Mỹ áp dụng lệnh trừng phạt, Iran cảnh báo tình trạng chiến tranh

Tổng thống Iran Hassan Rouhani cảnh báo Mỹ về việc áp đặt lệnh trừng phạt. Nguồn: Reuters.

Lệnh trừng phạt trở lại

Các lệnh trừng phạt được áp đặt lại sẽ chấm dứt mọi lợi ích kinh tế mà Mỹ trao cho Tehran sau khi Thỏa thuận hạt nhân được ký kết năm 2015, dù cho Iran hiện vẫn đang duy trì Thỏa thuận này. Hiện tại, dù không đe dọa sẽ nối lại hoạt động làm giàu uranium, nhưng vài tháng gần đây, giới chức Iran ám chỉ rằng họ có thể nối lại hoạt động này vào bất cứ lúc nào.

Lệnh trừng phạt mới của Mỹ đặc biệt nhằm vào ngành công nghiệp dầu mỏ của Iran, vốn là nguồn thu ngoại tệ chủ yếu của đất nước này. Đồng tiền trong nước của Iran đã giảm giá mạnh kể từ đầu năm đến nay, khiến cho giá cả của mọi mặt hàng - từ điện thoại di động, thực phẩm cho tới thuốc men - đội giá.

“Ngày hôm nay, Iran vẫn có khả năng bán dầu mỏ và chúng ta sẽ làm vậy” - Tổng thống Rouhani tuyên bố hôm đầu tuần.

Kênh truyền hình nhà nước Iran, trong khi đó, phát nhiều hình ảnh về các hệ thống phòng không và hệ thống pháo chống máy bay trong cuộc tập trận kéo dài 2 ngày tổ chức ở khu vực phía Bắc. Tướng quân đội Iran Habibillah Sayyari nói rằng cả quân đội quốc gia và lực lượng bán quân sự đều tham gia vào các cuộc tập trận này.

Tổng thống Rouhani cũng cam kết với giới chức chính phủ rằng Iran sẽ vượt qua đòn trừng phạt mới.

“Chúng ta đang trong tình trạng chiến tranh”- ông Rouhani nói - “Chúng ta đang trong tình trạng chiến tranh kinh tế. Chúng ta đang đối mặt với một kẻ thù chuyên bắt nạt. Chúng ta cần trụ vững để giành chiến thắng”.

Iran vốn đã bị đặt trong một cuộc khủng hoảng kinh tế. Đồng tiền Rial của nước này giờ có tỷ giá quy đổi là 145.000 Rial lấy 1 USD, giảm từ mức 40.500 Rial lấy 1 USD cách đây 1 năm. Tình trạng hỗn loạn trong nền kinh tế đã làm dấy lên nhiều cuộc biểu tình hồi cuối năm ngoái, khiến 5.000 người bị bắt giữ và khoảng 25 người thiệt mạng.

Người dân phẫn nộ

Mỹ nói rằng lệnh trừng phạt của họ không nhằm lật đổ chính quyền Tehran, mà nhằm thuyết phục nước này thay đổi các chính sách thù địch của họ, như việc ủng hộ các nhóm phiến quân trong khu vực hay việc phát triển các loại tên lửa đạn đạo tầm xa.

Tuy nhiên, luật sư riêng của Tổng thống Mỹ Donald Trump là Rudy Giuliani và Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton từng đưa ra các tuyên bố công khai nhằm ủng hộ một cuộc lật đổ chính quyền Iran.

Trong hôm đầu tuần, rất nhiều người biểu tình đã đổ về trung tâm thủ đô Tehran trong một cuộc vận động hàng năm, kỷ niệm cuộc đột kích năm 1979 của các sinh viên Iran vào Đại sứ quán Mỹ. Cuộc biểu tình này cũng thể hiện sự phẫn nộ của người dân Iran trước các đòn trừng phạt của Mỹ.

“Mọi người tập trung tại đây để đối đầu với nước Mỹ”- một người biểu tình cho biết - “Người Mỹ khác với Nhà nước Mỹ. Đúng là các lệnh trừng phạt đã gây áp lực cho những người dân vô tội của chúng tôi, nhưng chúng tôi quá kiên cường và sẽ vượt qua những khó khăn này”.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Avigdor Lieberman đã hoan nghênh việc Mỹ áp đặt lại các lệnh trừng phạt nhằm vào nền kinh tế Iran trong một đoạn bình luận trên Twitter, nói rằng lệnh trừng phạt sẽ là “đòn giáng chí mạng” đối với sự hiện diện quân sự của Iran trên khắp khu vực Trung Đông.

Quyết định áp đặt trở lại lệnh trừng phạt mà chính quyền Trump đưa ra “là một sự thay đổi lớn mà Trung Đông đang chờ đợi”- ông Lieberman nói. Israel luôn là một nước phản đối kịch liệt Thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 - Thỏa thuận mà Mỹ đã rút khỏi từ tháng 5 năm nay - cho rằng Thỏa thuận này sẽ thất bại trong việc kiềm chế mối đe dọa từ quân đội của Iran trong khu vực.

Khánh Duy