Mỹ không thể 'đưa xuất khẩu dầu Iran về mức 0'

Phó Tổng thống thứ nhất của Iran, ông Eskhak Jahangiri đưa ra tuyên bố hôm 05/7 rằng, dầu mỏ - nguồn thu nhập chính của Iran, đã rơi vào vòng trừng phạt khắc nghiệt của Hoa Kỳ, nhưng Washington đã không thể ngăn nổi việc xuất khẩu dầu của Iran.

Vào tháng 5 năm 2018 Hoa Kỳ tuyên bố rút khỏi thỏa thuận với Iran về chương trình hạt nhân được ký năm 2015 [còn gọi là “Kế hoạch Hành động chung Toàn diện” – JCPOA] và khôi phục tất cả các biện pháp trừng phạt chống đất nước này, trong đó có trừng phạt thứ cấp, tức là chống cả những nước có giao dịch kinh doanh với Iran.

Ngoài ra, chính quyền Washington tuyên bố mục tiêu “đưa xuất khẩu dầu của Iran về mức 0" và khuyến khích, đe dọa khách hàng từ bỏ các giao dịch mua dầu của Iran.

Tháng 9/2019, Hoa Kỳ công bố áp dụng biện pháp trừng phạt chống Ngân hàng Trung ương Iran và Quỹ Phát triển Quốc gia Iran trong bối cảnh xảy ra các cuộc tấn công vào ngành công nghiệp dầu mỏ của Saudi Arabia, mà Washington cáo buộc là do Tehran tiến hành. Sau đó, đến tháng 6 năm nay, Mỹ tiếp tục gia hạn lệnh cấm vận vũ khí đối với Iran.

Ông chỉ ra rằng, theo các lệnh trừng phạt trước đây, mức trần bán dầu của Iran được ấn định ở mức 1 triệu thùng dầu, nhưng khi đó nước này đã bán được 900 nghìn thùng. Hiện nay, Mỹ tuyên bố sẽ đưa xuất khẩu dầu của Iran về mức 0, nhưng họ đã không làm được như vậy.

Chính quyền Donald Trump không ngăn nổi Iran xuất khẩu dầu mỏ

Tuyên bố được Phó Tổng thống Jahangiri công bố trên trang web cá nhân trong bối cảnh chính quyền Iran thi hành các biện pháp cải cách cơ cấu nền kinh tế, đa dạng hóa nguồn thu ngân sách, hướng tới giảm coi dầu mỏ như là nguồn thu nhập chính của đất nước.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani nhấn mạnh rằng, các biện pháp trừng phạt của Mỹ sẽ kém hiệu quả hơn nếu Tehran tự giảm bớt độ phụ thuộc vào nguồn thu nhập này và hồi giữa tháng 2, ông Rouhani tuyên bố rằng lần đầu tiên trong lịch sử Tehran đã ngừng định hướng thu nhập chính vào dầu mỏ.

Ngoài ra, Tehran đang nỗ lực tìm kiếm những con đường mới để xuất khẩu dầu, trước hết vòng tránh lộ trình năng lượng then chốt là eo biển Hormuz, nơi mà sự bất ổn có thể ảnh hưởng đến hành lang vận chuyển dầu không chỉ của Iran, mà là của cả khu vực.

Ngay từ năm 2018, Tehran đã không loại trừ khả năng Iran có thể sẽ đóng eo biển đối với các quốc gia khác nếu nước Cộng hòa Hồi giáo không thể xuất khẩu dầu của mình do lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ. Nhưng sau đó, giới quân sự Iran tuyên bố không có kế hoạch như vậy.

Hiện tại, Iran đang xây dựng đường ống dẫn từ trạm dầu Gure đến cảng Jask, nơi sẽ cho phép Iran vận chuyển tới 1 triệu thùng dầu mỗi ngày từ lãnh thổ phía đông vịnh Ba Tư đến cảng ở vịnh Oman, bỏ qua eo biển Hormuz. Theo kế hoạch, dự án cần hoàn thành trong quý I năm 2021.

Toàn Thắng