Mỹ bắt đầu tiến hành các bước hủy bỏ quy chế đặc biệt dành cho Hồng Kông

Dự luật an ninh mới của Trung Quốc được xem là sẽ thắt chặt kiểm soát và hạn chế tự do của đặc khu này. Ảnh: Nat Geo

Hôm qua (29/6), Mỹ bắt đầu tiến hành các bước loại bỏ quy chế đặc biệt của Hồng Kông, tạm dừng xuất khẩu quốc phòng và hạn chế quyền tiếp cận các sản phẩm công nghệ cao, trong thời điểm Trung Quốc chuẩn bị ban hành luật an ninh mới dành cho đặc khu này.

Bộ Thương mại Mỹ cũng đang “đình chỉ đối xử ưu đãi với Hồng Kông, bao gồm cả các trường hợp ngoại lệ về giấy phép xuất khẩu”, đồng thời cho biết, các hành động tiếp theo để hủy bỏ tình trạng đặc quyền của Hồng Kông cũng đã được đưa vào đánh giá.

Chúng tôi kêu gọi Bắc Kinh lập tức đảo ngược tiến trình và thực hiện những gì họ đã hứa với người dân Hồng Kông và cả thế giới”, thông cáo của Bộ Thương mại Mỹ nêu rõ.

Theo dự kiến, Ủy ban thường trực của Quốc hội Trung Quốc có thể thông qua dự luật trong ngày hôm nay, 30/6, Reuters đưa tin.

“Quyết định của chính phủ Trung Quốc về việc tước quyền tự do của Hồng Kông, đã buộc chính quyền Tổng thống Trump phải xem xét lại các chính sách của mình đối với đặc khu này”, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo nói.

Cũng theo ông Mike Pompeo, kể từ 29/6, Washington sẽ chấm dứt xuất khẩu thiết bị quốc phòng sang Hồng Kông và sẽ từng bước ngừng xuất khẩu công nghệ kép sang đặc khu này. Công nghệ kép được dùng cho cả hai mục đích thương mại và quân sự.

“Mỹ buộc phải thực hiện hành động này để bảo vệ an ninh quốc gia. Chúng tôi không thể phân biệt được các mặt hàng này sẽ được xuất khẩu sang đâu, Hồng Kông hay Trung Quốc đại lục”, ông Pomp Pompeo cho biết.

Cựu tổng lãnh sự Hoa Kỳ tại Hồng Kông Kurt Tong trả lời Reuters, hành động này không bao gồm đa số hàng hóa thương mại vì đặc khu này không phải trung tâm sản xuất lớn và nền kinh tế của nó chủ yếu dựa vào dịch vụ.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington hiện chưa phản hồi yêu cầu bình luận của Reuters.

Tháng trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng ông đang khởi xướng một quy trình để loại bỏ những đối xử kinh tế đặc biệt, cho phép Hồng Kông duy trì là một trong những trung tâm tài chính lớn nhất toàn cầu, kể từ khi Anh chuyển giao bán đảo này về cho Trung Quốc năm 1997.

Các tuyên bố của Mỹ được đưa ra vào thời điểm chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Trump chính thức khởi động. Các cuộc thăm dò cho thấy, cử tri Mỹ ngày càng quan tâm nhiều hơn đến Trung Quốc, nhất là sau khi đại dịch Covid-19 bùng phát.

Ông Mike Pompeo cho biết, Washington đang áp đặt các hạn chế về thị thực đối với các quan chức hiện tại và cựu quan chức của Bắc Kinh, những người được cho là chịu trách nhiệm chính trong việc phá hoại quyền tự trị của Hồng Kông.

Các nhà phân tích nhận định, việc chấm dứt hoàn toàn quy chế đặc biệt với Hồng Kông trên thực tế là Mỹ đang tự bắn vào chân mình, vì các điều kiện kinh doanh thân thiện với đặc khu này đã mang lại rất nhiều lợi lộc.

Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, 85.000 công dân Hoa Kỳ đã sống ở Hồng Kông vào năm 2018, hơn 1.300 công ty Hoa Kỳ hoạt động tại đặc khu, bao gồm gần hết các công ty tài chính lớn.

Các dịch vụ pháp lý và kế toán của Mỹ cũng tìm được nguồn thu béo bở ở đây. Năm 2018, thặng dư thương mại hàng hóa song phương lớn nhất của Mỹ chính là với Hồng Kông, đạt 31,1 tỷ đô la.

Cũng trong năm 2018, số lượng hàng hóa trị giá 432,7 triệu USD đã được xuất sang Hồng Kông theo trường hợp ngoại lệ của Bộ Thương mại Mỹ, chủ yếu liên quan đến mã hóa, phần mềm và công nghệ.

Năm 2019, Bộ Ngoại giao Mỹ phê duyệt các sản phẩm và dịch vụ quốc phòng có kiểm soát trị giá khoảng 2,4 triệu USD cho các cơ quan chính quyền Hồng Kông, trong đó đã chuyển đi hơn một nửa.

HOÀI ĐIỆP