Nam Định: Những người đưa đò nặng ân tình chở chữ cả cuộc đời

Dẫu đếm hết sao trời đêm nay

Dẫu đếm hết lá mùa thu rơi

Nhưng ngàn năm, làm sao em đếm hết công ơn người thầy

Câu hát ấy cứ ngân vang mãi trong tôi mỗi khi nghĩ về cô giáo Vũ Thị Thanh – cựu giáo chức trường THPT A Hải Hậu (huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định). Gần 10 năm qua, cô Thanh cần mẫn với công việc gây dựng một Mái ấm, tạm gọi là một quỹ học bổng nho nhỏ mà cô cùng một số giáo viên khác ở huyện Hải Hậu xây dựng. Mái ấm ấy cô đặt tên là Mái ấm Tình thương, là ngôi nhà ấm áp tình cảm, là động lực của các em học sinh nghèo luôn nỗ lực vượt lên hoàn cảnh để học giỏi.

Một buổi sinh hoạt đầu năm học của học sinh (có sự tham gia của cả phụ huynh) trong Mái ấm Tình thương Hải Hậu.

Ngoài 60 tuổi, hằng ngày vẫn miệt mài, cặm cụi với học sinh, cô Thanh khiêm tốn nói việc mình giúp các em học sinh là công việc vui tuổi già. Vui đấy, nhưng cô cũng đã phải trải qua bao vất vả, gian nan để duy trì được công việc hỗ trợ đường dài cho khoảng 30 em học sinh mỗi năm học.

Cô Vũ Thị Thanh nguyên là giáo viên dạy Văn ở Trường THPT Hải Hậu A. Năm 2007, khi còn đang giảng dạy, biết đến hoàn cảnh vô cùng khó khăn của một học sinh trong lớp (mẹ bị ung thư, gia đình ép phải nghỉ học) cô trăn trở mãi. Nữ học sinh ấy là học sinh giỏi của trường, nếu phải nghỉ học thì cánh cửa học đường sẽ đóng lại và con đường học tập của em sau này sẽ rất khó khăn. Hết buổi học, cô Thanh cùng một số bạn học sinh đã đến động viên gia đình và hứa sẽ hỗ trợ để cả 3 chị em của nữ sinh đó tiếp tục được đến trường. Kể từ đó, để giúp các em trang trải chi phí học tập, hằng tháng, cô Thanh đã trích một phần lương của mình. Nhờ sự giúp đỡ của cô mà 3 chị em của cô học sinh nghèo ngày ấy đã không phải bỏ học giữa chừng, hiện các em đều đã trưởng thành và có công ăn việc làm ổn định.

Từ hoàn cảnh của một học sinh đã nhen nhóm trong cô tâm niệm phải làm gì đó để giúp đỡ các học sinh nghèo. Sẽ vô cùng thiệt thòi nếu như vì hoàn cảnh gia đình mà các em phải nghỉ học.

Cô Thanh bàn với cô Nguyễn Thị Kim Anh, cũng là một giáo viên của Trường THPT Hải Hậu A, về việc xây dựng “Mái ấm Tình thương” nhằm giúp đỡ các em có hoàn cảnh khó khăn, thuộc diện gia đình hộ nghèo, có ý thức vươn lên trong học tập.

Tâm niệm lớn lao nhưng đồng lương hưu ít ỏi không thể trang trải, bao bọc hết được cho các em, các cô đã phải đi “gõ cửa” từng tấm lòng hảo tâm; kêu gọi các em là học sinh cũ của cô đã trưởng thành để giúp cô xây dựng Mái ấm.

Trải qua nhiều năm, vượt qua bao khó khăn, thậm chí có nhiều lúc phải đối mặt cả với những lời dèm pha ác ý, rồi cũng đến ngày các cô “gặt hái quả ngọt”. Người này “truyền tin” với người kia, nhiều học trò cũ của các cô giáo đã chung tay chia sẻ với Mái ấm để các cô có thêm điều kiện giúp các em học sinh nghèo, vượt khó học giỏi. Tùy theo từng cấp học (từ tiểu học đến đại học) mà mái ấm hỗ trợ các em từ 200 đến 500 nghìn đồng/tháng, trường hợp đặc biệt có thể hỗ trợ cao hơn. Mỗi năm học các cô đều trợ giúp thường xuyên cho khoảng 30 em học sinh các cấp. Nghe tin ở trường nào có học sinh khó khăn, cô Thanh lại lặn lội đi xác minh, động viên gia đình, trăn trở cân nhắc các điều kiện để đưa các em vào danh sách hỗ trợ đường dài. Thêm một trường hợp là các cô giáo thêm "nhiệm vụ" mới, nhưng chưa ngày nào cô thôi nỗ lực xây dựng Mái ấm. Gặp nhiều trường hợp cần giúp đỡ khẩn cấp, cô Thanh không quản ngại gian nan, tận dụng mọi mối quan hệ để có thể kêu gọi sự hỗ trợ của cộng đồng.

Cô giáo Vũ Thị Thanh (áo dài) cùng các thầy cô giáo ở trường THCS A Hải Anh (xã Hải Anh, huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định) trao học bổng của Mái ấm Tình thương cho các em học sinh nghèo.

Ngoài việc trợ cấp hằng tháng cho các em học sinh, các cô giáo của Mái ấm còn truyền dạy, hướng dẫn các em cách ứng xử, lối sống, sự nỗ lực vươn lên trong cuộc sống. Đối với những em có hoàn cảnh đặc biệt như mồ côi bố mẹ hay bố mẹ ốm đau, bệnh nặng, các cô thường xuyên quan tâm, dạy bảo, chỉ dẫn các em cách đối nhân xử thế, từ "học ăn, học nói" cho đến ứng xử, giao tiếp khi đi xin việc, đi làm việc...

Để các em học sinh hiểu thêm về những di tích lịch sử, về lãnh tụ... giúp các em yêu, quý, trân trọng đất nước của mình hơn, tháng 7/2018, các cô giáo của Mái ấm đã tổ chức cho các em đi trải nghiệm, tới thăm Văn miếu Quốc Tử Giám, Bảo tàng Hồ Chí Minh, Bảo tàng Dân tộc học,…

Vào đầu mỗi năm học, trong ngày phát trợ cấp tháng 9, các cô giáo còn mời phụ huynh các em tới sinh hoạt để phụ huynh nắm được hoạt động của Mái ấm, yên tâm động viên con em nỗ lực học tập đạt thành tích cao. Có phụ huynh nghẹn ngào không nói nên lời; có người xúc động không kìm được nước mắt; có người không giấu nổi niềm vui chia sẻ "không thể tin có ngày con mình được trợ giúp, được dạy dỗ để trưởng thành như hôm nay".

Em Phạm Thị Hương, một học sinh của Mái ấm, mồ côi cả cha và mẹ ngay từ lúc nhỏ, nay đã là sinh viên năm thứ nhất của Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội, chia sẻ: "Tất cả những thứ mà cô Thanh mang đến cho em, ngoài những giá trị vật chất còn là tình cảm vô cùng lớn lao. Tình yêu thương và những lời động viên, khích lệ của cô là động lực để em vươn lên trong cuộc sống. Nhờ có cô, em thấy được rằng trong cuộc sống không có điều gì là không thể làm được nếu như chúng ta không nỗ lực hết mình".

Cô Vũ Thị Thanh và em Phạm Thị Hương rạng rỡ chụp hình lưu niệm chúc mừng cô giáo nhân dịp 20/11.

Hơn 10 năm qua, với sự giúp đỡ của những tấm lòng thiện nguyện, nhiều học sinh có hoàn cảnh khó khăn đã không phải bỏ học giữa chừng; nhiều em đã đỗ vào các trường cao đẳng, đại học; nhiều lớp học sinh đã trưởng thành, có công ăn việc làm ổn định, được cô "dựng vợ, gả chồng".

Sau kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2018, cô Thanh vô cùng vui mừng khi nhận tin báo 5 em học sinh trong Mái ấm đã đỗ vào các trường Đại học lớn như: Đại học Công nghệ, Đại học Ngoại ngữ (thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội), Đại học Ngoại thương, Đại học Giao thông vận tải, Đại học Y Dược Thái Bình. Niềm vui nối tiếp niềm vui, sau đó không lâu, nhờ sự kết nối của cô Thanh, 4/5 em đỗ đại học đã được các cá nhân và doanh nghiệp hảo tâm đỡ đầu để yên tâm học tập.

Tri ân công lao của cô giáo, những ngày nghỉ lễ hay dịp 20/11, các học sinh của Mái ấm còn đang đi học hay đã trưởng thành đều tụ về nhà cô giáo Vũ Thị Thanh, nấu bữa cơm gia đình đầm ấm và chia sẻ những câu chuyện của bản thân để các thành viên đoàn kết, gắn bó với nhau hơn.

Mái ấm Tình thương Hải Hậu hiện nay có 6 cô giáo, trong đó 4 cô đã về hưu và 2 cô vẫn đang giảng dạy. Bởi thương những đứa trẻ mồ côi, bất hạnh, khó khăn nên các cô giáo đã cố gắng sắp xếp công việc gia đình để vun đắp cho Mái ấm, thực hiện ước mơ thay đổi cuộc đời các em.

Ngoài trợ cấp tiền hằng tháng, các cô giáo còn truyền dạy, hướng dẫn các em cách ứng xử, lối sống, sự nỗ lực vươn lên trong cuộc sống.

Trong phóng sự “Hoa của đời” phát sóng trên VTV1 ngày 29/4/2018, cô giáo Trần Thị Hương, giáo viên trường THCS Hải Tân (xã Hải Tân, huyện Hải Hậu), tình nguyện viên của Mái ấm Tình thương chia sẻ: Bản thân tôi cũng từng là một học sinh có hoàn cảnh khó khăn, vươn lên và thành đạt như ngày hôm nay. Tham gia Mái ấm, tôi càng thấu hiểu và muốn sẻ chia những khó khăn với các em.

Có một nghề bụi phấn bám đầy tay

Người ta bảo đó là nghề trong sạch nhất

Có một nghề không trồng cây vào đất

Mà mang lại cho Đời đầy “trái ngọt hoa tươi”!

Rời giảng đường nhưng chưa dứt tình yêu thương học trò, các cô giáo vẫn tiếp tục cùng nhau nâng cánh ước mơ cho các em học sinh nghèo để giúp các em có tương lai tươi sáng hơn, để các em có thêm động lực phấn đấu vươn lên học tập và niềm tin vào tình người, tin vào những điều tốt đẹp trên cuộc đời này.Hy vọng hành trình "gieo hạt từ trái tim" để mang lại "trái ngọt hoa tươi" cho đời của các cô giáo trong Mái ấm Tình thương Hải Hậu sẽ được duy trì lâu dài và được sự ủng hộ ngày càng nhiều của cộng đồng.

Phương Liên