Mỹ tố Nga ép LHQ sửa đổi kết luận về trừng phạt Triều Tiên

Đại sứ Mỹ tại LHQ Nicki Haley - Ảnh: Reuters

Ngày 17.9 tới, Hội đồng bảo an LHQ sẽ họp, bàn việc vận dụng lệnh trừng phạt Triều Tiên, theo đề nghị của Mỹ, đoàn ngoại giao Mỹ tại LHQ cho Reuters biết.

Báo cáo trình Ủy ban giám sát trừng phạt Triều Tiên (thuộc Hội đồng bảo an LHQ hồi tháng 8, nêu Triều Tiên đã không ngưng chương trình tên lửa và vũ khí hạt nhân (VKHN) và vi phạm lệnh trừng phạt hàng hóa Triều Tiên xuất khẩu.

Các nhà ngoại giao nói Nga gây sức ép với các thanh sát viên giám sát trừng phạt độc lập, để buộc họ phải sửa kết luận liên quan đến Nga vi phạm lệnh cấm vận Triều Tiên của LHQ.

Từ đó, Hội đồng bảo an LHQ phải nhất trí có nên công bố báo cáo hay không, và Mỹ phản đối sự công bố báo cáo đã bị sửa lại.

Đại sứ Mỹ tại LHQ, bà Nikki Haley tỏ ý thất vọng trước việc nhóm giám sát trừng phạt Triều Tiên “đầu hàng trước sức ép của Nga và sửa đổi những điều lẽ ra phải có trong một báo cáo độc lập”.

Bà Haley nói thêm: “Nga không thể được phép biên tập và cản trở các báo cáo độc lập của LHQ về lệnh trừng phạt Triều Tiên chỉ vì họ không thích điều báo cáo nêu. Đôi lúc, việc tuân thủ đầy đủ các nghị quyết của HĐBA LHQ là nhiệm vụ bắt buộc đối với tất cả các quốc gia thành viên LHQ, gồm cả Nga. Đây là một tiền lệ nguy hiểm, và làm giảm tầm quan trọng công việc của ủy ban”.

Đại sứ Mỹ Haley còn nói Ủy ban giám sát cấm vận Triều Tiên nên công bố báo cáo gốc từ đầu tháng 8, vốn có kết luận “một sự gia tăng đáng kể các vụ chuyển sản phẩm dầu từ tàu qua tàu” giúp Triều Tiên lách luật cấm vận của LHQ. Báo cáo viết vài sản phẩm là từ tàu Nga chuyển qua tàu Triều Tiên trên biển.

Trong báo cáo gốc, ủy ban LHQ có tên của những tàu Nga và các cá nhân vi phạm lệnh cấm vận của LHQ, mở đường cho các biện pháp quốc tế để xử lý chống lại họ.

Một nhà ngoại giao giấu tên nói: “Nga đạt được ý đồ xóa phần chính trong đoạn báo cáo liên quan đến Nga. Ủy ban LHQ đã đầu hàng, một động thái dẫn đến sự thắc mắc về tính độc lập của họ”.

Bằng cách chặn công bố báo cáo gốc từ đầu tháng 8, Nga giải thích báo cáo này dựa nhiều vào thông tin của Mỹ, không xét đến một phân tích của Nga về việc tuân thủ lệnh cấm vận”.

Đoàn ngoại giao Nga tại LHQ và lãnh đạo Ủy ban giám sát trừng phạt Triều Tiên chưa có phản ứng với đề nghị bình luận.

Hồi cuối tháng 8, Nga chặn công bố báo cáo này vì bất đồng với kết luận. Lúc đó có thông tin Nga còn chặn một đề xuất của Mỹ là phải trừng phạt 6 tàu thủy và hai công ty hàng hải Nga vì đã chuyển dầu cho Triều Tiên.

Thông tin của bà Haley vào lúc Mỹ trừng phạt một công ty công nghệ Trung Quốc và đối tác Nga của công ty này, với lý do của Mỹ đưa ra là các công ty này do người Triều Tiên kiểm soát, thu lợi nhuận cho Bình Nhưỡng.

Sự trừng phạt này là cách Mỹ tăng nỗ lực gây sức ép để Triều Tiên phải từ bỏ chương trình tên lửa và VKHN.

Hồi tháng 7, Mỹ bất thành trong nỗ lực cấm xuất khẩu dầu cho Triều Tiên, dẫn ảnh vệ tinh và báo cáo của các chuyên gia tố cáo hoạt động chuyển dầu từ tàu qua tàu, giúp Bình Nhưỡng lách lệnh cấm vận của LHQ liên quan chương trình tên lửa và VKHN.

Trong tuyên bố, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin nói: “Các hành động này nhằm chặn dòng lợi nhuận trái phép cho Triều Tiên, từ những nhân công công nghệ cao nước ngoài giấu nhân thân thật và trốn sau các công ty vỏ bọc, tên giả, và các công dân bên thứ ba”.

Bích Ngọc (theo Reuters)