Mỹ sắp có máy bay tấn công tầm xa thay UH-60 Blackhawk

Hai ứng viên sẽ thay thế UH-60 Blackhawk: SB-1 Defiant (trái) và V-280 Valor

Hai ứng viên thế chân UH-60 Blackhawk

Theo WTC, Chương trình Máy bay tấn công tầm xa tương lai (FLRAA) của Quân đội Mỹ vừa được Hội đồng giám sát mua sắm quốc phòng phê duyệt sơ bộ khả năng phát triển các loại máy bay tấn công tầm xa mới thay cho UH-60 Blackhawk.

Cũng theo WTC, năm 2022, quân đội Mỹ sẽ chọn một máy bay mới để thay thế trực thăng huyền thoại UH-60 Black Hawk, có từ năm 1974.

Theo tờ Popular Mechanics, hai mẫu máy bay của liên danh Sikorsky-Boeing và hãng Bell Helicopter sẽ là những ứng viên sáng giá trong chương trình thi chọn của FLRA.

Mẫu nào chiến thắng sẽ trở thành trực thăng chiến đấu tiếp theo của quân đội Mỹ, chính thức được biên chế cho lục quân vào năm 2030.

Trước tiên, nói về V-280 Valor của Bell Helicopter. Đây là mẫu máy bay thiết kế lai giữa trực thăng và máy bay cánh cố định, còn gọi là “til-rotor”, tức cánh quạt động cơ ở vị trí nghiên lên trên, khi cất cánh xoay về phía trước, tương tự thiết kế của V-22 Osprey hiện đang sử dụng trong thủy quân lục chiến.

So với phiên bản cũ, V-280 có một số cải tiến, nó chỉ xoay cánh quạt khi cất và hạ cánh, trong khi V-22 xoay cả cụm động cơ, riêng cánh ở đuôi của V-280 được cấu hình lại theo hình chữ V, còn V-22 lại có cánh đuôi dựng đứng song song.

Ứng viên còn lại là SB-1 Defiant của hãng Sikorsky-Boeing có thiết kế như trực thăng thông thường, với rotor đồng trục, động cơ đẩy cánh quạt ở đuôi.

Rotor đồng trục sẽ tạo lực nâng và triệt tiêu hiệu ứng quay vòng, trong khi động cơ ở đuôi sẽ giúp trực thăng bay nhanh hơn.

Để thỏa mãn yêu cầu của quân đội, nên mẫu máy bay mới phải là trực thăng đa nhiệm bay nhanh và xa hơn so với Diều hâu đen Black Hawk tiền bối. Cụ thể, tốc độ phải tăng lên 400 km/h, so với 293 km/h của Black Hawk.

Những số liệu sau khi bay thử nghiệm

Sikorsky-Boeing SB-1 Defiant là một máy bay trực thăng phức hợp với cánh quạt đồng trục cứng.

Nó được trang bị hai động cơ Honeywell T55 và một cánh quạt đẩy ở phía sau máy bay. Cấu hình này tạo ra lợi thế về tốc độ 115 dặm hay 185 km/giờ (100 knots) so với các trực thăng quy ước.

Sikorsky đang có kế hoạch thay thế các động cơ T55, mà trực thăng Chinook đang dùng bằng động cơ Turbine Engine (FATE) để đáp ứng yêu cầu bán kính 264 dặm, (424 km).

Khoang của phi hành đoàn lớn hơn 50% so với các trực thăng Blackhawk hiện tại. Gần đây, trong một chuyến bay thử nghiệm, máy bay đã đạt tốc độ 205 knots, tốc độ tối đa theo kế hoạch là 230 knots thậm chí lên đến 250 knots.

"Vượt quá 200 knots/giờ cũng rất quan trọng vì nó vượt xa bất kỳ tốc độ trực thăng thông thường.

Chúng tôi hiểu rằng tốc độ và khả năng cơ động ở mức độ thấp là rất quan trọng đối với khả năng sống còn toàn diện trong môi trường chiến trang tương lai", Jay Macklin, Giám đốc Phát triển Kinh doanh của Sikorsky khoe trước báo chí.

Khả năng chuyên chở của SB-1 chưa được công bố, nhưng có thể tương đương với V-280.

V-280 Valor của Bell Helicopter được thiết kế cho tốc độ bay 280 knots/h hay 320 dặm hoặc 515 km/giờ. Nó có thể đạt tốc độ tối đa 300 knots (350 dặm hoặc 563 km/h). Giới hạn hoạt động tối đa của V-280 là 2.400 dặm (3.862 km).

Phạm vi chiến đấu hiệu quả từ 580 đến 920 dặm, tức là gần 1.500 km, không giống như máy bay cánh quạt nghiêng V-22 Osprey, động cơ vẫn giữ nguyên trong khi cánh quạt và trục truyền động nghiêng.

V-280 có thiết bị hạ cánh thu vào, hệ thống điều khiển dây bay dự phòng ba dây và cấu hình đuôi chữ V. Các cánh được làm từ vật liệu composite polyme gia cố sợi carbon do đó giảm trọng lượng và chi phí sản xuất.

Móc treo hàng hóa kép sẽ giúp nó có sức nâng để mang lựu pháo M777A2 4.500 kg khi đang bay với tốc độ 280 km/h.

Thân máy bay trông giống trực thăng nâng hạng trung UH-60 Black Hawk. V-280 sẽ có phi hành đoàn 4 người và có khả năng vận chuyển tới 14 binh sĩ.

Vào tháng 7, Rolls-Royce đã xác nhận thỏa thuận với Bell để phát triển động cơ đẩy tùy chọn cho chương trình động cơ nghiêng Bell V-280 Valor. Với V-280, phương pháp cất cánh của nó tương tự trực thăng.

Việc điều chỉnh góc nghiêng của cánh quạt rất dễ dàng với cần điều khiển fly-by-wire (Điều khiển điện tử hay bay bằng dây). V-280 cất cánh lên không trung cũng rất nhanh nhờ 2 động cơ rất khỏe.

Cả hai nguyên mẫu đã thực hiện nhiều giờ bay thử nghiệm. V-280 đã tích lũy được 280 giờ bay thử nghiệm tại triển lãm liên minh hàng không ở Fort Worth năm 2019. Đối với SB-1, nó đã thực hiện hơn 13 giờ bay thử nghiệm và có chuyến bay công khai đầu tiên vào cuối tháng 2 -2020.

Bay trên V-280 hay SB-1 là trải nghiệm mới cho bất kỳ phi công nào, bao gồm những phi công thử nghiệm kỳ cựu của Bell và Sikorsky-Boeing. Các phi công rất ấn tượng bởi khả năng cất cánh và bay của 2 máy bay nói trên.

Theo PMC, cả hai nguyên mẫu đều có trọng lượng rỗng khoảng 13 tấn, nhưng chúng cất cánh lên không trung nhanh và khỏe hơn nhiều so với Black Hawk nặng khoảng 5 tấn.

Tốc độ bay lên cao của V-280 và SB-1 vẫn đang được bảo mật, nhưng nghe đồn, có thể dễ dàng vượt qua Black Hawk với hàng tá binh sĩ bên trong.

Với SB-1, tốc độ tối đa trong các thử nghiệm đến thời điểm hiện tại là 259 km/h, tốc độ thiết kế của SB-1 là 460 km/h. SB-1 không nhanh bằng V-280, nhưng nó nhanh hơn 63% so với Black Hawk.

Một trong những đặc tính vượt trội của 2 ứng viên là khả năng giảm tốc độ rất nhanh để tiếp cận vùng hạ cánh. Đây là yêu cầu rất quan trọng trong bối cảnh đe dọa phòng không ngày càng gia tăng.

V-280 có ưu thế về mặt tốc độ, trong khi SB-1 lợi thế về khả năng cơ động i ở độ cao thấp, 2 ứng viên đều rất xứng đáng để thay thế huyền thoại Black Hawk.

Theo giới bình luận quân sự Mỹ, dù ứng viên nào được chọn thì nó cũng sẽ vượt xa so với trực thăng truyền thống.

Theo WTC, nửa đầu năm 2021 mẫu máy bay được chọn, sang năm 2022 sẽ bắt tay vào thương thảo hợp đồng. Đến năm 2028 đi vào sản xuất, và chính thức biên chế cho lục quân đầu năm 2030.

Đôi nét về máy bay tiền bối UH-60

Theo Bách khoa thư mở, UH-60 Black Hawk (Diều Hâu Đen) là một máy bay trực thăng đa dụng hai động cơ hạng trung do Sikorsky Aircraft chế tạo.

Sikorsky đã đệ trình thiết kế S-70 tham gia cuộc cạnh tranh Hệ thống máy bay vận tải đa năng chiến thuật (UTTAS) của Lục quân Mỹ năm 1972.

Nguyên thủy, máy bay có tên YUH-60A. Máy bay được lựa chọn qua đấu thầu năm 1976. Chiếc UH-60A đi vào phục vụ trong lục quân Mỹ năm 1979, thay UH-1 Iroquois và trở thành máy bay trực thăng vận tải chiến thuật của Lục quân đảm nhận nhiệm vụ vận tải chiến thuật.

Về sau có thêm các trực thăng UH-60 góp mặt trong chiến tranh điện tử cùng với một số loại trực thăng được tu sửa cho các chiến dịch đặc biệt. Hai loại trực thăng đa nhiệm UH-60L và UH-60M nâng cấp đã được ra đời.

Các phiên bản được biến đổi cũng được sản xuất cho Hải Quân, Không Quân và Tuần Duyên. Ngoài sử dụng cho lục quân , gia đình trực thăng UH-60 còn được xuất khẩu sang hàng loạt các nước.

Diều Hâu Đen đã từng tham chiến trong các cuộc chiến ở Grenada, Panama, Iraq, Somali, Bán đảo Balkan, Afghanistan và các khu vực khác tại Trung Đông.

Khắc Nam