Mỹ: Trung Quốc thiếu nhiều thứ để trở thành siêu cường

Những thế mạnh của Trung Quốc ở nước ngoài

Các nhà phân tích Mỹ, khi nghiên cứu về vai trò của Trung Quốc trên trường thế giới, đã nêu ra những hạn chế trong mô hình phát triển của nước này với tư cách là một siêu cường. Điều này được nêu rõ trong báo cáo của Tổ chức RAND công bố trên trang web chính thức của mình.

RAND Corporation (RAND được viết tắt từ "Research ANd Development" – Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển) được tài trợ bởi chính phủ Hoa Kỳ và quỹ tài trợ tư nhân, các tập đoàn, trường đại học và cá nhân; có nhiệm vụ hỗ trợ nghiên cứu và phân tích cho Quân đội Hoa Kỳ; hỗ trợ chính phủ các nước khác, các tổ chức quốc tế, các công ty tư nhân và các tổ chức độc lập.

Theo các chuyên gia của RAND, Trung Quốc hiện là một quốc gia mạnh về kinh tế, có thể đề xuất quan hệ đối tác thương mại và đầu tư cho các nước thứ ba, và do đó tạo thành đòn bẩy có trọng lượng.

Các nhà phân tích cho rằng cách tiếp cận này hiệu quả hơn sự đe dọa trực tiếp bằng quân sự hay việc thúc đẩy áp dụng mô hình chính trị Trung Quốc, điều mà Hoa Kỳ đang áp dụng.

Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh, theo dữ liệu năm 2018, một số quốc gia như Lào, Philippines, Úc, Hàn Quốc và Campuchia đã trở thành những quốc gia phụ thuộc nhiều nhất vào Trung Quốc về kinh tế. Đầu tư của Bắc Kinh đóng vai trò quan trọng ở Lào, Kenya, Campuchia và Thái Lan.

Các tác giả cũng cho rằng, một phương pháp hiệu quả khác của Trung Quốc để để tác động đến các nước khác là phát triển các mối quan hệ không chính thức với giới tinh hoa nước ngoài.

Hiện nay, Bắc Kinh đang nỗ lực thiết lập mối quan hệ tương tác với giới tinh hoa từ Úc, Hàn Quốc, Indonesia và Philippines, đặc biệt một trong những hình thức là đưa ra các ưu đãi kinh tế để đổi lấy việc áp dụng các biện pháp có lợi cho Trung Quốc, RAND trích dẫn.

Trung Quốc đang sử dụng kinh tế làm đòn bẩy về chính trị

Những hạn chế của mô hình Trung Quốc

Tuy nhiên, các chuyên gia chỉ ra, Trung Quốc có những hạn chế lớn là không thể đưa ra cho các nước khác một con đường phát triển hấp dẫn với những giá trị nguyên bản.

Các tác giả báo cáo viết lý luận về "mô hình Trung Quốc" có thể được tiến hành trên phương diện lý thuyết hơn là trên thực tế.

“Đó là sự kết hợp của nhiều phương pháp phát triển kinh tế do chính phủ thúc đẩy thay đổi theo thời gian. Nhưng đây không thể được gọi là một danh sách thống nhất các biện pháp có thể được sử dụng ở một quốc gia khác" – báo cáo của RAND lưu ý.

Một vấn đề khác được các chuyên gia chi ra là trong những năm tới, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa sẽ phải đối mặt với các vấn đề trong nền kinh tế do "không tuân thủ quyền con người" và nhấn mạnh rằng, "các giá trị của chủ nghĩa độc tài" không thể hấp dẫn đối với thế giới hiện đại.

Ngoài ra, việc không có khả năng cạnh tranh với Hoa Kỳ trong lĩnh vực ảnh hưởng quân sự được coi là một nhược điểm khác của Trung Quốc.

Công ty tính toán trong năm 2018, Mỹ chi tiêu hỗ trợ quân sự cho các nước thứ ba lên tới 13,7 tỷ USD, trong khi Trung Quốc chi khoảng 100 triệu USD cho các mục đích này hàng năm.

Cũng theo dữ liệu của các nhà phân tích, trong năm 2017 Mỹ cung cấp vũ khí ra nước ngoài trị giá 12 tỷ dollars, còn Trung Quốc là dưới 2 tỷ USD.

Kết quả là Bắc Kinh chỉ có thể đe dọa các quốc gia láng giềng mà họ đang có xung đột về lãnh thổ [thường là nhỏ bé hơn Trung Quốc] và sự lớn mạnh của nước này sẽ làm cho các nước láng giềng tìm cách chống lại, kể cả khi cần có sự tham gia của Hoa Kỳ, các chuyên gia kết luận.

Nhật Nam