Nền kinh tế Hồng Kong mắc kẹt giữa cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung

Đã dịch chuyển các nhà máy qua biên giới trong nhiều thập kỷ trước để hưởng lợi từ lao động rẻ hơn, Hồng Kong giờ đây nhận thấy vai trò của mình như một ống dẫn thương mại rất đáng quan tâm. Các sản phẩm dành cho Trung Quốc và Mỹ đi qua chiếm gần 10% trong tổng kim ngạch xuất khẩu khoảng 500 tỷ USD năm 2017, theo Hội đồng Phát triển Thương mại Hồng Kong.

Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu tổng thể đại diện cho 1/5 của nền kinh tế Hồng Kong, rõ ràng nhất là chi tiêu du lịch. Việc thêm mối đe dọa của cuộc chiến thương mại đối với thị trường bất động sản đã tăng cao và nền kinh tế Hồng Kong bắt đầu trở nên mong manh. Nicholas Kwan- giám đốc nghiên cứu tại Hội đồng Phát triển Thương mại Hồng Kong (HKTDC) cho biết Mỹ- Trung là hai đối tác thương mại lớn nhất thế giới, giao dịch với nhau thông qua Hồng Kong, vì vậy khi xảy ra cuộc chiến thương mại, rất nhiều trung gian đã bị tổn thương mà Hồng Kong là trung gian nổi bật nhất. Tác động ngay lập tức của cuộc xung đột thương mại ngày càng tồi tệ trong năm nay là khó khăn để giải quyết hoạt động thông quan trở nên chậm, các chỉ số như lưu lượng container sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng nếu cuộc chiến thuế quan kéo dài.

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đã tăng 3,5% trong quý II so với một năm trước, so với 4,6% trong quý I, theo số liệu của chính quyền Hồng Kong. Chỉ số Nikkei của Hồng Kong về quản lý mua sắm đã trượt sâu hơn trong tháng 9. HKTDC đã cắt giảm dự báo cho tăng trưởng xuất khẩu năm 2018 của Hồng Kong từ 6% xuống 3% sau khi chỉ số xuất khẩu hàng quý mới nhất trong tháng 9 đã giảm xuống mức kỷ lục, từ 54,1 trong quý II xuống 35,8 trong quý III. Các kết quả này nhấn mạnh sự u ám xung quanh thị trường thương mại của Hồng Kong, đặc biệt là trong phân khúc điện tử then chốt, bị giảm tổng thể lớn nhất từ 55,2 xuống 35,4. Ngành này chiếm tới gần 70% tổng xuất khẩu hàng hóa của Hồng Kong. Các khó khăn thương mại đến vào một thời điểm khó khăn khi Hồng Kong điều chỉnh hướng tác động của một nền kinh tế đang chậm lại ở Trung Quốc trong khi chi phí vay có khả năng tăng do chính sách tiền tệ được gắn với Cục Dự trữ liên bang Mỹ ảnh hưởng đến đồng đô la Hồng Kong.

Iris Pang, chuyên gia kinh tế Trung Quốc tại Hồng Kong cho biết không thể dựa vào chính sách tiền tệ mà phải dựa vào kích thích tài chính, và hiện tại là thời điểm thích hợp để chính phủ Hồng Kong chi tài chính. Pang đã cắt giảm dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2018 cho Hồng Kong xuống 3,6% từ 4.9% hồi tháng 8 do cuộc chiến thương mại, và có thể cắt giảm các mục tiêu 2019 và 2020 nếu xung đột tiếp tục. Pang hiện dự báo tăng trưởng 2,6% trong năm tới và 2,5% vào năm 2020. Ngân hàng Standard Chartered và United Overseas cũng đã hạ dự báo của họ trong năm nay. Ngoài tác động trực tiếp lên các cảng biển và ngành logistics, một cuộc chiến thương mại kéo dài cũng có thể ảnh hưởng đến doanh số bản lẻ và việc làm. Tăng trưởng doanh số bán lẻ hàng năm đã tăng lên ở mức vượt quá 10% trong hầu hết năm nay, nhờ sự tăng mạnh của khách du lịch từ Trung Quốc đại lục. Pang ước tính 1/3 hoạt động kinh tế ở Hồng Kong có thể bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến thương mại, với các doanh nghiệp địa phương điều hành các nhà máy ở Trung Quốc và xuất khẩu sang Mỹ đặc biệt dễ tổn thương. Một nền kinh tế nội địa yếu hơn, lãi suất cao hơn, và một triển vọng mờ nhạt hơn tất cả có thể tạo bước ngoặt cho thị trường bất động sản- một trong những nơi đắt nhất thế giới.

Trước tình hình đó, Edward Yau, Bộ trưởng Thương mại và Phát triển Kinh tế của Hồng Kong ngày 04/10 vừa cho biết “các giải pháp tức thời” cho những khó khăn do cuộc chiến thương mại Mỹ- Trung gây ra, sau khi công bố hỗ trợ tín dụng mở rộng cho các công ty nhỏ hơn.

Việt Dũng