Mỹ 'kể tội' Thổ Nhĩ Kỳ giữa lùm xùm mua hệ thống S-400 của Nga
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton một lần nữa nhấn mạnh, thỏa thuận mua bán hệ thống phòng không S-400 giữa Nga – Thổ là một trong những rào cản lớn nhất ảnh hưởng tới quan hệ Mỹ - Thổ.
“Chúng tôi quan ngại về thỏa thuận Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống phòng không S-400 của Nga, đây là vấn đề lớn”, đài phát thanh AM 970 dẫn chia sẻ của Cố vấn Mỹ Bolton vào sáng ngày 17/3.
Thổ Nhĩ Kỳ nhất quyết mua hệ thống phòng không S-400 của Nga bất chấp Mỹ nhiều lần lên tiếng chỉ trích.
Khi được đặt câu hỏi về việc Mỹ coi Thổ Nhĩ Kỳ là “bạn hay thù”, ông Bolton đã liệt kê danh sách những vấn đề bất đồng làm ảnh hưởng tới quan hệ Mỹ - Thổ.
“Thổ Nhĩ Kỳ vẫn là đồng minh của Mỹ trong khối NATO và chúng tôi đang cố gắng hợp tác với họ. Nhưng Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang có mối quan hệ không mấy tốt đẹp với những người bạn thân thiết của Mỹ ở Israel. Đây là điều khiến Mỹ phải cân nhắc. Những vấn đề bất đồng về cuộc chiến ở Syria cũng là một trong những vấn đề gây cản trở quan hệ Mỹ - Thổ”, ông Bolton nói.
“Tôi cho rằng, Tổng thống Trump muốn có mối quan hệ tốt đẹp với Thổ Nhĩ Kỳ và ông Trump còn muốn chứng kiến thương mại Mỹ - Thổ gia tăng nhưng chúng tôi cũng cần Thổ Nhĩ Kỳ hỗ trợ trong những vấn đề liên quan tới Syria và một số khu vực khác trong vùng”, ông Bolton nhấn mạnh.
Hồi năm 2017, Ankara và Moscow đã ký kết bản thỏa thuận trị giá 2,5 tỷ USD để chuyển giao 4 tổ hợp S-400. Trong đó, Thổ Nhĩ Kỳ hy vọng sẽ nhận được hệ thống phòng không S-400 của Nga từ năm nay.
Tuy nhiên, Washington đã gia tăng sức ép để buộc Ankara từ bỏ thỏa thuận mua S-400 của Nga. Đổi lại, Mỹ đề nghị chuyển giao các hệ thống phòng không Patriot cho Thổ Nhĩ Kỳ theo thỏa thuận trị giá 3,5 tỷ USD.
Phía Thổ Nhĩ Kỳ đã phớt lờ đề nghị của Mỹ và khẳng định Ankara sẽ tiếp nhận các chiến đấu cơ F-35 đầu tiên từ Washington vào tháng 11 năm nay. Song trước đó, Lầu Năm Góc đã vận động hành lang để Quốc hội Mỹ không phê chuẩn chuyển giao F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ nếu Ankara nhất quyết mua S-400.
Hồi tuần trước, phát ngôn viên Lầu Năm Góc Charlie Summers cảnh báo mối quan hệ quân sự Mỹ - Thổ sẽ phải “hứng chịu những hậu quả khủng khiếp” nếu Ankara không từ bỏ thỏa thuận mua S-400.
“Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không thể có F-35 nếu vẫn mua S-400”, ông Summers cho hay.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã lên tiếng chỉ trích "tối hậu thư" của Lầu Năm Góc. Theo ông Erdogan, thỏa thuận giữa Nga – Thổ “không liên quan tới vấn đề an ninh của NATO, tới Mỹ hay F-35”.
Song giới chức Mỹ vẫn nhiều lần lên tiếng kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ từ bỏ mua S-400 của Nga cũng như xem việc triển khai các tổ hợp S-400 tới những khu vực F-35 hoạt động là “mối đe dọa”. Bởi đây sẽ là cơ hội để Thổ Nhĩ Kỳ kiểm chứng các hệ thống tàng hình của F-35 hoạt động như thế nào trước hệ thống phòng không S-400 của Nga.
