Nga tìm ra cách bảo vệ tim khi bị thiếu oxy
Các nhà khoa học Nga đã phát triển phương pháp dùng các dẫn xuất của glutathione (glutathione derivatives) tham gia bảo vệ cơ thể chống lại tình trạng stress oxy hóa, để phục hồi hoạt động của tim trong trường hợp bị tổn thương do thiếu oxy với nhiều ứng dụng trong phẫu thuật tim như điều chỉnh các khuyết tật của tim, nong động mạch vành và cấy ghép.
Thiếu oxy cơ tim (không đủ oxy cung cấp cho cơ tim) là tình trạng thường xuyên xảy ra trong các bệnh tim mạch và khi điều trị một số bệnh tim - Ảnh : Getty Images
Theo Scientific Reports, các nhà khoa học Nga ở Viện Sinh học phân tử mang tên Engelhardt thuộc Viện Hàn lâm khoa học Nga đã tìm ra cách tránh tổn thương cho tim khi bị thiếu oxy. Cùng với các đồng nghiệp y tế, họ đã phát hiện ra rằng các dẫn xuất của glutathione (glutathione derivatives) tham gia bảo vệ cơ thể chống lại tình trạng stress oxy hóa, có thể giúp phục hồi hoạt động của tim trong trương hợp bị tổn thương do thiếu oxy. Hơn nữa, việc sử dụng các chất này cũng sẽ giúp bảo vệ cơ tim trong quá trình phẫu thuật tim và trong tương lai sẽ cải thiện việc phòng ngừa bệnh tim.
Thiếu oxy cơ tim (không đủ oxy cung cấp cho cơ tim) là tình trạng thường xuyên xảy ra trong các bệnh tim mạch và khi điều trị một số bệnh tim như bệnh thiếu máu cục bộ, nhồi máu cơ tim, phẫu thuật tim hở và bảo quan cơ quan hiến tặng trước khi ghép. Hậu quả là chức năng co bóp của tim bị suy yếu. Mặc dù thực tế là trong nhiều thập niên qua, khoa học đã có một bước tiến, nhưng những nhiệm vụ liên quan đến bảo vệ tim trong quá trình thay đổi đột ngột nồng độ oxy vẫn chưa được giải quyết.
Các nhà nghiên cứu Nga phát hiện ra rằng các dẫn xuất glutathione ngăn ngừa thiệt hại cho tế bào cơ tim chuột (tế bào tim) trong tình trạng thiếu oxy. Tripeptide glutathione là một trong những chất điều hòa chính của sự cân bằng oxy hóa khử của tế bào, có liên quan đến việc bảo vệ các protein nội bào khỏi tổn thương oxy hóa bởi các gốc tự do oxy hóa (Reactive oxygen species – ROS). Tổn thương oxy hóa đối với các hệ thống vận chuyển ion (ion transporter) dẫn đến thực tế là các tế bào cơ tim mất khả năng co bóp theo nhịp bình thường. Các dẫn xuất của glutathione (glutathione derivatives) ngăn chặn quá trình oxy hóa không thể đảo ngược của các hệ thống vận chuyển ion, đồng thời điều chỉnh hoạt động của chúng, cho phép duy trì sự co bóp bình thường của tế bào cơ tim và nhịp tim. Trong các thử nghiệm trên toàn bộ trái tim, đã tăng thêm được 1/3 tốc độ phục hồi hoạt động co bóp của tim sau tình trạng thiếu oxy.
Dữ liệu thu được cho phép các nhà khoa học Nga phát triển một phương pháp bảo vệ các tế bào khỏi bị hư hại trong quá trình thiếu oxy và thiếu máu cục bộ bằng các dẫn xuất glutathione, bảo vệ các hệ thống vận chuyển ion của các tế bào khỏi quá trình oxy hóa. Phương pháp này cho phép kéo dài thêm hơn 5 lần thời gian co bóp bình thường của các tế bào tim trong điều kiện thiếu oxy cấp tính.
Hiện tại, các dẫn xuất glutathione, đã được chứng minh là có hiệu quả trên các tế bào cơ tim và mô hình tim chuột, đang được thử nghiệm thêm. Mục đích của nghiên cứu là giảm thiệt hại cho mô cơ tim trong thời gian thiếu máu cục bộ ngắn hạn. Trong tương lai, các hợp chất như vậy có thể được sử dụng để cải thiện việc bảo quản các cơ quan của người hiến, đặc biệt là tim.
Bác sĩ Irina Petrushanko ở Viện Sinh học phân tử mang tên Engelhardt khẳng định việc bổ sung những chất này vào các dung dịch bảo vệ dùng trong ca mổ tim, chẳng hạn như điều chỉnh các khuyết tật của tim, nong động mạch vành và cấy ghép, sẽ làm giảm mức độ tổn thương nội tạng trong quá trình phục hồi lưu lượng máu, giảm tần suất rối loạn nhịp sau phẫu thuật.
