Nga sẽ tham chiến ở Lybia?

Trong thời gian gần đây vấn đề Nga có thể quan thiệp quân sự vào cuộc xung đột ở Libya đã và đang thu hút sự quan tâm của nhiều nước trên thế giới.

Nên nhớ rằng hiện tại Nga đang tham gia vào cuộc chiến ở Syria, mâu thuẫn với Ukraine về vấn đề Crimea và Donbass, nên việc Nga mở thêm một chiến trường mới không hề dễ dàng đối với họ.

Chiến tranh ở Lybia.

Vậy khả năng nào để Nga tham gia vào xung đột ở Libya?

Trước hết, Nga có quan hệ thân thiết với Libya kể từ giai đoạn Liên Xô. Liên Xô được cho là ủng hộ chế độ của ông Muammar Gaddafi, người hơn 40 năm đã lãnh đạo đất nước Cộng hòa này phát triển.

Trong nhiều năm từ năm 1970 đến 1992, những người lính Liên Xô ở trên lãnh thổ Libya rất được tôn trọng và thậm chí họ tham gia giúp đỡ Tripoli trong các cuộc xung đột biên giới.

Liên Xô đã cung cấp cho chế độ Muammar Gaddafi nhiều loại vũ khí hiện đại nhất của mình và đưa các chuyên gia đào tạo trong việc làm chủ những loại vũ khí này.

Tuy nhiên sau sự sụp đổ của Liên Xô, mọi thứ đã thay đổi. Nhờ trữ lượng dầu mỏ chất lượng cao của mình, Libya đã trở thành một trong những quốc gia thịnh vượng nhất trong khu vực. Tripoli có được thành công này nhờ sự hợp tác với các công ty khai thác dầu mỏ của Nga và phương Tây.

Nhưng Gaddafi đã quyết định từ chối tư nhân hóa các công ty dầu mỏ quốc gia, ông cũng là người đầu tiên đề nghị tránh sử dụng tiền tệ của Mỹ vào các khoản thanh toán cho loại “vàng đen” này.... dẫn đến mâu thuẫn ngày càng tăng lên.

Vào ngày 18/3/2011, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã thông qua nghị quyết số 1973 nổi tiếng, được coi là bản án kết thúc đối với chính quyền Libya.

Sau khi sụp đổ nước này bị chia cắt thành hai phần, gồm phần phía đông và phía tây. Ở phía tây là một chính phủ được Liên Hợp Quốc và Nga công nhận nhưng thực tế họ chỉ kiếm soát một phần nhỏ lãnh thổ. Ở phía đông là lực lượng thống nhất do tướng Haftar đứng đầu, người được quốc hội Libya ủng hộ.

Moscow vẫn luôn duy trì liên lạc cấp cao với Haftar, người đã từng ở Nga, thăm Nga nhiều lần và thậm chí đã nói chuyện với Bộ trưởng Bộ Quốc phòng. Rõ ràng kể cả lịch sử và hiện nay mối quan hệ giữa Nga và Lybia đang rất tốt.

Ngoài ra Libya không chỉ là một lãnh thổ giàu hidrocacbon mà còn về mặt đại lý là chía khóa quan trọng đối với các vấn đề di cư bất hợp pháp vào châu Âu. Điều này đối với châu Âu là một mối đe dọa và Moscow sẽ đóng vai trò quan trọng trong các cuộc đàm phán giữa Libya ở Bruxelles.

Nếu tình hình nước này tiếp tục trở nên căng thẳng và chính quyền Lybia đề nghị Nga giúp đỡ thì khả năng Nga tham gia vào cuộc chiến này là hoàn toàn có thể xảy ra. Cũng giống như ở Syria, Nga sẽ cung cấp vũ khí, trang bị quân sự cho nước này thông quan nước thứ 3.

Hiện nay các lực lượng tham gia vào cuộc xung đột vũ trang ở Libya là Anh, Pháp, Ý và Hoa Kỳ, cũng như các lực lượng trong khu vực đại diện bởi Ai Cập và Các tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất.

Nguyễn Đông