Nâng cao chất lượng các phiên giải trình của HĐND TP Hà Nội: Giải quyết đến cùng những vấn đề bức xúc dân sinh

Giải trình là hình thức giám sát hoàn toàn mới của Thường trực HĐND được quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương, lần đầu được thực hiện trong nhiệm kỳ 2016 - 2021. Năm 2017, lần đầu tiên phiên giải trình về thực hiện các quy định trong thu gom, xử lý chất thải rắn, chất thải y tế và quản lý hồ nước khu vực nội thành được Thường trực HĐND thành phố tổ chức, xuất phát từ thực trạng mất vệ sinh môi trường đang gây nhiều bức xúc tại các địa phương trên địa bàn thành phố. Ngay sau phiên giải trình HĐND thành phố đã yêu cầu các quận, huyện có ngay giải pháp khắc phục những điểm “đen” về rác đã được nêu, có lộ trình thực hiện cụ thể, báo cáo kết quả thực hiện ngay trong tháng 9. Cuối năm 2017, HĐND thành phố cũng đã tái giám sát để đánh giá và so sánh những bước chuyển biến.

Từ thành công ban đầu đó, tháng 3/ 2018, Thường trực HĐND thành phố tiếp tục tổ chức phiên giải trình về thực hiện Quy tắc ứng xử của cán bộ công chức viên chức, người lao động trong các cơ quan thuộc thành phố Hà Nội; Quy tắc ứng xử nơi công cộng và một nội dung về công tác tổ chức, quản lý lễ hội trên địa bàn TP Hà Nội. Phiên giải trình đã có 16 đại biểu đặt câu hỏi với 17 lượt ý kiến, 16 lượt ý kiến giải trình của các cơ quan liên quan, tăng 50% so với cùng kỳ trước. So với lần trước, phiên giải trình lần này có sự tham gia trực tiếp của 3 Chủ tịch UBND xã, phường. Tiếp đó, tháng 8/2018, Thường trực HĐND thành phố tiếp tục thực hiện phiên giải trình về tình hình quản lý các dự án vốn ngoài ngân sách sử dụng đất chậm triển khai, vi phạm Luật đất đai trên đại bàn thành phố Hà Nội với 33 lượt nêu các câu hỏi, ý kiến yêu cầu giải trình và đề xuất một số giải pháp thực hiện (gấp gần 2 lần so với phiên trước)…

Các phiên giải trình diễn ra trong không khí sôi nổi, nghiêm túc, cầu thị, từng vấn đề, nhất là những hạn chế, tồn tại đã được các đại biểu nêu rõ, gắn với đó là câu hỏi thẳng vào trách nhiệm của từng ngành, từng cấp, người đứng đầu cơ quan, đơn vị; biện pháp khắc phục rõ lộ trình thực hiện và thời gian hoàn thành.

Theo Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Nguyễn Thị Bích Ngọc, những nội dung được lựa chọn giải trình đã góp phần tháo gỡ khó khăn trong quản lý của chính quyền các cấp. Các phiên giải trình đã nhận được sự quan tâm, chỉ đạo, theo dõi của Thường trực Thành ủy, các đồng chí lãnh đạo thành phố, các sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị, các địa phương và nhân dân Thủ đô. Ngay sau Phiên giải trình những kết quả, hiệu ứng lan tỏa tích cực đã được thể hiện rõ nét; được UBND thành phố và các cơ quan, đơn vị có liên quan triển khai thực hiện và báo cáo kết quả tới Thường trực HĐND thành phố. Qua đó, thực sự khẳng định vai trò, trách nhiệm của HĐND thành phố và hướng dẫn tới Thường trực HĐND các cấp trong việc tiếp thu, học tập mô hình tổ chức để triển khai thực hiện.

“Để chuẩn bị cho phiên giải trình và bảo đảm chất lượng, sự đổi mới trong hoạt động của HĐND TP bảo đảm hiệu quả, giám sát tận gốc những tồn tại, khó khăn, HĐND TP đã giao UBND TP, các cơ quan chuyên môn, quận, huyện, thị xã xây dựng và giao các ban HĐND tổ chức khảo sát kết quả thực hiện. Tại phiên giải trình, ngoài đối tượng giải trình là thành viên UBND TP, Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã, còn có Chủ tịch UBND các xã, phường...” – Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết.

Các phiên giải trình của Thường trực HĐND thành phố đã có sức lan tỏa mạnh mẽ tới HĐND các cấp. Từ đầu nhiệm kỳ tới nay, thường trực HĐND 16 quận, huyện, thị xã đã tổ chức 31 phiên giải trình với các nội dung quan trọng trọng về: Trật tự đô thị; quản lý vệ sinh môi trường và sắp xếp chợ cóc; kết quả giải quyết đơn thư của người dân; công tác phát triển kinhtế vùng bãi… Một số Thường trực HĐND quận, huyện tổ chức được nhiều phiên là Hoàng Mai, Thường Tín, Phú Xuyên…

Năm 2019, tiếp tục thực hiện phương châm hành động “đổi mới, dân chủ, trách nhiệm, hiệu quả, vì dân”, một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Thường trực HĐND thành phố xác định là lựa chọn nội dung và chuẩn bị tổ chức tốt các phiên giải trình, nhằm nỗ lực hơn nữa trong việc đáp ứng mong mỏi của cử tri và góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động hệ thống chính trị các cấp. Kinh nghiệm từ những phiên giải trình đã được thực hiện trong năm qua, sẽ là nền móng vững chắc để HĐND thành phố Hà Nội tiếp tục đi đến cùng trong việc giải quyết những vấn đề nóng, bức xúc dân sinh.

Hạnh Nguyên