Nga-Trung đổ lỗi cho Mỹ khi Iran dừng tuân thủ 1 phần thỏa thuận

Trong một tuyên bố đưa ra ngày 8/5, Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran đã "ban hành một sắc lệnh dừng một số các cam kết trong Kế hoạch Hành động chung Toàn diện (JCPOA)" - một thỏa thuận mà Mỹ, Iran, Trung Quốc, EU, Pháp, Đức, Nga và Anh đã ký kết năm 2015. Thông báo này được đưa ra trùng với thời gian 1 năm Mỹ rút khỏi thỏa thuận trong bối cảnh quan hệ căng thẳng giữa 2 nước leo thang khi Mỹ tăng cường biện pháp trừng phạt Iran.

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: Getty

Phát ngôn viên của Tổng thống Nga Putin - ông Dmitry Peskov cảnh báo ngày 8/5 rằng Nga đã "nhiều lần cảnh báo về hậu quả của những hành động vội vàng với Iran. Tình hình nghiêm trọng hiện nay rõ ràng là do các động thái trước đó của Washington. Tổng thống Putin từng cảnh báo các quyết định thiếu suy nghĩ nhằm tạo sức ép lên Iran sẽ khiến nước này có các bước đi mà không ai mong muốn như những gì chúng ta chứng kiến hiện nay", Tass dẫn lời ông Peskov cho biết.

Truyền thông Iran đã ám chỉ về quyết định của Tehran 1 ngày trước khi Ngoại trưởng nước này Mohammad Javad Zarif tới Moscow hội đàm với người đồng cấp Nga Sergey Lavrov. Ông Zarif cho biết Iran chỉ dừng các hành động cam kết tự nguyện và vẫn tuân thủ khung thỏa thuận này.

Trong cuộc gặp giữa các nhà ngoại giao hàng đầu của Moscow và Tehran, ông Lavrov đã nhận định rằng khủng hoảng hiện nay "leo thang là do hành động vô trách nhiệm của Mỹ", đồng thời kêu gọi EU tiếp tục tuân thủ các điều khoản trong Thỏa thuận hạt nhân năm 2015. Về phần mình, ông Zarif tuyên bố chỉ Iran. Nga và Trung Quốc là những bên thực sự tuân thủ thỏa thuận.

Sau khi được thông báo về quyết định của Iran ngày 8/5, Trung Quốc cũng lên tiếng chỉ trích Mỹ. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng phát biểu với báo giới rằng “Chúng tôi lấy làm tiếc về các động thái gây leo thang căng thẳng của Mỹ xung quanh vấn đề hạt nhân Iran".

"Tất cả các bên đều có chung trách nhiệm thực hiện và tuân thủ JCPOA. Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan kiềm chế và thúc đẩy đối thoại để ngăn chặn một loạt các hành động leo thang căng thẳng khác. Trung Quốc sẽ duy trì đối thoại với các bên liên quan, cũng như tiếp tục thực hiện và tuân thủ thỏa thuận".

Ngoài các biện pháp trừng phạt nhằm "bóp nghẹt" nền kinh tế Iran, chính quyền Tổng thống Trump còn dọa sẽ tiến hành các hành động quân sự nhằm chống lại nước cộng hòa Hồi giáo này sau khi Washington cáo buộc Tehran ủng hộ các nhóm phiến quân và triển khai tên lửa đạn đạo. Ngày 5/5, Cố vấn An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Bolton thông báo tàu sân bay USS Abraham Lincoln và 1 biệt đội máy bay ném bom của Mỹ sẽ đến Vịnh Ba Tư để đối phó với Iran nếu Tehran đe dọa đến lợi ích của Washington và đồng minh./.