Mỹ đổ tiền sửa sai tại Bắc Cực

Báo Mỹ cho rằng, hiện nay Nga có hạm đội tàu phá băng hùng mạnh bậc nhất thế giới. Ngay từ những năm 30 của thế kỷ trước, khi phát triển Dự án 51 Nga đã tạo ra tàu phá băng và trang bị cho các tàu này một số pháo cỡ nòng 130 mm và 76 mm, cũng như súng máy hạng nặng.

Tất cả các tàu chiến này đều tham gia vào các hoạt động quân sự của Chiến tranh vệ quốc vĩ đại và đều sống sót. Sau đó những kinh nghiệm này được dùng để thiết kế tàu phá băng hạt nhân.

Những loại tàu phá băng mới này có thể được trang bị súng tự động 45 mm bốn nòng, có hầm chứa đạn và các thiết bị khác. Tất cả vũ khí và đạn dược cho các tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân của Liên Xô được lưu trữ cẩn thận tại các cảng.

Nga thử nghiệm tàu phá băng mang tên lửa hành trình.

Các tàu phá băng của dự án Bắc Cực có thể mang theo hai khẩu pháo nòng đôi 76 mm AK-726 và bốn súng trường tấn công sáu nòng 30 mm AK-630. Cùng với đó, Hải quân Nga cũng đã bắt đầu quá trình thử nghiệm với loại tàu phá băng chạy năng lượng hạt nhân thế hệ mới Ivan Papanin được trang bị cả tên lửa hành trình.

Do đó, báo Mỹ cho rằng hạm đội tàu phá băng của Nga mạnh nhất thế giới. Vì vậy, cạnh tranh với Nga tại Bắc Cực là điều gần như không thể với Mỹ vào lúc này.

"Mỹ càng thua kém Nga trong lĩnh vực này bởi ngay khi ông Trump mới nhậm chức Tổng thống Mỹ, thay vì dùng tiền đóng đội tàu phá băng cạnh tranh với Nga tại Bắc Cực, chính phủ Mỹ lại dùng ngân sách xây tường dọc biên giới Mexico và đây là sai lầm", National Interest viết.

Báo Mỹ cho rằng, hạm đội phá băng của Mỹ đang ở trong tình trạng khủng khiếp chỉ có hai chiếc tàu phá băng cực cũ vẫn còn hoạt động được. Mục tiêu của các tàu phá băng này bao gồm việc thu thập dữ liệu khoa học, giải cứu các con tàu bị mắc kẹt trong băng và loại bỏ các ảnh hưởng của sự cố dầu mỏ ở các vùng xa xôi nhất của Trái đất.

Ngoài ra, chúng cũng bảo vệ lợi ích của Mỹ ra ngoài Vòng Bắc Cực, vì băng đang tan chảy tạo ra những cơ hội giao dịch mới trong khu vực.

Nhưng theo báo Mỹ, một trong những chiếc tàu phá băng đang hoạt động, Polar Star, đã được xây dựng cách đây 40 năm, từ lâu đã vượt quá thời hạn hoạt động theo thiết kế. Chiếc phá băng khác Healey, được chế tạo vào năm 2000, chỉ có khả năng thực hiện chức năng khoa học.

Để vá lỗ hổng đội tàu phá bằng, ngày 9/6 Tổng thống Trump đã ban hành Bản ghi nhớ về Bảo vệ Lợi ích Quốc gia của Mỹ tại Bắc Cực và Nam Cực, trong đó chỉ đạo Bộ An ninh Nội địa thông qua Bộ Tư lệnh Tuần duyên, phối hợp với lãnh đạo Lầu Năm Góc nghiên cứu "lợi ích và rủi ro của hạm đội phá băng an ninh vùng cực... được trang bị phù hợp để đáp ứng các mục tiêu".

Lực lượng tuần duyên Mỹ sẽ đánh giá "khả năng hoạt động mở rộng cùng ước tính chi phí liên quan cho Tàu An ninh Vùng cực (PSC) hạng nặng và trung bình". Bản ghi nhớ cũng yêu cầu lực lượng này đánh giá cả các loại vũ khí phòng thủ đủ mạnh để bảo vệ chúng trước mối đe dọa của đối thủ ở tầm gần và khả năng trang bị động cơ hạt nhân.

Ngoại trưởng Mỹ, Bộ trưởng Quốc phòng, Bộ trưởng Thương mại và giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách được hướng dẫn phối hợp với Bộ trưởng An ninh Nội địa thực hiện đánh giá yêu cầu của hạm đội tàu phá băng thuộc lực lượng tuần duyên.

Bộ trưởng Năng lượng sẽ tham gia vào nghiên cứu do yêu cầu đánh giá về tàu phá băng hạt nhân (tương tự của Nga), điều chưa từng có tiền lệ bởi tuần duyên và hải quân Mỹ chưa từng vận hành bất cứ loại tàu phá băng hạt nhân nào.

Bắc Cực đã trở thành khu vực cạnh tranh địa chính trị lớn trong thời gian gần đây khi băng tan dần vì biến đổi khí hậu, cho phép thiết lập các tuyến thương mại mới và khai thác tài nguyên. Kế hoạch hiện tại của tuần duyên Mỹ là biên chế ba tàu phá băng hạng nặng mới vào năm 2026.

Bản ghi nhớ của Tổng thống Trump cho biết cần có "đội tàu phá băng an ninh vùng cực sẵn sàng và đủ khả năng, được thử nghiệm vận hành và triển khai đầu đủ vào năm tài khóa 2029", khi tuần duyên Mỹ dự kiến loại biên tàu Polar Star và Healy.

Tuấn Hưng