'Mùa quả ngọt' sau 10 năm xây dựng nông thôn mới

Về đích sớm…

Đường giao thông nông thôn ở huyện miền núi Tân Phú - Đồng Nai (Ảnh: K.V)

Có thể thấy thành tựu nổi bật nhất của Đồng Nai trong xây dựng nông thôn mới là phát triển sản xuất nông nghiệp, không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn. Theo đó, giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản đạt mức tăng trưởng bình quân giai đoạn 2011 - 2018 là 3,67%/năm. Giá trị sản phẩm thu hoạch trên 1 ha đất nông - lâm nghiệp và thủy sản năm 2018 là 228,8 triệu đồng/ha, tăng gấp 2,3 lần so với năm 2010.

Năm 2019, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn của tỉnh Đồng Nai đạt trên 56,6 triệu đồng/người/năm, tăng gần gấp 3 lần so với năm 2011. Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 6,62% vào năm 2011, xuống còn 0,09%.

Ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng, mặc dù là tỉnh công nghiệp với tỷ trọng nông nghiệp trong cơ cấu kinh tế rất thấp (chỉ còn 5%), nhưng Đồng Nai luôn dành sự quan tâm đặc biệt cho phát triển nông nghiệp, nông thôn, luôn chủ động, sáng tạo ban hành nhiều chủ trương, kế hoạch hành động, có cơ chế, chính sách đột phá, chỉ đạo đồng bộ, huy động cả hệ thống chính trị, mọi nguồn lực xã hội và sự chung tay, góp sức của các tầng lớp nhân dân tham gia xây dựng nông thôn mới.

Trong gần 9 năm qua, cả tỉnh Đồng Nai đã huy động được 376,9 nghìn tỷ, bình quân 2.834 tỷ đồng/xã, cao nhất cả nước; trong đó ngân sách nhà nước các cấp là 41,9 nghìn tỷ, bình quân 315 tỷ đồng/xã cao hơn nhiều so với mức bình quân cả nước 35 tỷ đ/xã. Với sự cố gắng, nỗ lực của cả hệ thống chính trị và sự hưởng ứng, tích cực tham gia đóng góp sức người, sức của của các tầng lớp nhân dân, Chương trình xây dựng nông thôn mới tỉnh Đồng Nai đã đạt được những kết quả vượt bậc, làm cho bộ mặt nhiều vùng nông thôn khang trang, xanh, sạch, đẹp hơn; hạ tầng thiết yếu về giao thông, thủy lợi, văn hóa, y tế, giáo dục,…

Do được quan tâm đầu tư, nâng cấp, xây dựng, sản xuất nông nghiệp của tỉnh tiếp tục phát triển bền vững, trong đó, đã xuất hiện những mô hình sản xuất nông nghiệp hàng hóa lớn, tiêu biểu trên cả nước, mang lại hiệu quả kinh tế và thu nhập cao, với tốc độ tăng trưởng bình quân của giá trị sản xuất nông – lâm - thủy sản là 3,67%/năm trong giai đoạn 2010-2018, giá trị sản xuất nông nghiệp năm 2018 đạt 228,8 triệu đ/ha/năm.

Là tỉnh công nghiệp, nhưng Đồng Nai đứng đầu cả nước về nhiều nhóm nông sản, như chăn nuôi lợn, nuôi gà, cây xoài, tiêu, sầu riêng, bưởi…. Đồng Nai cũng tập trung đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, có gần 80% diện tích đất sản xuất nông nghiệp có ứng dụng tiến bộ khoa học, tưới tiết kiệm nước, bón phân qua đường ống cho diện tích 46 nghìn ha, chiếm 33% tổng diện tích có nhu cầu áp dụng trên địa bàn tỉnh.

Trong việc thực hiện Bộ tiêu chí nông thôn mới, ngay trong tháng 7/2019, tỉnh Đồng Nai đã có 100% số xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, cùng với Nam Định và Đà Nẵng trở thành 3 tỉnh, thành phố đầu tiên của cả nước có 100% số xã đạt chuẩn nông thôn mới; đồng thời, đến tháng 8/2019, toàn tỉnh có 100% số đơn vị cấp huyện đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, đưa Đồng Nai trở thành tỉnh đầu tiên của cả nước có 100% số xã và 100% đơn vị cấp huyện đạt chuẩn nông thôn mới.

Với thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2011-2020, Chủ tịch nước đã tặng Huân chương Lao động hạng Ba cho nhân dân và cán bộ các huyện Vĩnh Cửu, Tân Phú, Thống Nhất, Cẩm Mỹ, Nhơn Trạch, Định Quán, Long Thành, Trảng Bom và TP. Biên Hòa.

Xây dựng nông thôn mới không có điểm dừng…

Mô hình trang trại trồng cây công nghiệp lâu năm

kết hợp với chăn nuôi gia súc ở Cẩm Mỹ -Đồng Nai (Ảnh: K.V)

Ông Nguyễn Phú Cường, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai khẳng định, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới có vai trò, ý nghĩa vô cùng quan trọng. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn và nâng cao đời sống nông dân là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Trong thời gian tới, cả hệ thống chính trị của tỉnh Đồng Nai tiếp tục chủ động thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để xây dựng nông thôn Đồng Nai giàu đẹp, văn minh, hiện đại, phát huy bản sắc văn hóa vùng nông thôn.

Theo ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thì việc chuyển đổi, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp của Đồng Nai có nhiều tiến bộ, nhưng chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế. Việc thu hút đầu tư vào sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao còn chưa nhiều. Chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm vẫn còn là mối lo của người tiêu dùng; các chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm chưa nhiều, chưa có nông sản hàng hóa có thương hiệu mạnh… Đồng thời, nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới chủ yếu từ ngân sách Nhà nước, việc thu hút nguồn lực xã hội ở một số địa phương chưa được nhiều. Hệ thống hạ tầng kinh tế - kỹ thuật nông thôn đầu tư còn chưa đồng đều giữa các địa phương và thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu sản xuất và phục vụ đời sống sinh hoạt của nhân dân; hạ tầng về giao thông nông thôn, thủy lợi, điện phục vụ sản xuất một số nơi còn khó khăn, nhất là ở những vùng xa trung tâm; công tác quản lý quy hoạch, quản lý xây dựng, quản lý đất đai, vệ sinh môi trường khu vực nông thôn còn nhiều hạn chế, bất cập,...

Do đó, Đồng Nai cần tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện cơ cấu lại ngành nông nghiệp, đổi mới mô hình tăng trưởng gắn với phát triển nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, vùng chăn nuôi gia súc, gia cầm tập trung; xây dựng vùng nguyên liệu nông sản tập trung gắn với cấp mã vùng trồng, mã vạch sản phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn quản lý chất lượng (VietGap, GlobalGap) và truy xuất nguồn gốc đối với tất cả các sản phẩm nông nghiệp, nhất là đối với các vùng trồng cây ăn trái.

Tăng cường phát triển chăn nuôi theo hướng tập trung, đảm bảo an toàn sinh học, thực hiện chặt chẽ qui trình phòng chống dịch bệnh. Phát triển liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, tăng cường khâu bảo quản và chế biến hàng nông sản; hình thành hệ thống trung tâm kết nối, xúc tiến tiêu thụ, xuất khẩu sản phẩm gắn với chuỗi các chợ đầu mối hoặc trung tâm cung ứng hàng nông sản….

Tiếp tục hoàn thiện và nâng cao chất lượng hệ thống hạ tầng cơ bản phục vụ sản xuất và dân sinh ở nông thôn, theo hướng đáp ứng yêu cầu, nâng cao chất lượng (cao hơn so với mức đạt chuẩn). Chú trọng đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn gắn với phát triển đô thị; kết nối liên xã, liên huyện; mở rộng và hiện đại hóa hệ thống cơ sở hạ tầng trung tâm cấp huyện, trong đó, chú trọng đầu tư hình thành và phát triển hệ thống cung ứng, kết nối nông sản hiện đại cấp huyện; chủ động giải pháp ứng phó với thiên tai và biến đổi khí hậu.

Cùng với đó cần đặc biệt quan tâm đến công tác bảo vệ môi trường ở nông thôn, phát động và duy trì các phong trào nói không với rác thải nhựa, tái sử dụng chất thải nông nghiệp đảm bảo đúng quy định về vệ sinh môi trường và an toàn thực phẩm, cải tạo cảnh quan môi trường; tập trung phát triển các mô hình thôn, xóm xanh, sạch, đẹp làm tiền đề cho phát triển du lịch nông thôn trên địa bàn tỉnh về lâu dài và bảo tồn được hồn cốt văn hóa nông thôn, cũng như hình thành các vành đai sinh thái xanh…

Trong thời gian tới, mục tiêu của tỉnh Đồng Nai là tiếp tục duy trì, giữ vững kết quả đạt chuẩn nông thôn mới của giai đoạn trước, đẩy mạnh phát triển nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, đảm bảo nông thôn phát triển ổn định và bền vững, dần tiến tới nông thôn mới giàu có, văn minh và hiện đại. Cụ thể, Đồng Nai phấn đấu đến năm 2025, toàn tỉnh có 60% xã đạt chuẩn nông thôn mới, 8% xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, 10 đến 12 khu dân cư kiểu mẫu; huyện Xuân Lộc đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu theo hướng phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững./.