Mỹ muốn lập liên minh kinh tế đối phó Trung Quốc

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã có chuyến thăm Italy và đã gửi đi các thông điệp chống lại sự mở rộng ảnh hưởng của Trung Quốc ở các nước đồng minh tại châu Âu.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hội kiến Thủ tướng Italy Giuseppe Conte . Ảnh: AP

Trong chuyến thăm Ý, Ngoại trưởng Pompeo đã có cuộc hội đàm với Thủ tướng Giuseppe Conte tại Rome và đã nhấn mạnh về những rủi ro khi hoạt động làm ăn kinh doanh với Trung Quốc.

Theo lời Phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Cale Brown, Ngoại trưởng Mỹ đã nhấn mạnh đến mối quan hệ kinh doanh và đầu tư đáng kể giữa Mỹ và Italy, song cũng không quên cảnh báo Rome về những rủi ro liên quan đến việc hợp tác kinh tế với Trung Quốc.

Động thái của Mỹ khi cảnh báo các nước đồng minh về sự rủi ro khi hợp tác kinh tế với Trung Quốc được cho là không quá mới mẻ.

Trong cuộc phỏng vấn với Đài Fox News (Mỹ) cuối tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố "mối đe dọa bên ngoài lớn nhất" về trung và dài hạn đối với nước Mỹ là đến từ Trung Quốc.

Nhà ngoại giao bậc nhất nước Mỹ tuyên bố rằng hiện nay từ châu Phi cho tới Đông Nam Á và Nam Mỹ, nhiều quốc gia "đang nhận ra mối đe dọa mà Trung Quốc đặt ra cho quyền tự do, cho chủ quyền của họ".

"Giờ đây chúng tôi đã bắt đầu xây dựng liên minh toàn cầu này để đẩy lùi họ và điều này sẽ mất nhiều năm. Tôi tin tình hình đã thay đổi xét về việc nhận ra được mối đe dọa từ Trung Quốc" - ông Pompeo nói.

Tuyên bố được cho là hàm ý tới hàng loạt cáo buộc của Mỹ nhằm vào các kiểu hợp tác với Trung Quốc.

Hồi tháng 10/2018, khi tới thăm Mexico, Ngoại trưởng Mỹ nói ông không có ý chống lại các khoản đầu tư chính đáng của Trung Quốc, nhưng "khi Trung Quốc xuất hiện thì không phải lúc nào cũng mang theo ý tốt cho công dân của các bạn", đặc biệt là dạng "tốt một cách đáng ngờ" (too good to be true).

"Khi họ đưa ra một khoản đầu tư hợp lý, hợp pháp, minh bạch và tuân thủ luật lệ, nó được gọi là cạnh tranh, và là những điều mà Mỹ chào đón. Nhưng khi họ đến với những hợp đồng béo bở một cách đáng ngờ, thì thường là như vậy, thực tế là như vậy", ông Pompeo nói.

Cũng theo ông Pompeo, các công ty quốc doanh Trung Quốc đang thể hiện sự thiếu minh bạch, không vận hành bằng thị trường và không nhằm mục đích mang tới lợi ích cho người bản địa, đơn cử là người dân tại Panama. Thay vào đó, các công ty này chỉ muốn gặt hái lợi ích cho chính quyền Trung Quốc.

Giới lãnh đạo Mỹ thường xuyên cảnh báo chính sách viện trợ của Trung Quốc có thể tạo rủi ro tài chính ở các nước nhỏ, khiến những nước này nhượng bộ trước sức ép ngoại giao từ Bắc Kinh. Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cũng từng chỉ trích Trung Quốc sử dụng "bẫy nợ" để tạo sức ảnh hưởng lên các nước nhỏ.

Trước các thông tin mà Ngoại trưởng Mỹ từng công bố về khả năng thành lập liên minh chống Trung Quốc, phía Bắc Kinh đã gửi đi thông điệp nóng.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nói rằng ý tưởng này hoàn toàn là "viển vông".

"Ông ta (Pompeo) đợi không nổi tới ngày đó đâu. Người kế nhiệm của ông ta cũng đợi không được vì ngày đó sẽ không đến" - ông Uông Văn Bân phát biểu.

Trong khi đó, Tờ China Daily gọi bài phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ là "vừa thiếu hiểu biết vừa thâm độc".

"Những tuyên bố ngông cuồng như vậy là những gì chúng tôi đã biết trước đối với các thành viên trong chính quyền của (Tổng thống Mỹ) Trump, vốn dĩ không dựa trên sự thật" - tờ báo viết.

Nhưng thực tế là trong chiến lược phát triển và gây dựng tầm ảnh hưởng toàn cầu, giới đầu tư Trung Quốc đã rải tiền khắp nơi cho sáng kiến Vành đai - Con đường và một số không nhỏ trong chuỗi sáng kiến này đã vướng chỉ trích.

Các dự án trong sáng kiến này nhằm kết nối châu Á, châu Âu, Trung Đông và châu Phi bằng mạng lưới giao thông rộng khắp. Nhiều nước tham gia chuỗi sáng kiến này đã bày tỏ lo ngại về kiểu đầu tư ngoại giao bẫy nợ của Trung Quốc. Quốc gia mất khả năng trả nợ sẽ phải đánh đổi với các ưu thế quốc gia mà đa phần là ở các vị trí có chiến lược quốc phòng, an ninh quốc gia.

Hải Lâm