Nga tổ chức đàm phán hòa bình Afghanistan với sự góp mặt của Taliban

Hội nghị hòa bình ngày 9.11 tại Moscow (Nga) - Ảnh: Bộ Ngoại giao Nga

Đại diện Taliban tham gia hội nghị cùng nhiều quốc gia được chủ nhà Nga mời đến, trong đó có Mỹ (một quan chức của Đại sứ quán nước này tại Moscow). Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani cử 4 thành viên của Hội đồng Hòa bình cấp cao góp mặt.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Ngoại trưởng Sergei Lavrov cho biết Nga muốn thúc đẩy đối thoại toàn diện nhằm tìm cách giải quyết cuộc nội chiến 17 năm tại Afghanistan. Ông đánh giá cao sự hiện diện của cả đại diện Taliban lẫn của chính quyền Kabul.

Phía Taliban nhắc lại quan điểm từ chối đàm phán trực tiếp với chính quyền Tổng thống Ghani vì cho rằng đây là chế độ do nước ngoài áp đặt, nhưng lại tỏ ý sẵn sàng làm việc với Mỹ về những vấn đề liên quan. Đại diện lực lượng này cũng yêu cầu Mỹ rút quân đội, và hiến pháp Afghanistan phải được sửa đổi.

Trong khi đó, nhóm đại biểu Hội đồng Hòa bình cấp cao tái khẳng định lời đề nghị đàm phán hòa bình không cần điều kiện tiên quyết của Tổng thống Ghani. Azizullah Din Mohammad, người đứng đầu nhóm đại biểu, phát biểu với báo giới: “Việc có mặt tại đây có ý nghĩa quan trọng. Khi đã có hòa bình thì Mỹ không cần hiện diện tại Afghanistan nữa”.

Hội nghị hòa bình 9.11 diễn ra khi Washington đang nỗ lực tăng cường hoạt động ngoại giao, như hai lần cử quan chức làm việc với Taliban, bổ nhiệm ông Zalmay Khalilzad làm đặc phái viên về vấn đề hòa bình cho Afghanistan. Dự kiến nhân vật này sẽ sớm có đợt làm việc mới cùng Taliban tại Qatar.

Nga sẵn sàng giữ vai trò lớn hơn trong tiến trình hòa bình Afghanistan - Ảnh: Reuters

Taliban từng là lực lượng thống trị tại hầu hết lãnh thổ của Afghanistan trong khoảng thời gian từ năm 1995 đến 2001 trước khi bị liên quân do Mỹ và NATO dẫn đầu lật đổ. Với lập trường tiến trình hòa bình phải do chính quyền Kabul hiện tại dẫn dắt, Tổng thống Ghani cùng Mỹ đang nỗ lực thuyết phục Taliban ngồi vào bàn đàm phán.

Nhà nghiên cứu cấp cao Michael Kugelman của Trung tâm Woodrow Wilson nhận định Tổng thống Ghani đồng ý cử đại diện đến tham gia vì ông nhận ra tầm quan trọng của hội nghị tại Moscow, mặc dù nó không đem lại kết quả đáng kể nào.

“Quyết tâm khởi động tiến trình hòa bình, tình trạng bạo lực gia tăng khiến Kabul nhận ra rằng bất kỳ cuộc họp nào có Taliban chịu góp mặt đều đáng để tham gia”, theo nhà nghiên cứu Kugelman.

Nhà phân tích Ruslan Mamedov đến từ tổ chức Hội đồng Quan hệ quốc tế Nga lại đánh giá Moscow đang cố thách thức vai trò của Mỹ: “Họ muốn thể hiện sự sẵn sàng cũng như khả năng thúc đẩy hòa giải tại Afghanistan của mình”.

Cẩm Bình (theo The Moscow Times, Reuters)