Nga-Thổ-Iran không tìm được tiếng nói chung ngăn chặn huyết chiến tại tử địa Idlib

Lãnh đạo Nga- Thổ Nhĩ Kỳ - Iran họp thượng đỉnh về Syria ở Tehran hôm 7.9. Ảnh: Reuters.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cùng người đồng cấp Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Iran Hassan Rouhani đã họp thượng đỉnh tại Tehran hôm 7.9. Reuters nhận định, hội nghị thượng đỉnh 3 bên ở Tehran là mốc quan trọng cho cuộc xung đột 7 năm ở Syria.

Trong phát biểu khai mạc, ông Erdogan cho biết, một thỏa thuận ngừng bắn ở Idlib sẽ là thắng lợi của hội nghị này.

Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ cũng bày tỏ lo ngại về một cuộc thảm sát nếu cuộc tấn công nổ ra, đồng thời tuyên bố nước này không thể tiếp nhận thêm bất cứ người tị nạn nào từ Syria. Thổ Nhĩ Kỳ đã tiếp nhận 3,5 triệu người tị nạn từ Syria kể từ khi cuộc chiến nổ ra năm 2011.

Trong khi đó, Tổng thống Vladimir Putin cho biết, việc ngừng bắn là vô nghĩa khi không có sự tham gia của các nhóm phiến quân Hồi giáo cực đoan.

Ông Putin cho rằng, thực tế là không có đại diện của phe đối lập có vũ trang cũng như của quân đội Syria hay các nhóm khủng bố Jabhat al-Nusra hay IS.

"Tôi nghĩ tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đúng, đó (thỏa thuận ngừng bắn – PV) là điều tốt. Nhưng tôi không thể nói với họ và thậm chí còn khó khăn hơn bởi không thể nói để các nhóm khủng bố Jabhat al-Nusra hay IS ngừng bắn hoặc ngừng sử dụng máy bay không người lái có trang bị bom".

Tổng thống Iran Rouhani thì nhấn mạnh, Syria phải giành lại quyền kiểm soát đối với tất cả lãnh thổ của nước này.

Kết thúc hội nghị, ba bên đã ra tuyên bố chung trong đó nhất trí không thể có giải pháp quân sự cho cuộc xung đột Syria và chỉ có thể chấm dứt xung đột thông qua tiến trình đàm phán chính trị.

Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ đều nhất trí về sự cần thiết phải loại bỏ các nhóm khủng bố IS, Mặt trận Nusra cũng như các nhóm khủng bố có liên kết với al-Qaeda. Ba bên cũng nhất trí, những nhóm đối lập vũ trang khác có thể tham gia vào bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào.

Tuyên bố chung cũng kêu gọi Liên Hợp Quốc và cộng đồng quốc tế tăng cường viện trợ nhân đạo cho Syria và giúp khôi phục tài sản cơ sở hạ tầng cơ bản.

Ngoài ra, tuyên bố cũng khẳng định những nỗ lực phải được thực hiện nhằm bảo vệ và tạo điều tiện cho người tị nạn trở lại an toàn.

Idlib là thành trì cuối cùng do quân nổi dậy còn kiểm soát ở Syria. Cuộc tấn công vào Idlib của các lực lượng chính phủ Damascus được xem là trận chiến quyết định để kết thúc chiến tranh. Cuộc tấn công vào Idlib khiến Liên Hợp Quốc lo ngại có thể gây ra thảm họa nhân đạo liên quan đến hàng chục nghìn dân thường.

H.Liên