Nâng tuổi nghỉ hưu nhưng không giữ nguyên chức vụ

Trần tối đa làm thêm giờ theo tháng là 40 giờ

Liên quan đến phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, các đại biểu quốc hội cơ bản đồng ý với phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng như dự thảo Bộ luật do Chính phủ trình. Tuy nhiên, có một số đại biểu quốc hội và báo cáo thẩm tra đề nghị cân nhắc mở rộng phạm vi áp dụng với cả nhóm lao động khu vực không có quan hệ lao động vì đây là nhóm lao động dễ bị tổn thương, chiếm tỷ trọng lớn, cần cơ chế pháp lý để bảo vệ tốt hơn quyền lao động, quyền được bảo đảm an sinh xã hội của mọi công dân theo tinh thần Hiến pháp.

Tiếp thu ý kiến đại biểu quốc hội và ý kiến thẩm tra, Ban soạn thảo đề nghị bổ sung trong điều khoản áp dụng quy định người lao động không có quan hệ lao động được áp dụng những quy định phù hợp tại Bộ luật. Theo đó, chế độ lao động đối với cán bộ, công chức, viên chức, người thuộc lực lượng quân đội nhân dân, công an nhân dân, tổ chức xã hội khác, xã viên hợp tác xã và người lao động không có quan hệ lao động do các Luật khác quy định, tùy từng đối tượng mà được áp dụng một số quy định trong Bộ luật này.

Về mở rộng khung thỏa thuận giờ làm thêm tối đa, đa số đại biểu quốc hội đồng tình mở rộng khung thỏa thuận làm thêm 100 giờ/năm như đề xuất trong dự thảo Bộ luật. Tuy nhiên một số ý kiến đề nghị, tiếp tục quy định trần làm thêm giờ tối đa theo tháng; có danh mục những nghề, công việc thuộc “trường hợp đặc biệt” được làm thêm giờ đến mức 400 giờ/năm; quy định mức lương lũy tiến làm thêm giờ. Vì vậy, Ban soạn thảo đề nghị tiếp thu theo hướng sẽ quy định trần tối đa làm thêm giờ theo tháng là 40 giờ, quy định các trường hợp đặc biệt được làm thêm đến 400 giờ/năm và Chính phủ sẽ ban hành Nghị định hướng dẫn chi tiết việc tổ chức làm thêm giờ để tránh lạm dụng, bảo vệ sức khỏe của người lao động đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra để đảm bảo tính tuân thủ pháp luật.

Về quy định mức lương lũy tiến làm thêm giờ, Ban soạn thảo đề nghị quy định mức tiền lương làm thêm giờ ít nhất bằng 150% - 200% - 300% và việc trả lương lũy tiến làm thêm giờ với mức lương cao hơn mức trên thì do hai bên thỏa thuận.

Về quy định mức lương lũy tiến làm thêm giờ, Ban soạn thảo đề nghị quy định mức tiền lương làm thêm giờ ít nhất bằng 150% - 200% - 300%. Ảnh: Bùi Nụ.

Sẽ có danh mục các ngành nghề được nghỉ hưu sớm

Một vấn đề đang được quan tâm nhất hiện nay trong sửa đổi Bộ luật lao động là việc tăng tuổi nghỉ hưu, đa số ý kiến đều đồng ý điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu theo phương án 1 (kể từ 1/1/2021, mỗi năm tăng 3 tháng với nam, 4 tháng với nữ để tuổi nghỉ hưu của nữ là 60 tuổi vào năm 2035, tuổi nghỉ hưu của của nam là 62 vào năm 2028). Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị, có phương án quy cụ thể về những trường hợp nghỉ hưu ở độ tuổi thấp hơn và những trường hợp nghỉ hưu ở độ tuổi cao hơn so với quy định chung; làm rõ căn cứ, cơ sở để quy định khoảng cách tuổi nghỉ hưu là 2 tuổi giữa nam và nữ, một số ý kiến băn về tuổi nghỉ hưu của giáo viên mầm non; nghiên cứu quy định giảm điều kiện thời gian đóng bảo hiểm xã hội để được hưởng hưu trí.

Về nội dung này, Ban soạn thảo cho biết trong dự thảo trình Quốc hội tại kỳ họp tới sẽ chỉ quy định phương án 1. Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đang tiến hành tổng rà soát các nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm để ban hành một danh mục thống nhất các công việc, ngành nghề, vị trí việc làm thuộc trường hợp đặc biệt mà người lao động có thể được nghỉ hưu ở độ tuổi thấp hơn (dự kiến tháng 9/2019 hoàn thành).

Đối với một số công việc có tính chất đặc thù như xiếc, thể thao, nghệ thuật sân khấu, giáo viên mầm non… sẽ được quy định theo hướng khi hết tuổi nghề làm công việc đặc thù, thì người lao động sẽ được đào tạo để chuyển đổi sang nghề nghiệp khác phù hợp, trường hợp không chuyển đổi nghề nghiệp được thì có quyền nghỉ hưu sớm.

Đặc biệt, Chính phủ sẽ nghiên cứu ban hành Nghị định quy định về tuổi nghỉ hưu cao hơn cho những người có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao, người làm công tác quản lý, và đảm bảo theo 3 nguyên tắc: Chỉ làm công việc chuyên môn, không giữ các chức vụ, chức danh lãnh đạo; Cơ quan có nhu cầu sử dụng; Cá nhân có nguyện vọng và có đủ sức khỏe đáp ứng yêu cầu công việc.

Xuân Thảo