Nga không biết nhân chứng vụ MH17 ở đâu

Theo Reuters ngày 2/12, Hà Lan tuyên bố Nga đã từ chối yêu cầu giao nộp nghi phạm liên quan đến vụ bắn rơi máy bay MH17 trên bầu trời Ukraine năm 2014.

Phía Hà Lan xác định ông Volodymyr Tsemakh, quốc tịch Ukraine, là nghi phạm liên quan tới vụ bắn rơi máy bay mang số hiệu MH17 trên vùng trời miền đông Ukraine hồi năm 2014 làm chết 298 người, trong đó hai phần ba số hành khách là người Hà Lan.

Công tố viên Hà Lan cho biết, họ yêu cầu Moscow bắt Tsemakh và giao nộp nghi phạm để thẩm vấn, nhưng Nga phản hồi lại rằng, nước này không thể đáp ứng yêu cầu với lý do không rõ tung tích ông ta ở đâu.

"Cơ quan Công tố kết luận Nga sẵn sàng cho phép Tsemakh rời khỏi Liên bang Nga nhưng đã từ chối thực hiện yêu cầu của Hà Lan. Dù theo Công ước châu Âu về dẫn độ, Nga buộc phải làm như vậy", cơ quan tố tụng cho biết trong một thông báo.

Nga không dẫn độ công dân, nhưng công tố viên Hà Lan cho rằng không hề có rào cản trong trường hợp này, vì ông Tsemakh là công dân Ukraine.

Volodymyr Tsemakh.

Sẵn sàng làm chứng

Volodymyr Tsemakh, 58 tuổi, cựu chỉ huy lực lượng phòng không phe ly khai miền đông Ukraine, bị đặc vụ Ukraine bắt cóc hồi tháng 6/2019 tại khu vực do phe ly khai kiểm soát ở Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng.

Đến tháng 9/2019, tòa án Kiev ra lệnh thả Tsemakh và không cho phép nhà chức trách Ukraine tiếp tục các cuộc điều tra với ông này. Tsemakh chuyển tới Nga sau một thỏa thuận trao đổi tù nhân giữa Nga và Kiev.

Tháng 11/2019, cựu chiến binh Volodymyr Tsemakh của Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tuyên bố ông sẵn sàng làm chứng cho các nhà điều tra Hà Lan về thảm họa hàng không MH17 nếu được đứng trên lãnh thổ Donbass.

Anatoly Kucherena - luật sư của ông Tsemakh khẳng định, việc thẩm vấn sẽ chỉ được diễn ra trên quê hương của ông này tại Donbass.

Ông Kucherena khẳng định thêm rằng, thân chủ của mình chỉ làm chứng nếu các công tố viên Hà Lan có thẩm quyền sẽ "bảo đảm quyền lợi của ông ấy".

Luật sư này giải thích rằng, ông Tsemakh làm vậy là bởi ông nhận thấy tình hình khó khăn của mình khi đang bị truy nã ở Nga, Ukraine và Hà Lan.

"Ông ấy nói ông rất sợ nếu phải làm chứng, mọi việc xảy ra khá khó khăn. Ông ấy vẫn sẵn sàng đưa ra các bằng chứng cho những nhà điều tra Hà Lan và Ukraine để bảo vệ mình", Luật sư của ông Tsemakh nói.

Phủ nhận cáo buộc

Hiện chưa ai tiếp cận với Tsemakh để tiến hành thẩm vấn theo bất cứ hình thức nào.

Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên kể từ khi trao đổi tù nhân, Tsemakh cho biết, các quan chức Hà Lan và Úc đã từng thuyết phục ông này làm chứng bằng các điều kiện đặc biệt. Khi còn bị giam giữ ở Ukraine, các quan chức Hà Lan, Úc đã nói sẽ cấp quyền công dân và một căn nhà ở Hà Lan cho ông.

Trả lời phỏng vấn RIA Novosti, ông Tsemakh nói: "Họ đã đề nghị tôi tham gia chương trình bảo vệ nhân chứng, được cấp quyền công dân Hà Lan và một ngôi nhà ở Hà Lan". Tuy nhiên, ông Tsemakh đã từ chối lời đề nghị này.

Ông Tsemakh cho biết, ông là nạn nhân của các thành phần khủng bố ở Ukraine. "Họ không có bằng chứng nào chống lại tôi. Tôi không tham gia vào bất cứ hoạt động nào liên quan đến MH17... Tôi chỉ phát hiện ra tai nạn vào sáng ngày hôm sau", ông nói.

Truyền thông Ukraine cho rằng, Tsemakh có thể là nhân chứng quan trọng cho cuộc điều tra quốc tế về thảm kịch bắn rơi máy bay MH17, nhưng chính quyền Ukraine từ chối bình luận.

Về phần mình, Mỹ và các đồng minh châu Âu tuyên bố Nga chịu trách nhiệm cho thảm kịch rơi máy bay số hiệu MH17 của Malaysia Airlines và áp đặt loạt biện pháp trừng phạt, song không đưa ra được bằng chứng rõ ràng. Nga phủ nhận cáo buộc.

Thái Sơn