Mùa tỏi bội thu và nỗi lo giữ gìn thương hiệu

Sản lượng tăng cao

Khí hậu ở Lý Sơn quanh năm tuy khắc nghiệt, nhưng lại được thiên nhiên ưu ái cho một loại đặc sản nức tiếng là tỏi có hương vị, cũng như chất lượng không đâu sánh được. Tỏi được xem là cây trồng chủ lực của huyện đảo khi chiếm hơn 70% sản lượng nông nghiệp.

Chị Nguyễn Thị Loan ở xã An Vĩnh, phấn khởi nói: “Nhà tôi xuống giống 4 sào tỏi, năm nay thời tiết thuận lợi nên thu được 2 tấn tỏi tươi, trừ hết chi phí gia đình tôi thu được khoảng 50 triệu đồng".

Nông dân huyện đảo Lý Sơn thu hoạch tỏi.

Mấy năm trước, cánh đồng Đá (thôn Tây, xã An Vĩnh) rộng hơn 20ha thường xuyên thiếu nước tưới. Vì thế, người nông dân trồng tỏi thường chịu cảnh mất mùa. Riêng mùa vụ năm nay, toàn bộ diện tích tỏi tại cánh đồng Đá đều cho năng suất cao nhờ có lịch thời vụ hợp lý để tận dụng nguồn nước tưới. Chị Dương Thị Mới ở thôn Tây, xã An Vĩnh, cho biết: “Nhà tôi có 6 sào đất trồng tỏi, trước đây thường xuyên thiếu nguồn nước tưới nên năng suất thấp, thu nhập bấp bênh. Năm nay, nhờ xuống giống từ giữa tháng 9 âm lịch, sớm hơn các cánh đồng khác gần một tháng. Hơn nữa, lại tận dụng được nguồn nước và thời tiết thuận lợi, nên tỏi ít sâu bệnh, phát triển tốt. Trung bình mỗi sào cho thu hoạch hơn 500kg tỏi tươi. Với giá tỏi tươi như hiện nay, mỗi sào gia đình tôi cũng lãi gần 10 triệu đồng”.

Theo bà Nguyễn Thị Hương, Phó chủ tịch UBND huyện đảo Lý Sơn, vụ tỏi này nông dân Lý Sơn xuống giống được gần 330ha diện tích. Năng suất dự kiến vụ tỏi của huyện trung bình khoảng 8-10 tấn/ha, với tổng sản lượng thu hoạch toàn vùng ước đạt hơn 2.600 tấn tỏi củ. Nếu bán với giá hiện tại khoảng 50.000 đồng/kg, thì nông dân toàn huyện thu về hơn 120 tỷ đồng, chiếm khoảng 70% tổng giá trị sản xuất ngành nông nghiệp của địa phương.

Bảo vệ thương hiệu, sản xuất tỏi sạch

Thương hiệu tỏi Lý Sơn được giá dẫn đến tình trạng các thương lái chở tỏi trồng từ những địa phương khác ra đảo trà trộn với tỏi Lý Sơn để bán thu lợi bất chính. Liên tiếp trong tháng 3-2018, Trạm Kiểm soát Biên phòng cảng Sa Kỳ (Quảng Ngãi) phát hiện hàng trăm ki-lô-gam tỏi tươi có nguồn gốc từ Ninh Hiển (Khánh Hòa) được vận chuyển về Lý Sơn để tiêu thụ. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến thương hiệu đặc sản và gây bức xúc đối với người dân.

Anh Dương Văn Tùng ở thôn Đông, xã An Hải, bức xúc: “Nông dân Lý Sơn đều rất tự hào với thương hiệu tỏi của địa phương. Vậy mà chỉ vì lợi nhuận trước mắt, một số người chở tỏi từ nơi khác về để lừa bán cho du khách, buồn hơn là có cả những người ở Lý Sơn. Chúng tôi rất mong cơ quan chức năng nhanh chóng có những biện pháp hữu hiệu, nếu không tỏi Lý Sơn mất dần giá trị trên thị trường”.

Trao đổi với chúng tôi, bà Nguyễn Thị Hương cho biết, thực hiện sự chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ngãi về việc tăng cường công tác quản lý sản xuất, kinh doanh hành, tỏi Lý Sơn, huyện đã giao Hội Sản xuất, kinh doanh và chế biến hành, tỏi Lý Sơn xúc tiến in, cấp tem chống giả cho nông dân trồng tỏi và hộ kinh doanh buôn bán tỏi trên địa bàn để dán lên bao bì đóng gói tại đảo Lý Sơn, nhằm ngăn chặn tỏi “dỏm” bày bán trên đảo. Huyện cũng phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra những tàu biển, tàu chở vật liệu xây dựng, nếu phát hiện chở tỏi ra đảo tiêu thụ sẽ tước luôn giấy phép hoạt động. Bên cạnh việc bảo vệ thương hiệu tỏi, huyện đảo Lý Sơn đang khuyến khích, hỗ trợ tốt nhất cho các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực trồng tỏi hữu cơ. Hiện đã có ba doanh nghiệp bắt đầu thực hiện phương thức trồng tỏi hữu cơ để đáp ứng thị hiếu của khách hàng về chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm.

Việc sản xuất tỏi hữu cơ không chỉ nâng giá trị đầu ra cho tỏi, mang lại doanh thu ổn định cho bà con mà còn được định hướng trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn cho du khách khi đến với Lý Sơn.

Bài và ảnh: KIM NGÂN