Nga nóng mắt trước tham vọng tên lửa Mỹ

Nga không đua vũ trang

Bộ Ngoại giao Nga ngày 18/1 tuyên bố, chiến lược phòng thủ tên lửa mới của Mỹ sẽ dẫn tới một cuộc chạy đua vũ trang về không gian nguy hiểm và tương đương với việc tái khởi động chương trình "Chiến tranh giữa các vì sao" thời kỳ Chiến tranh Lạnh.

Trong tuyên bố, Bộ Ngoại giao Nga mô tả kế hoạch của Mỹ mang tính đối đầu và kế hoạch này sẽ giáng một đòn vào sự ổn định quốc tế vốn đã mong manh. Bộ này cũng kêu gọi Washington cân nhắc lại và phối hợp cùng với Moscow trong các cuộc đàm phán mang tính xây dựng về cân bằng vũ khí hạt nhân "trước khi quá muộn".

Nga muốn Mỹ đàm phán trước khi "quá muộn"

Trong Báo cáo phòng thủ tên lửa năm 2019 (MDR 2019) công bố hôm 17/1 vừa qua, Mỹ đã không giấu giếm tham vọng tăng cường hệ thống phòng thủ tên lửa trên không gian để đối phó với Nga và Trung Quốc.

Trong phần đánh giá về “môi trường đe dọa ngày càng gia tăng”, Mỹ nhận định các đối thủ tiếp tục đầu tư và gia tăng năng lực tên lửa theo 3 hướng: Tăng khả năng sống còn của hệ thống tên lửa; bổ sung các năng lực tên lửa mới hoặc chưa có từng có trước đây vào kho vũ khí; tích hợp tên lửa tấn công với các mối đe dọa cưỡng ép, tập trận quân sự và hoạch định chiến tranh.

MDR 2019 khẳng định Nga và Trung Quốc đang phát triển các loại tên lửa hành trình và siêu vượt âm tiên tiến có khả năng di chuyển với tốc độ đặc biệt và đường bay không thể đoán định và thách thức các hệ thống phòng thủ.

Hãng tin AP của Mỹ thừa nhận Chính quyền của Tổng thống Trump đang tìm cách mở rộng hệ thống phòng thủ ở trong và ngoài nước để ngăn chặn một vụ tấn công tên lửa tiềm tàng, đồng thời có thể xây dựng thêm một lớp vệ tinh trên không gian nhằm phát hiện và theo dõi các mục tiêu thù địch.

Biện pháp tiếp cận của Tổng thống Trump được đánh giá là tập trung vào việc ngăn chặn tên lửa trước khi nó được phóng hoặc trong vài phút đầu tiên khi động cơ đẩy của nó vẫn đang cháy.

Việc mở rộng quy mô và chi phí cho hệ thống phòng thủ tên lửa sẽ phải bao gồm các ưu tiên quốc phòng khác. Chính quyền Tổng thống Trump đã cam kết chi hàng tỷ USD để phát triển thế hệ vũ khí hạt nhân mới.

Theo AP, việc mở rộng hệ thống phòng thủ tên lửa cũng sẽ có những hàm ý quan trọng cho chính sách ngoại giao của Mỹ trong bối cảnh thái độ thù địch lâu nay của Nga và sự lo ngại của Trung Quốc về việc hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ ở châu Á có thể làm tổn hại đến an ninh quốc gia của nước này.

Nga công bố hàng loạt bước tiến về vũ khí, trong đó có tên lửa siêu vượt âm Avangard với tầm bắn thiết kế trên 6.000 km

Về phần mình, Nga đã khẳng định đứng ngoài cuộc chạy đua vũ trang mới. Đáng chú ý, phát biểu chỉ một ngày trước khi Mỹ công bố MDR 2019, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố rằng Nga hành xử như một quốc gia có trách nhiệm và nhạy cảm, sẽ không quan tâm đến cuộc chạy đua vũ trang mới.

Nói với báo giới trong chuyến thăm Serbia vừa qua, Tổng thống Putin nhấn mạnh: "Tất nhiên, chúng tôi sẽ không làm ngơ trước việc Mỹ triển khai tên lửa, động thái đe dọa trực tiếp đến an ninh của chúng tôi. Chúng tôi sẽ buộc phải có phản ứng hiệu quả. Tuy nhiên, Nga như một quốc gia có trách nhiệm và nhạy cảm, không quan tâm đến cuộc chạy đua vũ trang mới".

Trước đó, các quan chức của Nga cũng nhiều lần khẳng định rằng Moskva sẽ không bị cuốn vào cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân với Mỹ.

Mỹ không khiêu khích?

Tham vọng mở rộng hệ thống phòng thủ lên không gian của Mỹ đã được MDR 2019 khẳng định rõ ràng khi cho rằng việc khai thác không gian giúp cho phòng thủ tên lửa hiệu quả hơn và thích ứng với các mối đe dọa. Báo cáo này nhấn mạnh các cảm biến bố trí trong không gian cho phép theo dõi, phát hiện và giám sát các vụ phóng tên lửa từ bất kỳ địa điểm nào trên trái đất. Hệ thống này được cho là vượt trội so với các cảm biến bố trí trên mặt đất có nhiều hạn chế.

Theo AP, hệ thống cảm biến trên không gian sẽ cho phép Mỹ giải quyết những mối đe dọa phức tạp chẳng hạn như các tên lửa siêu thanh.