Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đạt được thỏa thuận về Syria

Sputnik cho biết, ngày 22-10, sau hơn 6 giờ hội đàm tại thành phố Sochi, miền Nam nước Nga, Tổng thống nước này Vladimir Putin và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã thông qua biên bản ghi nhớ (MOU) và nhất trí triển khai các lực lượng hỗn hợp tới khu vực diễn ra chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria.

Theo nội dung thỏa thuận được Điện Kremlin công bố trên trang mạng chính thức của mình, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ trung thành với nguyên tắc bảo đảm thống nhất chính trị và toàn vẹn lãnh thổ của Syria; kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa khủng bố; giữ nguyên trạng tại vùng mà Ankara tiến hành chiến dịch gọi là “Mùa xuân hòa bình”; tôn trọng thỏa thuận Adan năm 1999 giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ….

Tổng thống Nga Vladimir Putin (bên phải) và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan trong cuộc gặp tại Sochi ngày 22-10. Ảnh: Sputnik.

Thỏa thuận cũng nêu rõ, bắt đầu từ 16 giờ ngày 23-10, lực lượng quân cảnh Nga và lực lượng biên phòng Syria sẽ triển khai tại khu vực biên giới bên phía Syria, ngoài khu vực diễn ra chiến dịch của Thổ Nhĩ Kỳ, và tạo điều kiện cho các tay súng YPG rút đi khỏi bán kính 30km từ biên giới Syria-Thổ Nhĩ Kỳ trong vòng 150 giờ. Sau đó, các lực lượng tuần tra chung Nga-Thổ sẽ bắt đầu ở phía tây và đông của khu vực xảy ra chiến dịch trên, trong bán kính 10km. Hai bên sẽ áp dụng các biện pháp khẩn cấp để ngăn chặn sự thâm nhập của các tay súng khủng bố. Ngoài ra, một cơ chế giám sát và xác minh chung sẽ được thiết lập để đánh giá và phối hợp thực hiện MOU.

Tổng thống Vladimir Putin coi thỏa thuận trên là bước đi quan trọng, giúp hạ nhiệt căng thẳng quân sự tại miền bắc Syria. Theo nhà lãnh đạo Nga, với hành lang an toàn, Thổ Nhĩ Kỳ và Chính phủ Syria sẽ cùng nhau bảo vệ sự yên ổn và hòa bình biên giới của hai nước. Tổng thống Vladimir Putin nhấn mạnh, dù rút quân ra khỏi hành lang an toàn, song mọi quyền lợi của người Kurd-một cộng đồng không thể tách rời khỏi xã hội Syria, vẫn được tôn trọng và bảo đảm một cách đầy đủ.

Về phần mình, Tổng thống Erdogan coi thỏa thuận đạt được với Nga là một bước tiến lịch sử. Với thỏa thuận này, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cũng ra thông báo, Ankara không cần phải khởi động lại chiến dịch “Mùa xuân hòa bình” nữa khi mà thời hạn ngừng bắn tạm thời với Mỹ trước đó đã hết hạn vào lúc 2 giờ sáng 23-10 (theo giờ Hà Nội).

Phía Mỹ cũng xác nhận các tay súng người Kurd đã hoàn tất việc rút khỏi "vùng an toàn" gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ theo yêu cầu của chính quyền Ankara. Phó tổng thống Mỹ Mike Pence còn bày tỏ hy vọng một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn giữa Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng người Kurd ở Syria có thể sớm đạt được.

Giới quan sát nhận định, việc Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đạt được thỏa thuận về Syria là thắng lợi ngoại giao cho tất cả các bên liên quan. Bởi lẽ, thỏa thuận không đi ngược lại thỏa thuận Mỹ-Thổ Nhĩ Kỳ trước đó. Thỏa thuận này cũng tạo điều kiện để các bên tiếp tục các nỗ lực chung nhằm tìm ra giải pháp chính trị cho tình hình hiện nay, bao gồm cả các công việc trong khuôn khổ Ủy ban Hiến pháp Syria. Thậm chí, Syria có cơ hội khôi phục sự toàn vẹn lãnh thổ sau hơn 8 năm chia rẽ và xung đột. Thổ Nhĩ Kỳ được cảm thấy an toàn ở vùng ranh giới phía nam. Mỹ không bị “mất mặt” khi lệnh ngừng bắn 5 ngày được thực thi đầy đủ, trong khi châu Âu có thể hy vọng giải quyết được cuộc khủng hoảng di cư. Đối với Nga, Moscow đã duy trì được quan hệ với cả Thổ Nhĩ Kỳ và Syria đồng thời khẳng định vị thế của mình ở Trung Đông.

Vấn đề còn lại là, liệu các bên liên quan có thực hiện thỏa thuận này hay không và mức độ thực hiện đến đâu.

BÌNH NGUYÊN