Mỹ phát hiện kho cổ vật đánh cắp từ 200 nước

Cổ vật - mục tiêu của tội phạm

Tại Mỹ, các địa điểm chôn cất người Mỹ bản địa được bảo vệ theo Đạo luật bảo vệ và hồi hương mồ mả của người Mỹ bản địa năm 1990 (Native American Graves Protection and Repatriation Act), cho phép người Mỹ bản địa có quyền đối với các cổ vật được tìm thấy trong các khu chôn cất và các công trình khảo cổ diễn ra tại các khu chôn cất đó cũng phải được phê duyệt theo quy định mới được tiến hành.

Mặc dù bị cấm bởi các luật của tiểu bang và liên bang nhưng việc đánh cắp các đồ cổ bao gồm cả xương người cổ từ các khu chôn cất người Mỹ bản địa vẫn diễn ra. Chính phủ liên bang đã thường xuyên truy tố những người lấy cắp, mua bán trái phép các xương người cổ Mỹ bản địa.

Gần đây nhất 3 người đàn ông ở Ohio đã bị kết án vào năm 2016 vì bán bất hợp pháp hài cốt người Mỹ bản địa, trong khi 1 người khác bị buộc tội mua xương người cổ.

Trước đó, Mỹ trao trả cho Guatemala cổ vật nghìn năm tuổi, các cổ vật nói trênlà những tác phẩm điêu khắc bằng đá vôi. Bộ sưu tập này, gồm 4 tác phẩm thuộc về thời kỳ phát triển sớm của nền văn minh Maya (từ thế kỷ thứ V tới thế kỷ VII) và 3 tác phẩm thuộc về thời kỳ phát triển muộn của nền văn minh đã lụi tàn này (từ thế kỷ VII tới thế kỷ X), được cho là bị buôn lậu trái phép vào Mỹ từ thập kỷ 70.

Đặc vụ FBI Elizabeth Rivas, chuyên viên điều tra các vụ tội phạm trong lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật cho hay: Trong các tác phẩm trên có4 tác phẩm điêu khắc bằng đá vôi có niên đại từ năm 400 đến 600 sau Công Nguyên, khắc hình các con quái vật sống trong đường nối giữa Trái Đất và thế giới trong lòng đất; 3 tác phẩm còn lại - được khắc đầy các chữ tượng hình, là một kiểu niên lịch cổ xưa - một thời đã từng được khảm bên ngoài một ngôi đền cổ ở vùng Petexbatun ở Guatemala. Tuy nhiên, FBI đã quyết định không khởi tố hình sự vụ việc này sau khi đã thu hồi các cổ vật. Hiện tại chính quyền Guatemala cho biết đang cân nhắc việc trưng bày 7 tác phẩm trên tại một địa điểmthích hợp.

Trước đó, từ năm 1970, Mỹ đã hợp tác với nhiều nước trên thế giới để trả lại các cổ vật bị buôn bán trái phép. Năm 2004, FBI thành lập một đơn vị đặc biệt chuyên về lĩnh vực cổ vật và các tác phẩm nghệ thuật. Từ đó đến nay, đơn vị này đã thu hồi hơn 14.850 vật phẩm, với tổngtrị giáhơn 165 tỷ USD.

FBI gặp khó khăn trong việc trao trả lại chủ nhân các cổ vật. Ảnh: CNN.

Tóm tội phạm cổ vật qua mạng xã hội

Đầu tháng 8-2020, FBI phối hợp với cảnh sát Tây Ban Nha đã bắt giữ một người dò kim loại sau khi phát hiện anh ta đăng ảnh các cổ vật tìm được lên mạng xã hội. Cơ quan chức năng đã tìm được số cổ vật tạo tác là đồ trang sức bằng vàng của người Phoenicia - nền văn minh Canaan cổ đại. Số cổ vật này có từ 1.200 năm trước Công Nguyên. Cảnh sát đã phát hiện ra các cổ vật sau khi người dò kim loại đăng ảnh kho báu lên mạng.

Cuộc điều tra bắt đầu khi các cảnh sát đặc nhiệm nhận ra các cổ vật được chia sẻ trên các trang web khác nhau. Trong số báu vật đó, có một bông tai bằng vàng được cho là có nguồn gốc từ nền văn minh Phoenicia, và có tuổi đời 2.500 - 3.200 năm. “Khi cảnh sát xác định được nghi phạm, họ nhận ra rằng hành vi trộm cắp của người này không phải ngẫu nhiên hay do hoàn cảnh, mà đã diễn ra trong một thời gian dài”, Cảnh sát Quốc gia Tây Ban Nha cho biết.

Nghi phạm cũng đã bị phạt nhiều lần vì các hành vi tương tự trong quá khứ. Lục soát nhà nghi phạm ở Villamartín, tỉnh Cádiz, Tây Nam Tây Ban Nha, cảnh sát phát hiện nhiều cổ vật khác, gồm một đồng tiền dirham cổ bằng vàng, 5 mảnh của một chuỗi hạt hoặc vòng đeo tay, một lượng lớn tiền xu từ các thời đại khác nhau và bức tượng phụ nữ bán thân. Các cảnh sát cũng thu giữ chiếc rìu bằng đồng, chiếc cân La Mã, một con sư tử bằng đồng và 3 máy dò kim loại. Nghi phạm đã dẫn cảnh sát đến một trang trại gần Jerez de la Frontera, nơi anh ta nói mình tìm thấy các cổ vật. Cảnh sát đang điều tra xem mục đích của người này đơn thuần là thu thập các cổ vật hay để mua bán.

Nghi phạm có thể bị phạt hoặc ngồi tù từ 6 tháng đến 3 năm. Các chuyên gia nói vơíphóng viên báo El Páisrằng hầu hết số cổ vật này có thể xuất phát từ thời La Mã cổ đại hoặc muộn hơn, trong đó có một cái khóa của người Visigoth.
Trường Vân