Mỹ có thực sự rút quân khỏi Syria?

Kế hoạch rút quân khỏi Syria của Mỹ không khác gì một “trò chơi” chờ đợi. (Nguồn: AP).

Những tín hiệu mập mờ

Thế nhưng thời điểm hiện tại, chưa ai rõ khi nào thì kế hoạch rút quân được thực hiện, hoặc thậm chí nó có xảy ra hay không. Mới đây, Tổng thống Trump đã tuyên bố kéo dài khoảng thời gian 30 ngày lên kế hoạch rút quân lên 4 tháng. Trong khi đó, giới chức chính quyền Mỹ nói rằng họ không hề biết kế hoạch rút quân ra sao.

“Chúng ta sẽ rút khỏi Syria” - Tổng thống Trump tuyên bố trong hôm 7/1 - “Nhưng chúng ta sẽ không thể hoàn tất việc rút quân cho đến khi IS biến mất”.

Tuyên bố mập mờ này thể hiện rõ sự chia rẽ ngay bên trong Nhà Trắng. Ông Trump, nhà lãnh đạo đang theo đuổi chủ nghĩa biệt lập tư tưởng dân tộc, từ lâu đã công khai phản đối các chiến dịch can thiệp quân sự ở nước ngoài vốn hao tổn tiền bạc của nước Mỹ. Không giống các chính trị gia đảng Cộng hòa khác ở Washington, ông Trump chưa từng muốn lật đổ chế độ Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Tháng 12/2018, ông Trump từng tuyên bố rằng IS đã bị đánh bại - bất chấp nhiều bằng chứng cho thấy điều ngược lại - và nói rằng giờ trách nhiệm chiến đấu chính sẽ thuộc về Thổ Nhĩ Kỳ và các nước Arab.

Tuy nhiên, những chính trị gia có tư tưởng diều hâu ở Washington, trong đó có nhiều vị trong chính quyền Mỹ, lại có quan điểm rất khác. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton và đặc phái viên của ông Trump ở Syria James Jeffrey đều cho rằng chiến dịch của Mỹ ở Syria không chỉ nhằm đánh bại IS, mà còn nhằm chống lại tầm ảnh hưởng của Iran.

Về phần mình, dường như ông Trump không hề quan tâm tới điều đó. Trong một cuộc họp Nội các diễn ra hồi tuần trước, lãnh đạo Mỹ đưa tuyên bố thẳng thừng rằng, giới lãnh đạo Iran “có thể làm bất cứ gì mà họ muốn” ở Syria.

Trong khi đó, giới lãnh đạo cấp cao Lầu Năm Góc lại khó bị thuyết phục rằng IS đã bị đánh bại.

Chia rẽ trong nội bộ

Chính bởi sự chia rẽ sâu sắc này mà ngay trong hôm đầu tuần, giới chức chính quyền Mỹ đã cố gắng trấn an các đồng minh rằng Nhà Trắng vẫn giữ vững cam kết bảo vệ các quyền lợi an ninh của họ.

Thời gian tới đây, Ngoại trưởng Pompeo - người công khai quan điểm chống Iran - sẽ có chuyến công du khắp 6 nước thành viên thuộc Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC) - Arab Saudi, Kuwait, UAE, Qatar, Bahrain và Oman - cùng với Jordan và Ai Cập cũng chỉ vì mục đích này.

“Chiến dịch chống Iran vẫn sẽ tiếp tục” - Ngoại trưởng Pompeo nói trong cuộc phỏng vấn với tờ Newsmax hồi tuần trước - “Chúng tôi sẽ thực hiện điều đó, ngay cả khi mà lực lượng Mỹ rời khỏi Syria”.

Trong khi đó, Cố vấn An ninh Quốc gia Bolton hồi cuối tuần qua đã công du tới Israel để trấn an, và tiếp đó là chặng dừng chân ở Thổ Nhĩ Kỳ. Dường như không đồng tình với ông Trump, ông Bolton nói trước báo giới rằng sẽ không có việc Mỹ rút quân khỏi Syria, cho đến khi các nhóm phiến quân Hồi giáo cực đoan hoàn toàn bị đánh bại, và đến khi Thổ Nhĩ Kỳ đảm bảo sự an toàn cho các đơn vị người Kurd ở Syria.

Tình hình kế hoạch rút quân của ông Trump càng trở nên phức tạp hơn khi mới đây Thổ Nhĩ Kỳ mở chiến dịch quân sự nhằm vào người Kurd ở khu vực biên giới phía Nam nước này. Điều này khiến Mỹ thất bại trong cam kết bảo vệ đồng minh người Kurd ở Syria. Trong khi đó, do bị ép vào chỗ nguy hiểm, lực lượng vũ trang người Kurd ở Syria đã phải tham gia các cuộc đối thoại với chính quyền Tổng thống Assad, đề nghị chính quyền Damascus hỗ trợ về mặt quân sự chống lại một cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ.

Hàng loạt diễn biến mới xuất hiện chỉ từ tuyên bố rút quân của ông Trump khiến nhiều người tỏ ra quan ngại trước xung đột nội bộ ngay bên trong chính quyền Mỹ. “Cố vấn An ninh Quốc gia Bolton đáng lẽ ra phải đón đầu được chính sách, công việc của ông ấy là hiểu rõ điều mà Tổng thống muốn, nhưng dường như ông ấy vẫn chưa hiểu được”- Robert Ford, cựu Đại sứ Mỹ tại Syria, nói với tờ Washington Post.

Linh Chi