở khu vực có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

Theo đó, tổng trị giá hàng dự trữ quốc gia đã xuất cấp khoảng 1.519 tỷ đồng và đảm bảo về số lượng, chất lượng cũng như phân bổ đúng đối tượng, qua đó đã động viên người dân vượt qua thời điểm khó khăn, ổn định đời sống phát triển sản xuất đồng thời góp phần bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phát triển kinh tế-xã hội và tăng niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, của Chính phủ./.

Hạnh Nguyễn (Vietnam+)