Nga choáng váng trước tuyên bố bất ngờ của Thủ tướng Đức

Thủ tướng Đức Merkel và Tổng thống Ukraine Poroshenko

"Không may là... các thỏa thuận Minsk đã không được tôn trọng. Vì thế, Đức sẽ tiếp tục ủng hộ việc duy trì các biện pháp trừng phạt”, Thủ tướng Đức Merkel đã nói như vậy trong một cuộc họp báo chung với Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko.

“Nga phải làm một điều đơn giản: hãy rời Ukraine, rút quân ra khỏi đó, rút vũ khí ra khỏi đó và khôi phục sự toàn vẹn lãnh thổ của đất nước Ukraine”, Tổng thống Poroshenko cho các phóng viên biết. Ông này đã lên án các cuộc bầu cử dự kiến diễn ra vào ngày 11/11 tới ở hai nước cộng hòa nhân dân tự xưng Donetsk và Lugansk thuộc miền đông Ukraine.

"Chúng tôi lên án việc Liên bang Nga tổ chức những cuộc bầu cử sai trái đó”, ông Poroshenko tức giận nói. "Đó là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy điện Kremlin không sẵn sàng cho một giải pháp hòa bình."

Chuyến đi một ngày của Thủ tướng Đức Merkel đến Kiev là chuyến thăm đầu tiên của bà đến Ukraine kể từ sau khi thỏa thuận hòa bình Minsk được ký kết. Đến nay, thỏa thuận này vẫn chưa đạt được bất kỳ tiến bộ nào trong việc đem đến hòa bình cho miền đông Ukraine.

Liên minh Châu Âu (EU) và Mỹ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt nặng nề lên Nga vì vụ Moscow tiến hành sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014.

Moscow cũng bị cáo buộc đã thổi bùng lên cuộc xung đột ở miền đông Ukraine bằng cách trợ giúp và hậu thuẫn cho lực lượng ly khai. Cuộc xung đột này đã cướp đi sinh mạng của khoảng 10.000 người. Nga bác bỏ mạnh mẽ mọi cáo buộc nhằm vào Nga liên quan đến tình hình Ukraine.

Hai nhà lãnh đạo của Đức và Ukraine cũng thảo luận về dự án khí đốt gây tranh cãi mang tên Dòng chảy Phương Bắc 2. Dự án này vấp phải sự chỉ trích nặng nề của Kiev, Mỹ và một số quốc gia Châu Âu vì nó sẽ bỏ qua Ukraine để cung cấp trực tiếp khí đốt từ Nga sang Đức.

Dự án Dòng chảy phương Bắc 2 có mục tiêu tăng gấp đôi công suất so với Dự án Dòng chảy Phương Bắc 1 vào cuối năm 2019.

Dự án Dòng chảy Phương Bắc 2 trở nên gây tranh cãi sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc Berlin “trở thành con tin của Nga” vì mua khi đốt của Moscow. “Đức hoàn toàn bị kiểm soát bởi Nga. Tôi cho rằng điều đó rất là tồi tệ đối với NATO, và tôi không nghĩ điều đó nên xảy ra”, Tổng thống Trump từng phát biểu như vậy tại cuộc họp của G7 hồi tháng 7. “Các bạn chỉ đang làm cho Nga trở nên giàu hơn. Các bạn không phải là đang đối đầu với Nga, các bạn đang làm cho Nga giàu hơn”, ông Trump nói.

Đức nhập 55 tỉ mét khối khí đốt, 70% nhu cầu của nước này, từ Nga và đường ống dẫn khí đốt mới sẽ giúp tăng gấp đôi số lượng khí đốt nhập khẩu.

Nga và Đức từ lâu đã được xem là hai người bạn thân thiết hàng đầu ở châu Âu. Người Đức có tình cảm sâu đậm với người Nga và ngược lại người Nga cũng dành tình cảm thắm thiết cho người Đức. Điều này xuất phát từ mối quan hệ đầy duyên nợ về mặt lịch sử giữa hai nước cũng như sự gần gũi về mặt địa lý. Đối với rất nhiều người dân Đức, người Nga là những người giải phóng họ, đã cứu Berlin và nước Đức thoát khỏi vòng tay của thế lực phát xít hung bạo. Người dân Đức thực sự biết ơn những gì mà người Nga làm cho họ trong cuộc chiến chống phát xít. Quan hệ giữa Nga với Đức không chỉ dựa trên tình cảm gắn bó về mặt lịch sử, địa lý mà còn dựa trên lợi ích kinh tế to lớn. Hai nước là những đối tác kinh tế, đầu tư và thương mại hàng đầu của nhau.

Tuy nhiên, kể từ sau khi cuộc khủng hoảng chính trị ở Ukraine bùng lên, quan hệ gắn bó, thân thiết bao năm nay của Nga-Đức đã nhanh chóng bị sứt mẻ trầm trọng. Đức cùng với đồng minh Mỹ và Châu Âu lao vào đổ lỗi, cáo buộc Nga đã gây ra cuộc khủng hoảng ở nước láng giềng, “tiếp tay” cho lực lượng ly khai để gây ra cuộc xung đột đẫm máu ở miền đông Ukraine. Dưới sức ép của Mỹ, Đức cùng các nước thành viên trong Liên minh châu Âu (EU) đã tung ra hàng loạt biện pháp trừng phạt nhằm vào Nga. Từ người bạn thân của Nga, Đức bỗng chốc trở thành nước dẫn dắt Liên minh châu Âu trong cuộc đối đầu với Nga.

Tuy nhiên, gần đây, Đức có nhiều dấu hiệu cho thấy, nước này bắt đầu muốn làm lành với Nga. Đã có không ít nhà lãnh đạo cấp cao, chính khách, giới chuyên gia và doanh nhân lên tiếng đòi chính quyền Đức phải từ bỏ chính sách trừng phạt Nga.

Phát biểu mới nhất của Thủ tướng Đức trong chuyến thăm Ukraine vừa rồi chắc chắn sẽ khiến Nga choáng váng và thất vọng bởi quan hệ giữa Moscow và Berlin gần đây được đánh giá là đang đi trên con đường cải thiện với cuộc gặp trực tiếp giữa Tổng thống Putin và Thủ tướng Merkel hồi tháng 8.

Kiệt Linh (tổng hợp)