Mỹ - Nhật thắt chặt quan hệ đồng minh

Tại hoàng cung ở trung tâm thủ đô Tokyo, Nhật hoàng Naruhito và hoàng hậu Masako đã tiếp Tổng thống Donald Trump và đệ nhất phu nhân Melania trong bầu không khí lễ hội khởi đầu triều đại mới với niên hiệu Reiwa (Lệnh Hòa). Theo Kyodo, Tổng thống Donald Trump là vị quốc khách đầu tiên của Nhật hoàng Naruhito kể từ khi ông đăng quang hôm 1-5.

Trong cuộc hội đàm với Thủ tướng Shinzo Abe, đánh giá cao quan hệ đồng minh với Nhật Bản, Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh mối quan hệ này “hết sức tuyệt vời” và đang ở giai đoạn phát triển nhất từ trước tới nay. Ông chủ Nhà Trắng thừa nhận giữa hai đồng minh thân cận vẫn còn vướng mắc trong vấn đề thương mại-lĩnh vực mà ông cho là Mỹ phải gánh chịu một “sự mất cân bằng lớn” với Nhật Bản. Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump khẳng định hai bên đang tích cực làm việc để tìm kiếm các giải pháp nhằm sớm giải quyết vấn đề trên. Nhà lãnh đạo Mỹ bày tỏ hy vọng Washington và Tokyo sẽ có thể công bố một thỏa thuận thương mại mới vào tháng 8 tới.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Donald Trump trước khi hội đàm. Ảnh: Getty Images

Nhật Bản và Mỹ đã bắt đầu đàm phán thỏa thuận thương mại song phương mới vào giữa tháng 4 vừa qua. Trong các cuộc đàm phán gần đây, Mỹ đã thúc giục Nhật Bản cắt giảm thuế đối với nông sản nhập khẩu từ Mỹ càng sớm càng tốt. Đáp lại, Tokyo cho biết nước này sẽ giảm thuế đối với một số mặt hàng nông sản nhập khẩu từ Mỹ xuống bằng mức thuế áp dụng trong Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) với điều kiện Washington dỡ bỏ thuế đối với tất cả sản phẩm công nghiệp, bao gồm cả mức thuế 2,5% đánh vào mặt hàng ô tô của Nhật Bản. “Chúng tôi sẽ nhanh chóng đưa cán cân thương mại trở lại cân bằng”, AP dẫn lời Tổng thống Donald Trump phát biểu tại cuộc họp báo sau hội đàm.

Về phần mình, Thủ tướng Shinzo Abe cho rằng chuyến thăm Nhật Bản của Tổng thống Donald Trump với tư cách quốc khách đầu tiên khi triều đại Reiwa bắt đầu tại Nhật Bản là bước đi phù hợp. Qua đó thể hiện mối quan hệ đồng minh vững chắc giữa Nhật Bản và Mỹ sẽ được tiếp tục trong triều đại Reiwa. Nhà lãnh đạo Nhật Bản cho biết hai nước đã nhất trí đẩy nhanh các cuộc đàm phán về thỏa thuận thương mại song phương mới nhằm hướng tới mối quan hệ đôi bên cùng có lợi.

Tại cuộc họp báo sau hội đàm, Sputnik dẫn lời Tổng thống Donald Trump cho biết, Nhật Bản đã thông báo kế hoạch mua 105 tiêm kích tàng hình F-35 của Mỹ, trở thành nước sở hữu nhiều F-35 nhất trong số các đồng minh của Washington. “Mỹ ủng hộ những nỗ lực của Nhật Bản nhằm cải thiện tiềm lực quốc phòng. Trong những tháng gần đây, chúng tôi đã gửi đến đây một số lượng lớn trang thiết bị quân sự”, ông chủ Nhà Trắng khẳng định.

Không chỉ trao đổi về vấn đề thương mại, Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Shinzo Abe còn thảo luận nhiều vấn đề khác. Về vấn đề Triều Tiên, ông chủ Nhà Trắng cho biết Washington và Bình Nhưỡng dành cho nhau “sự tôn trọng lớn”, đồng thời dự báo “nhiều điều tốt đẹp” sẽ đến với Triều Tiên trong tương lai, bất chấp các vụ phóng tên lửa gần đây của Bình Nhưỡng. “Cá nhân tôi cho rằng nhiều điều tốt đẹp sẽ đến với Triều Tiên. Tôi cảm thấy như vậy. Tôi có thể đúng, cũng có thể sai, song tôi cảm nhận điều đó”, Yonhap dẫn lời Tổng thống Donald Trump.

Liên quan tới vấn đề Iran, Tổng thống Donald Trump khẳng định “không tìm cách thay đổi chế độ ở Iran” mà “chỉ hướng tới mục tiêu không có vũ khí hạt nhân ở nước này”. “Tôi không muốn làm tổn hại Iran chút nào… Tôi biết rất nhiều người ở Iran, đó là những người tuyệt vời. Với giới lãnh đạo của họ, Iran có cơ hội trở thành một đất nước hùng mạnh”, AFP dẫn lời ông chủ Nhà Trắng. Tổng thống Mỹ cho biết đã được Thủ tướng Shinzo Abe thông tin rằng Tokyo có mối quan hệ hữu hảo với Tehran. Ông khẳng định Mỹ vẫn để ngỏ cánh cửa đàm phán với Iran và tin rằng Tehran cũng muốn điều đó. Tổng thống Mỹ cho biết ông trông đợi vai trò trung gian hòa giải của Chính phủ Nhật Bản, đồng thời nhấn mạnh “không ai muốn chứng kiến những điều tồi tệ xảy ra”.

HOÀNG VŨ