Nâng cao chất lượng dân số để đất nước phồn vinh, gia đình hạnh phúc
Ngày 10/12, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với UBND thành phố Hà Nội tổ chức Lễ ra quân Tháng hành động quốc gia về dân số và hưởng ứng Ngày Dân số Việt Nam 26/12, với chủ đề 'Nâng cao chất lượng dân số để đất nước phồn vinh, gia đình hạnh phúc'.
Phát biểu tại buổi lễ, GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh, ngày 19/5/1997 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 326-TTg lấy ngày 26/12 hằng năm là Ngày Dân số Việt Nam và Quyết định số 2161/QĐ-TTg ngày 26/11/2010 lấy tháng 12 hằng năm là "Tháng hành động Quốc gia về Dân số".
Những quyết định này nhằm nâng cao nhận thức và đề cao trách nhiệm của các cấp chính quyền, đoàn thể, tổ chức xã hội, từng gia đình và toàn xã hội về ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác dân số…vì mục tiêu sức khỏe, hạnh phúc của người dân và sự phát triển bền vững của đất nước.
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho biết, công tác dân số hiện đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức và đang tác động trực tiếp đến đời sống, xã hội và sự phát triển bền vững của Việt Nam cả hiện tại và tương lai. Trong đó, việc duy trì mức sinh thay thế chưa thật sự bền vững; xuất hiện xu thế mức sinh xuống thấp (năm 2023 ước tính là 1,96 con/phụ nữ, thấp nhất trong lịch sử và dự báo tiếp tục giảm trong những năm tiếp theo); tốc độ gia tăng nhanh tỷ số giới tính khi sinh vẫn ở mức cao (năm 2023 là 112 bé trai/100 bé gái); tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết, mang thai và sinh con ở người chưa thành niên vẫn còn; tầm vóc, thể lực, chất lượng cuộc sống cũng cần phải được cải thiện nhiều hơn...
Để thực hiện công tác dân số trong tình hình mới, Thứ trưởng Bộ Y tế nêu rõ ba nhiệm vụ trọng tâm đã được triển khai trong năm 2024. Thứ nhất là, sơ kết Nghị quyết số 21-NQ/TW (2017) và báo cáo về thực trạng, xu hướng mức sinh tại Việt Nam, cùng các nhiệm vụ giai đoạn 2025-2045; trình Quốc hội đề án về chính sách dân số và xây dựng hồ sơ Luật Dân số dự kiến trình vào tháng 12/2024.
Thứ hai là thực hiện đồng bộ 8 chương trình, kế hoạch dân số đã phê duyệt, với sự tham gia của Ban Chỉ đạo Quốc gia do Phó Thủ tướng Lê Thành Long chủ trì.
Thứ ba là tổ chức các sự kiện truyền thông, hội thảo quốc tế về dân số, tạo dấu ấn trong hợp tác quốc tế và huy động nguồn lực hiệu quả.
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cũng lưu ý, năm 2025 và những năm sắp tới, chúng ta tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức hơn nữa, nhiều chỉ tiêu có nguy cơ khó đạt. Để thực hiện các yêu cầu, nhiệm vụ, chỉ tiêu kế hoạch được giao, Bộ Y tế kêu gọi toàn thể đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức làm công tác dân số tiếp tục đoàn kết, tích cực, chủ động, sáng tạo trong việc tham mưu với các cấp ủy Đảng, chính quyền; phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và động viên mọi tầng lớp nhân dân thực hiện hiệu quả chủ trương, chính sách về công tác dân số.
Tại Lễ phát động, ông Matt Jackson - Trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) tại Việt Nam chúc mừng Việt Nam vì những nỗ lực không ngừng trong việc giải quyết bất bình đẳng và giảm bớt chênh lệch về tình trạng kinh tế - xã hội giữa các vùng miền, các nhóm dân cư.
Theo ông Matt Jackson, người dân Việt Nam hiện nay sống thọ hơn, đó là dấu hiệu đáng mừng của sự phát triển. Đặc biệt, trong lĩnh vực y tế, Việt Nam đã vượt chỉ tiêu về giảm tỷ lệ tử vong mẹ, đạt mức giảm 46 phần nghìn trong 20 năm qua, cao hơn nhiều so với mục tiêu toàn cầu là 34 phần nghìn. Tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại của phụ nữ trong độ tuổi 15-49 đã tăng lên, đạt hơn 60%, góp phần nâng cao sức khỏe sinh sản cho mọi người.
"UNFPA tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật cho Việt Nam nhằm cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ sức khỏe sinh sản và tình dục chất lượng cho người dân; thúc đẩy quyền sinh sản; giảm tỷ lệ tử vong mẹ; thu thập và phân tích dữ liệu về dân số đạt chất lượng cao nhất, và giải quyết vấn đề bình đẳng giới và bạo lực giới. Chúng tôi cũng cam kết hỗ trợ Chính phủ Việt Nam xác định các cơ hội mà sự thay đổi nhân khẩu học đem lại, thúc đẩy phát triển thanh niên và ứng phó với già hóa dân số" – Trưởng đại diện UNFPA nhấn mạnh.