Ngành Hải quan: Đưa loạt tàu cao tốc chống buôn lậu vào hoạt động

Tàu cao tốc HQ11-91-66 của Hải đội 1 dẫn đầu biên đội tàu của đơn vị sai áp tàu vi phạm (ở giữa) về cầu tàu của Hải đội tại TP Hạ Long, Quảng Ninh. Ảnh: T.Bình

6 tàu cao tốc hiện đại

Tại Chỉ thị 701/TTg ngày 29/10/1995, Thủ tướng Chính phủ giao ngành Hải quan chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng thực hiện nhiệm vụ phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trên biển. Thực hiện chỉ thị trên và chỉ đạo của Bộ Tài chính, ngành Hải quan đã thành lập các đơn vị chuyên trách chống buôn lậu trên biển thuộc Cục Điều tra chống buôn lậu và một số cục hải quan trọng điểm.

Quá trình hoạt động, lực lượng chống buôn lậu trên biển đạt được những kết quả tích cực, song vẫn chưa như kỳ vọng. Một trong những nguyên nhân là hạn chế về trang thiết bị, đặc biệt là hệ thống tàu thuyền.

Trước tình hình đó, ngày 12/9/2011, Thủ tướng đã ban hành Quyết định 1577/QĐ-TTg phê duyệt Đề án đầu tư trang bị và quản lý tàu thuyền của ngành Hải quan giai đoạn 2011-2020. Theo đó, việc đầu tư trang bị và quản lý tàu thuyền của ngành Hải quan phải đảm bảo tăng cường, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác tuần tra, kiểm soát, truy bắt, phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, góp phần giữ gìn an ninh kinh tế, an toàn và chủ quyền kinh tế quốc gia. Trang bị hệ thống tàu thuyền có tính năng kỹ thuật hiện đại, đủ khả năng thực hiện nhiệm vụ được giao và tham gia phối hợp, hỗ trợ các lực lượng chức năng khác; đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với tính chất nhiệm vụ và địa bàn hoạt động hải quan…

Thực hiện quyết định nêu trên, thời gian qua, ngành Hải quan đã tích cực thực hiện việc đóng mới tàu thuyền phục vụ công tác chống buôn lậu trên biển. Đặc biệt, mới đây, ngành Hải quan đã hoàn thành đưa vào vận hành 6 tàu cao tốc, một trong những nội dung quan trọng trong thực hiện Đề án theo Quyết định 1577.

Theo Cục Tài vụ- Quản trị (Tổng cục Hải quan), trong 6 tàu cao tốc được đóng mới có 5 chiếc được trang bị cho các đơn vị thuộc Cục Điều tra chống buôn lậu. Trong đó, Hải đội kiểm soát trên biển khu vực miền Bắc (Hải đội 1) có 2 tàu; Hải đội kiểm soát trên biển khu vực miền Nam (Hải đội 3) có 2 tàu; Hải đội kiểm soát trên biển khu vực miền Trung (Hải đội 2) có 1 tàu. Chiếc tàu còn lại được trang bị cho Cục Hải quan Quảng Ninh.

6 tàu cao tốc của Hải quan được các đơn vị có truyền thống, uy tín về đóng tàu là Công ty Đóng tàu Hồng Hà (Tổng cục Công nghiệp quốc phòng, Bộ Quốc phòng) sản xuất.

Lãnh đạo Công ty Đóng tàu Hồng Hà cho biết, tàu cao tốc của hải quan do liên danh Viện Thiết kế tàu quân sự và Công ty Phát triển công nghệ tàu thủy thiết kế trên cơ sở mẫu tàu tuần tra cao tốc đã được trang bị cho Cảnh sát biển Việt Nam. Tàu có chiều dài 34,37m, chiều rộng lớn nhất 6,8m, lượng giãn nước 123 tấn. Tàu có công suất 5.200 sức ngựa, được lắp đặt các trang thiết bị đồng bộ, tốc độ lớn nhất là 30 hải lý/giờ, tầm hoạt động 1.200 hải lý, với thời gian 15 ngày/đêm liên tục trên biển…

Yên tâm bám biển

Là đơn vị được ban giao, đưa vào hoạt động tàu cao tốc (tàu HQ11-91-66) và lập được chiến công đầu tiên với việc bắt giữ 50.000 lít xăng (tháng 9/2018) trên vùng biển Đông Bắc, CBCC của Hải đội 1 (Cục Điều tra chống buôn lậu) cảm nhận rõ những tính năng ưu việt của tàu cao tốc mới.

Hải đội trưởng Đào Xuân Thành chia sẻ: Trên vùng biển mênh mông, CBCC gần như phải độc lập, chủ động tác chiến. Trong khi việc tiếp cận mục tiêu, triển khai các phương án vây bắt rất khó khăn, bởi những chiếc tàu buôn lậu có công suất lớn có thể dễ dàng biến khỏi tầm mắt chỉ sau một con sóng. Vì vậy, việc kịp thời được trang bị tàu HQ11-91-66 góp phần quan trọng để đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Ngồi trong căn phòng thoáng đãng, khang trang của tàu HQ11-91-66 dùng để tiếp khách và sinh hoạt chung, công chức, thuyền viên, người lao động tâm sự: Nhiều tàu được trang bị cho Hải đội 1 đóng từ lâu, cũ, tốc độ thấp nên rất khó khăn trong việc truy đổi, bắt giữ các tàu buôn lậu trên biển. Với tàu mới, công suất, tầm hoạt động, tốc độ lớn, đơn vị đã được tiếp thêm sức mạnh để yên tâm hơn trong thực hiện nhiệm vụ phòng, chống buôn lậu. Không chỉ được đầu tư các trang thiết bị phục vụ công tác nghiệp vụ, cơ sở vật chất phục vụ đời sống CBCC trên tàu cũng được ngành Hải quan chú trọng, đảm bảo phục vụ quá trình công tác dài ngày trên biển đối với tàu HQ11-91-66.

Theo lãnh đạo Cục Hải quan Quảng Ninh, những năm 80-90 của thế kỷ 20, từ lúc trang bị còn lạc hậu, phương tiện tuần tra chỉ là chiếc tàu vỏ gỗ 33 CV (sức ngựa), dần dần nâng cấp lên tàu vỏ sắt 90 CV, rồi 150 CV, 350 CV và đến năm 1999 được trang bị tàu tuần tra trung tốc 1.080 CV, tại bất kỳ thời điểm nào công chức, thuyền viên Đội Kiểm soát hải quan số 2 luôn nỗ lực cố gắng, vượt mọi khó khăn, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, từng bước lớn mạnh và trưởng thành, phát hiện bắt giữ hàng nghìn vụ vi phạm, thu về cho ngân sách nhà nước nhiều tỷ đồng.

Nhưng giai đoạn hiện nay, hoạt động buôn lậu và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới đã có nhiều thay đổi, nhất là trên tuyến biển. Bởi vùng biển Quảng Ninh trải dài trên 200 km, có hàng ngàn hòn đảo lớn nhỏ, nhiều luồng lạch, bãi ngang, bến đỗ, đây là điều kiện dễ dàng cho các đối tượng lợi dụng để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Vì vậy, từ nhiều năm qua, vùng biển Quảng Ninh luôn được xác định là một trong những địa bàn, khu vực trọng điểm về hoạt động buôn lậu và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Tuy thời điểm hiện tại hoạt động buôn lậu không “nóng” và phức tạp nhưng luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát khi có cơ hội bởi các điều kiện thuận lợi nêu trên. Vì vậy đòi hỏi các lực lượng chức năng làm nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống buôn lậu trong đó có Hải quan Quảng Ninh phải luôn sẵn sàng, chủ động trong mọi tình huống, làm tốt công tác nghiệp vụ cơ bản, nắm chắc tình hình địa bàn, sẵn sàng lực lượng, phương tiện để đấu tranh có hiệu quả với hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa diễn ra trên địa bàn.

“Việc được Tổng cục Hải quan trang bị tàu cao tốc mới (HQ14-91-09) sẽ góp phần quan trọng để Cục Hải quan Quảng Ninh nâng cao hiệu lực, hiệu quả phòng, chống buôn lậu trên biển trong tình hình mới”- lãnh đạo Cục Hải quan Quảng Ninh chia sẻ.

Thái Bình