Mỹ-Phương Tây phản ứng lễ nhậm chức của ông Lukashenko

Tổng thống Lukashenko đã tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ mới. Ảnh: EPA-EFE

Người đứng đầu Ủy ban bầu cử Trung ương Belarus đã trao cho ông Lukashenko chứng chỉ là người đứng đầu đất nước trong lễ nhậm chức diễn ra tại Dinh Độc Lập.

Lễ nhậm chức diễn ra với sự tham gia của hàng trăm người gồm các quan chức, nghị sĩ, người đứng đầu các cơ quan truyền thông, văn hóa, thể thao...

Ông Lukashenko đã đặt tay phải lên Hiến pháp tuyên thệ bằng tiếng Belarus, sau đó là bài phát biểu quan trọng. Trong tuyên bố của mình, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko nói rằng cuộc cách mạng màu ở nước cộng hòa này đã thất bại.

"Quốc gia của chúng ta đã phải đối mặt với một thử thách chưa từng có, thách thức của những công nghệ từng không ít lần được ứng dụng thành công để hủy diệt các quốc gia độc lập.

Nhưng chúng ta nằm trong số rất ít các quốc gia, thậm chí có lẽ là quốc gia duy nhất, nơi không diễn ra cuộc cách mạng màu.

Và đây là lựa chọn của người Belarus, những người không muốn để mất nước trong bất kỳ hoàn cảnh nào" - ông Lukashenko nhấn mạnh.

Bình luận trước sự kiện này, Nga đã công nhận ông Lukashenko là Tổng thống chính thức của Belarus.

Phát biểu trước báo giới hôm 23/9, ông Dmitry Peskov, Người phát ngôn của Tổng thống Nga, nói điện Kremlin tin rằng việc chọn ngày tuyên thệ nhậm chức tổng thống là vấn đề nội bộ của Belarus và "nếu họ đã quyết định như vậy thì có nghĩa họ cho rằng điều đó là hợp lý".

Biểu tình Minsk đến giữa đêm, phương Tây từ chối công nhận Lukashenko

Reuters đưa tin, hàng nghìn người đã xuống đường biểu tình ở thủ đô Minsk để phản đối lễ nhậm chức có phần đột ngột của Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko.

Sau khi biết tin về lễ tuyên thệ của ông Lukashenko, ứng viên Tổng thống đối lập, bà Tsikhanouskaya cáo buộc "lễ nhậm chức bí mật" là "nhằm thâu tóm quyền lực". Phe đối lập kêu gọi những người biểu tình tiếp tục xuống đường.

Người biểu tình đã cầm cờ của phe đối lập, trong khi những chiếc xe đi qua cũng bấm còi để thể hiện sự ủng hộ. Cảnh sát trấn áp biểu tình đã có mặt, khoảng 200 người đã bị bắt giữ và đến đêm thì các cuộc biểu tình đã lắng xuống.

Cảnh sát Minsk chưa đưa ra con số chính xác số người bị bắt giữ. Người phát ngôn Sở cảnh sát Minsk, Natalya Ganusevich nói với Thông tấn TASS rằng "các vụ giam giữ vẫn tiếp tục."

Hội đồng Điều phối của phe đối lập Belarus đã ngỏ ý sẵn sàng đàm phán với Thủ tướng và các quan chức Quốc hội nước này về việc ấn định ngày bầu cử Tổng thống mới.

Trong một tuyên bố, các thành viên Hội đồng trên là Pavel Latushko và Olga Kovalkova cho biết: “Chúng tôi đã sẵn sàng đàm phán với Thủ tướng Belarus và Chủ tịch các Ủy ban của Hạ viện về việc ấn định ngày bầu cử mới và quản lý lâm thời đất nước trong giai đoạn chuyển tiếp”.

Phe đối lập cũng thúc giục Liên minh châu Âu (EU), Mỹ, Anh, Canada, Trung Quốc và Nga xác nhận ông Lukashenko là nhà lãnh đạo bất hợp pháp, đồng thời đề xuất thành lập một "nhóm hòa giải quốc tế với các đại diện cấp cao của Áo, Anh, Đức, Lithuania, Ba Lan, Nga, Mỹ và Pháp dưới sự bảo trợ của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE)".

Mỹ và Đức đã đưa ra những phản ứng đầu tiên sau lễ nhậm chức của ông Lukashenko.

Người phát ngôn của chính phủ Đức Steffen Seibert thông báo, nước này không công nhận ông Lukashenko là Tổng thống của Belarus, đồng thời cho rằng, việc tái đắc cử gây tranh cãi của ông này thiếu "tính pháp lý dân chủ".

Ở diễn biến liên quan, một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Đức cho biết Berlin muốn phê chuẩn các lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu với Belarus càng nhanh càng tốt.

Quan chức này nêu rõ: "Những yêu cầu tối thiểu cho các cuộc bầu cử dân chủ không được đáp ứng. Chúng không công bằng cũng như không tự do".

Trong khi đó, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cho biết: "Kết quả được công bố bị gian lận và không cho thấy tính hợp pháp. Mỹ không thể cân nhắc ông Alexander Lukashenko là Tổng thống được bầu chọn hợp pháp của Belarus".

Bộ Ngoại giao Mỹ tái khẳng định quan điểm đưa ra trước đó rằng, cuộc bầu cử tại Belarus đã diễn ra không tự do và không công bằng.

Cùng ngày, Ukraine cũng từ chối công nhận Tổng thống Lukashenko là nhà lãnh đạo Belarus.

Hải Lâm