Mười năm hậu chiến tranh Nga–Gruzia, mười năm phương Tây uất hận

The Daily Signal ngày 1/3 khi bình luận về 10 năm kết thúc cuộc chiến tranh giữa Nga và Gruzia đã nhận định rằng, cho đến giờ phút này những hành vi của Nga đối với Gruzia là không thể nào chấp nhận được trong thế kỷ 21.

Theo tờ nhật báo của Mỹ, lợi dụng thế giới đang tập trung vào Thế vận hội Mùa hè ở Bắc Kinh, Nga đã cho quân đội tấn công Gruzia. Đến nay đã kết thúc gần một thập kỷ, hàng ngàn lính Nga vẫn chiếm đóng Abkhazia và Nam Ossetia - 20% lãnh Gruzia.

“Kể từ năm 2008, Nam Ossetia và Abkhazia đã trở thành căn cứ quân sự lớn của Nga. Hàng ngàn lính Nga, hàng trăm xe tăng và xe bọc thép đóng tại đây đã đe dọa đối với các nước láng giềng và các đối tác của Mỹ trong khu vực”.

Cả Mỹ và đồng minh lẫn Gruzia đều uất hận trước nước cờ của Moscow

Vì ổn định ở Nam Caucasus, Mỹ cần phải gây áp lực với Nga để chấm dứt chiếm đóng bất hợp pháp, đảm bảo chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Gruzia, như khẳng định của Phó Tổng thống Mike Pence trong chuyến thăm Gruzia hồi năm 2017.

Lời lẽ nặng nề của The Daily Signal thực ra không chỉ là quan điểm của riêng một tờ báo chuyên về chính trị của Mỹ, mà thực ra đó là phản ánh nỗi thất vọng của giới chính trị quân sự phương Tây về cuộc chiến tranh giữa Nga và Gruzia.

Có thể thấy rằng, cuộc chiến tranh Nga - Gruzia đã kết thúc theo kịch bản xấu nhất đối với chiến lược của Mỹ và phương Tây ở Nam Caucasus nói riêng, trong không gian hậu Xô viết nói chung và hậu quả không biết khi nào mới khắc phục được.

Nga đã trả sòng phẳng món nợ Kosovo

Phó Thủ tướng Nga Rogozin từng nhận định việc Nga không thể làm gì để giúp Nam Tư, khi đó bị NATO không kích, phá nát nước này từ tháng 3 đến tháng 6/1999, là thất bại lớn nhất của Moscow trong việc thể hiện sức mạnh Nga thời hậu Xô viết.

Theo ông Rogozin, chính quyền Tổng thống Boris Yeltsin khi đó không giúp được đồng minh thân thiết thoát khỏi “kiếp nạn”, bởi Moscow chỉ can thiệp khi mọi sự đã ngã ngũ, đó là cử 1 đội đặc nhiệm cấp tốc đánh chiếm sân bay quốc tế Pristina.

Vào đêm 11 rạng sáng ngày 12/6/1999, 200 lính dù Nga đã tiến hành một cuộc đột kích bí mật chớp nhoáng xuống sân bay Slatina ở phía bắc Pristina - thủ phủ của Kosovo, đánh chiếm sân bay quốc tế này trước sự ngỡ ngàng của quân đội NATO.

Khi đó, việc Nga đổ bộ xuống sân bay Pristina được nhìn nhận là nhằm khẳng định sự can dự của Moscow- người Nga không đứng ngoài những chuyển động tại khu vực Balkan và làm chỗ dựa để mặc cả với NATO.

Tuy nhiên, cuộc đột kích kỳ lạ ấy chỉ thực hiện được mỗi một việc là ngăn không để các máy bay MiG của Nam Tư lọt vào tay NATO. Trong chiến dịch này, Nga đã giải cứu được 11 chiếc MiG-29 và 21 chiếc MiG-21 của không quân Nam Tư.

Nước Nga của Boris Yeltsin đã thất bại trong ván cờ Kosovo

Nước Nga của ông Yeltsin khi đó không thể cứu được đồng minh Nam Tư và Tổng thống Slobodan Milosevic là thất bại về chiến lược.

Giới chính trị tại Moscow đã thề không bao giờ để phải chứng kiến một sự kiện đáng buồn như ở Kosovo năm 1999.

Hai năm sau sự kiện đáng buồn với Nga ở Kosovo, từ ngày 3/4 đến ngày 6/4/2001 tại Tbilisi của Gruzia, NATO đã bảo trợ một cuộc hội thảo về Nam Caucasus - sự kiện được cho là dấu mốc của việc NATO - Gruzia chính thức kết nối quan hệ.

Sự kiện đặc biệt đó được nhận diện là bước chuẩn bị của Mỹ và phương Tây tiếp tục buộc Nga phải trắng tay một lần nữa, nhưng sẽ ê chề hơn nhiều so với sự kiện Kosovo, vì nó sẽ diễn ra ngay tại sân sau chiến lược của Nga.

Mưu đồ đó được thể hiện rất rõ khi tại cuộc Hội thảo NATO - Gruzia, những nhà hoạch định chiến lược của NATO đã ủng hộ việc thành lập Liên minh vùng Nam Caucasus, nhanh chóng đưa Gruzia vào vị thế đối tác của liên minh quân sự này.

Và chín năm sau sự kiện ở Kosovo, phương Tây đã hiện thực hóa ý đồ việc bằng hỗ trợ nhiệt thành Gruzia trong giải quyết xung đột tại Abkhazia và Nam Ossetia, nơi có nhiều người Nga sinh sống.

Tuy nhiên, lần này thì Mỹ và đồng minh đã thất bại, khi Moscow đã quá quyết liệt trong việc bảo vệ người Nga tại Abkhazia và Nam Ossetia, và cuộc chiến tranh Nga - Gruzia đã xảy ra, mà kết thúc là làm phá sản hoàn toàn ý đồ của phương Tây.

Việc Moscow công nhận Abkhazia và Nam Ossetia độc lập là kịch bản xấu nhất và bất ngờ nhất với Washington và các đồng minh. Cho đến nay nước đi của Moscow luôn là một nỗi thất vọng với Mỹ và đồng minh trong ván cờ Gruzia.

Nga đã chặn NATO kết nạp Gruzia, tối thiểu hóa khả năng Mỹ và phương Tây gây hại cho Nga tại Nam Caucasus

Ngày 10/10/2017, NATO một lần nữa ra nghị quyết lên án nỗ lực của Nga đe dọa và gây bất ổn cho các nước láng giềng, những người đang tăng cường quan hệ với NATO và hỗ trợ Gruzia hội nhập vào không gian châu Âu-Đại Tây Dương

Giúp Nam Ossetia và Abkhazia hòa nhập vào không gian nước Nga là nước cờ cao của Moscow

Đó là biểu hiện cho thấy xung đột Nga - Gruzia vẫn rất căng thẳng, khiến Brussels dường như đã nhận diện không thể chậm trễ hơn trong việc đón nhận Gruzia, nhằm buộc Nga phải trả giá cho ván cờ Gruzia.

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn, ông Shota Gvineria, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Quốc gia Gruzia cho rằng Gruzia thời hậu Xô viết là gia nhập NATO là một sự lựa chọn theo quy luật hướng đích tự nhiên.

Mọi việc có thể diễn ra bình thường, tuần tự theo quy luật thẩm thấu, khi NATO hỗ trợ Gruzia và Gruzia kết nối với NATO, song chính những tác động từ nước Nga khiến cho "tiến trình Tây tiến" của Gruzia trở nên mạnh mẽ hơn.