Nga giúp Uzbekistan xây dựng nhà máy điện hạt nhân

Thủ tướng Nga D. Medvedev (trái) và Thủ tướng Uzbekistan A. Aripov

Tại lễ ký kết, Thủ tướng D. Medvedev phát biểu rằng kế hoạch xây dựng NMĐHN là dự án chung quan trọng nhất của 2 quốc gia và phía Nga vui mừng nhận thấy rằng sự hợp tác trong ngành công nghiệp đặc biệt với các môn khoa học chuyên sâu này đang đạt nhiều kết quả thực tế.

Thủ tướng A. Aripov cũng khẳng định rằng việc xây dựng NMĐHN mang tính chất chiến lược, tạo ra một bàn đạp vững chắc cho sự hợp tác công nghệ cao giữa hai nước trong nhiều thập kỷ tới.

Được biết, công việc khảo sát cho dự án đã bắt đầu được thực hiện.

Hiệp định đã quy định về hợp tác trong việc thiết kế và xây dựng NMĐHN trên lãnh thổ Uzbekistan, cũng như vận hành và hoạt động của NMĐHN gồm 2 tổ máy phát điện dựa trên lò phản ứng VVER do Nga lắp đặt, với công suất của từng tổ máy lên đến 1,2 GW.

Hiệp định đã được chuẩn bị với sự tham gia của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA).

Được biết, vào ngày 29/12/2017, Nga và Uzbekistan đã ký một thỏa thuận về hợp tác trong lĩnh vực sử dụng năng lượng hạt nhân cho mục đích hòa bình.

Các văn bản dưới hiệp định có xem xét đến công việc chung trong một số lĩnh vực, bao gồm cả việc xây dựng các nhà máy điện hạt nhân tại nước cộng hòa Uzbekistan và hoạt động khai thác, phát triển các mỏ uranium.

Người đứng đầu Cơ quan năng lượng nguyên tử Nga (Rosatom), ông Alexander Likhachev, trong chuyến thăm và làm việc tại thành phố Tashkent (thủ đô Uzbekistan) vào cuối tháng 12/2017 đã tuyên bố rằng Nga sẽ cung cấp cho Uzbekistan 2 lò phản ứng VVER-1200 để xây dựng trên lãnh thổ của mình một NMĐHN hiện đại.

Vào tháng 5/2018, sau một chuyến thăm Tashkent, A. Likhachev cho biết rằng Uzbekistan đã quyết định xây dựng một nhà máy điện hạt nhân.

Đây là một dự án mang lại cho Uzbekistan rất nhiều lợi ích.

Theo kết quả tính toán của các chuyên gia, sau khi NMĐHN đi vào hoạt động, mỗi năm Uzbekistan sẽ tiết kiệm được 3,7 tỷ m3 khí tự nhiên, nếu dùng để xuất khẩu thì có thể mang lại cho đất nước 550-600 triệu USD/năm. Và nếu lượng khí này được xử lý thành các sản phẩm có giá trị gia tăng lớn, doanh thu và lợi nhuận còn cao hơn nhiều.

Hiện tại, Uzbekistan đang tìm kiếm một địa điểm phù hợp để xây dựng NMĐHN.

Vào tháng 5/2018, một địa điểm đã được chọn trong khu vực Navoi, nơi có các cơ sở hạ tầng cần thiết cho việc phát triển điện hạt nhân. Tuy nhiên, vào ngày 26/6/2018, Cơ quan Năng lượng Uzbekistan (Uzbekenergo) lại cho biết rằng việc tìm kiếm một địa điểm khác hiện đang được tiến hành ở khu vực miền trung và miền đông đất nước, hoặc một số vị trí khác. Theo Uzbekenergo, các địa điểm này được nghiên cứu trên quan điểm về tính khả dụng và khả năng phát triển các tuyến đường dây truyền tải điện, đường sắt và các hệ thống thông tin liên lạc khác.

Dự kiến chi phí của dự án sẽ vào khoảng 10 tỷ USD, thời gian xây dựng và lắp đặt là 5 năm.

Trong 2 năm đầu hoạt động, NMĐHN của Uzbekistan sẽ phải chịu sự kiểm soát của các chuyên gia từ Rosatom và IAEA.

Bá Thủy

RT