Mỹ sẽ chia nhỏ các 'ông lớn' công nghệ để dễ trị?

"Tứ trụ" làng công nghệ thế giới đối diện với cuộc điều tra sâu rộng của Mỹ. (Nguồn: AP)

Theo đó, việc quyết định liệu các công ty này có cạnh tranh lành mạnh hay không sẽ được Washington đưa ra sau quá trình kiểm tra nghiêm ngặt đối với các “gã khổng lồ” công nghệ, trong bối cảnh Facebook dự kiến sẽ bị Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) phạt 5 tỷ USD, vì vi phạm quyền riêng tư. Trong khi đó, tại châu Âu, Google đã bị Ủy ban châu Âu phạt hơn 7 tỷ Bảng trong ba cuộc điều tra chống độc quyền khác nhau.

Áp lực từ chính quyền

Giờ đây, Bộ Tư pháp Mỹ, cơ quan được xem là dễ bị ảnh hưởng về mặt chính trị hơn FTC, đã trở thành áp lực mới nhất đối với các “đại gia” công nghệ, dù Bộ này không nêu tên “nền tảng kỹ thuật số” nào đang bị nhắm tới.

Bộ Tư pháp Mỹ chỉ mới tuyên bố, đang tìm cách giải quyết “mối quan ngại ngày một lan rộng” xung quanh các phương tiện truyền thông xã hội, công cụ tìm kiếm và dịch vụ bán lẻ trực tuyến và liệu động thái của những công ty này có gây hại cho người tiêu dùng hay không.

Giáo sư Luật và Kinh tế tại Đại học Queen Mary (Anh) Ioannis Kokkoris nhận định, Bộ Tư pháp Mỹ có thể quan ngại rằng, cơ quan này đang bị xem là tụt hậu so với các nhà quản lý và nhà lập pháp châu Âu, cũng như tại FTC. Các cơ quan tương đương ở châu Âu đã theo sát những công ty công nghệ từ lâu, trong khi Bộ Tư pháp Mỹ “đã không làm gì cả”.

Chuyên gia Kokkoris hy vọng, Bộ Tư pháp Mỹ sẽ xét xem liệu các công ty có nắm trong tay quá nhiều dữ liệu hay không? Nhưng thay vì tập trung vào các mối quan tâm về quyền riêng tư, ông Kokkoris cũng kỳ vọng, Bộ Tư pháp Mỹ sẽ xem xét liệu những “gã khổng lồ” công nghệ có đang sử dụng thông tin khách hàng để kìm hãm sự cạnh tranh hay không.

Theo ông Kokkoris, Bộ Tư pháp Mỹ cũng sẽ tìm kiếm những điều khoản triệt tiêu cạnh tranh trong hợp đồng của Amazon với các nhà cung cấp của mình và lưu ý rằng, phạm vi điều tra có thể không chỉ dừng lại ở tổng thể về thị trường mà còn có thể nhắm tới một công ty cụ thể.

Giới công nghệ lo lắng

Hãng tin BBC nhận định, Tổng thống Mỹ Donald Trump chắc chắn đang làm các giám đốc công nghệ lo lắng. Mới tuần trước, ông Trump ra tuyên bố sẽ xem xét các đề xuất từ doanh nhân công nghệ Peter Thiel rằng, Google nên bị điều tra vì những cáo buộc liên quan đến các giao dịch tại Trung Quốc. Đáng chú ý, ông Peter Thiel cũng là người từng có “lời qua tiếng lại” với ông chủ Amazon Jeff Bezos, người sở hữu tờ Washington Post - tờ báo từng chỉ trích chính quyền Tổng thống Trump.

Giáo sư Kokkoris mô tả điều này như là một “sự trùng hợp thú vị” vì cuộc điều tra chỉ được tiến hành khi chính quyền bắt đầu khó chịu với các công ty công nghệ. Bộ Tư pháp Mỹ có lẽ đã không thực hiện cuộc điều tra nếu không được chính quyền ủng hộ. Rốt cuộc, Bộ Tư pháp Mỹ có thể “chẻ nhỏ” các “ông lớn” công nghệ hay không?

Một số người ủng hộ điều này, nhất là người đồng sáng lập của Facebook Chris Hughes, người từng cho rằng Whatsapp và Instagram, thuộc sở hữu của Facebook và nên được tách thành các công ty riêng biệt.

Các nhà lập pháp Mỹ cũng ủng hộ động thái trên. Đáng chú ý nhất, ứng viên tiềm năng cho vị trí Tổng thống từ đảng Dân chủ, Elizabeth Warren cho biết, bà sẽ cân nhắc việc “mạnh tay” với các “đại gia” công nghệ nếu bà đắc cử.

Tuy nhiên, Giáo sư Kokkoris cũng cho rằng, việc “chia nhỏ” các công ty công nghệ lớn sẽ vấp phải nhiều khó khăn. Luật cạnh tranh của Mỹ khiến các tòa án rất khó tìm được cơ sở pháp lý để biện minh cho việc chia tách một công ty lớn. Nếu có bằng chứng về hành vi xấu, một thẩm phán có thể đưa ra yêu cầu như vậy, nhưng các công ty có thể “lách luật” bằng việc hứa hẹn khắc phục hành vi xấu và vẫn tiếp tục hoạt động.

Ông Kokkoris nhận định, thời gian tới, Bộ Tư pháp Mỹ có thể sẽ tìm cách thay đổi cách thức hoạt động của ngành công nghệ để tăng tính cạnh tranh. Ông này cho rằng, lãnh đạo của các công ty công nghệ lớn không nên quá lo lắng. Dù vậy, điều này có thể thay đổi nếu Bộ Tư pháp quyết định điều tra một công ty cụ thể.

(theo BBC)