Mỹ hưởng lợi nếu FCAS không thể đi đến đích

Tuyên bố được đại diện Bộ Quốc phòng Đức đưa ra khi trả lời câu hỏi của truyền thông nước này về tiến độ phát triển chương trình máy bay FCAS.

"Hiện chương trình đang gặp phải một số khó khăn chưa có lời giải, trong đó có yếu tố tài chính. Bởi hiện tại chúng tôi chưa có bất kỳ khoản tiền nào cụ thể dành cho chương trình", Bộ Quốc phòng Đức tuyên bố.

Tiêm kích F-35.

Chương trình FCAS được thực hiện bởi hãng Dassault Aviation của Pháp và Tập đoàn Airbus với sự tham gia của nhiều thành viên châu Âu, trong đó Pháp, Đức, Tây Ban Nha là những quốc gia đầu tư chính.

Việc phát triển và đầu tư được chia đều cho 3 quốc gia nói trên. Nhưng ngoài yếu tố tài chính, những yếu tố về kỹ thuật và vấn đề được coi là bí mật quân sự đang xuất hiện những mâu thuẫn giữa các thành viên.

Do thiếu sự tin tưởng lẫn nhau nên các quốc gia không chịu chia sẻ về công nghệ. Đây được coi là nguyên nhân chính khiến cả chương trình FCAS mang kỳ vọng của châu Âu đang đứng trước nguy cơ đổ vỡ.

Eric Trappier, Giám đốc điều hành của nhà thầu chính Dassault cho biết: "Nếu FCAS bị khai tử ngay từ khi mới thành hình, người Mỹ sẽ tiếp tục có cơ hội dùng F-35 chen chân vào thị trường châu Âu. Điều này khiến kế hoạch độc lập về vũ khí với Mỹ của lục địa già thất bại".

Trong khi đó, chuyên gia quân sự Sebastian Sprenger cho rằng, dù không có bằng chứng nào cho thấy chương trình FCAS có sự can thiệp của Mỹ nhưng nếu FCAS không thể đi đến đích, Mỹ sẽ là bên hưởng lợi nhất trong chuyện này.

Chương trinh máy bay FCAS được dùng để thay thế F-35 và những máy bay do Mỹ sản xuất. FCAS có cả phiên bản có người lái và không người lái, chúng sẽ thuộc chiến đấu cơ tiệm cận thế hệ 6.

Máy bay chiến đấu mới FCAS giống với Eurofighter Typhoon được trang bị 2 động cơ và tối ưu hóa khả năng chiến đấu không đối không. Về trang bị vũ khí, trước mắt, máy bay này vẫn sẽ được trang bị tên lửa đối không tầm xa Meteor.

Nếu thành công, các nhà sản xuất sẽ phát triển loại tên lửa tối tân hơn để trang bị cho chiến đấu cơ mới. Tương tự như Eurofighter Typhoon, loại máy bay mới sẽ có khả năng tấn công không đối đất tốt và có là một số máy bay không người lái nhỏ bay kèm (với phiên bản có người lái).

Mặc dù trong giai đoạn đầu tiêm kích thế hệ mới vẫn phải dùng tên lửa Meteor - hiện có trong trang bị của tiêm kích thế hệ 4+ nhưng chúng vẫn không ảnh hưởng đến sức chiến đấu của chiến đấu cơ này bởi Meteor hiện là một trong những dòng tên lửa không đối không hiện đại nhất của MBDA hiện nay.

Nó được MBDA phát triển để có thể tương thích với mọi loại máy bay chiến đấu theo tiêu chuẩn NATO. Meteor được thiết kế để có thể tiêu diệt mọi mối đe dọa trên không trong thế kỷ 21, với tầm bắn siêu xa lên tới 300km và có thể hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết cho tới các biện pháp áp chế điện tử của đối phương.

Khi hoàn thành thử nghiệm và đưa vào trang bị, chiến đấu cơ FCAS sẽ thay thế các máy bay chiến đấu Rafale, Eurofighter và F/A-18 Hornet hiện trong biên chế Không quân châu Âu.

Dù FCAS mới chỉ tồn tại dưới dạng mô hình nhưng hãng Dassault và Airbus đã khiến Mỹ, Nga và Trung Quốc bất ngờ bởi các cường quốc này cũng đang nỗ lực tạo ra tiêm kích thế hệ 6 nhưng đến nay vẫn chưa hề có cấu hình cụ thể nào được đưa ra.

Cùng với chương trình FCAS, châu Âu còn đưa ra tham vọng lọt vào Top 4 thế lực có công nghệ quân sự hiện đại (cùng với Mỹ, Nga, Trung Quốc...). Điều này cho thấy châu Âu đã tính đến việc trở thành một phần trong các nhà buôn bán vũ khí toàn cầu.

Hiện nay, Đức và Italia đang bắt tay phát triển hệ thống phòng thủ MEADS. Một khi phát triển thành công và đưa vào trang bị, MEADS sẽ thay thế những hệ thống Patriot do Mỹ sản xuất.

Trong khi đó, với chương trình Máy bay chiến đấu trong tương lai (FCAS) do Pháp, Tây Ban Nha, Đức và một số thành viên châu Âu khác cùng tham gia phát triển sẽ được dùng để thay thế các phiên bản của F/A-18 và cả F-35 do Mỹ sản xuất hiện nay.

Như vậy, ngay từ bây giờ, những kế hoạch của châu Âu đã khiến Mỹ phải đối mặt với việc mất đi thị trường nhập khẩu chủ đạo. Và xuất hiện thêm một đối thủ cạnh tranh trên chính thị trường truyền thống của mình.

Nhưng để làm được điều đó, có thể châu Âu phải cần thêm nhiều thời gian hơn nữa.

Ngọc Hòa