Mưa lũ gây sự cố nghiêm trọng hai thủy điện ở Đác Nông

Trước sự cố mất an toàn đập thủy điện Đác Kar và tình trạng sạt lở đất đá gây thiệt hại nặng nề tại công trình thủy điện Đác Sin 1, các ngành chức năng của tỉnh Đác Nông và huyện Đác R'lấp đang phối hợp chủ đầu tư các nhà máy thủy điện bị ảnh hưởng tích cực khắc phục sự cố, bảo đảm an toàn hồ đập thủy điện và cuộc sống của người dân ở vùng hạ lưu.

Các đơn vị chức năng vẫn tích cực xử lý sự cố van xả đáy đập thủy điện Đác Kar.

Các đơn vị chức năng vẫn tích cực xử lý sự cố van xả đáy đập thủy điện Đác Kar.

NDĐT - Trước sự cố mất an toàn đập thủy điện Đác Kar và tình trạng sạt lở đất đá gây thiệt hại nặng nề tại công trình thủy điện Đác Sin 1, các ngành chức năng của tỉnh Đác Nông và huyện Đác R’lấp đang phối hợp chủ đầu tư các nhà máy thủy điện bị ảnh hưởng tích cực khắc phục sự cố, bảo đảm an toàn hồ đập thủy điện và cuộc sống của người dân ở vùng hạ lưu.

Đập thủy điện Đác Kar vẫn chưa được an toàn

Trong những ngày qua trên địa bàn tỉnh Đác Nông có mưa rất to khiến nước đầu nguồn đổ về lớn, ảnh hưởng đến an toàn hồ đập các công trình thủy điện trên địa bàn. Chiều 9-8, tại Công trình thủy điện Đác Kar, theo quan sát của phóng viên Nhân Dân điện tử, mặc dù đập thủy điện Đác Kar vẫn xả nước qua đường ống áp lực và tràn xả lũ, nhưng mực nước trong hồ vẫn còn cao. Đặc biệt, ở bên vai trái của thân đập thủy điện xuất hiện vết nứt lớn và phía chân đập xảy ra sạt lở đất do việc xả lũ, nên đập thủy điện Đác Kar vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro, mất an toàn.

Giám đốc điều hành Công ty cổ phần thủy điện Đác Kar, Chu Văn Quyền cho biết: Lực lượng kỹ thuật đã thực hiện biện pháp xả nước qua đường ống áp lực và đập tràn của thủy điện Đác Kar nên mực nước trong lòng hồ đã giảm so với ngày 8-8. Tính đến 16 giờ ngày 9-8, mực nước hồ chứa thủy điện Đác Kar đã giảm hơn hai mét so với ngày 8-8, nhưng vẫn còn cao hơn mức dâng bình thường một mét. Tuy nhiên, sự cố van xả tràn vẫn chưa thể khắc phục.

Tại công trình, các đơn vị vẫn đang khẩn trương khắc phục sự cố van xả đáy của đập thủy điện Đác Kar, trong thời tiết vẫn còn mưa.

Đập thủy điện Đác Kar phải xả lũ qua đường ống áp suất.

Theo báo cáo nhanh của Công ty CP Thủy điện Đác Kar thì tại thời điểm xảy ra sự cố mất an toàn đập thủy điện, các hạng mục công trình cụm đầu mối gồm: Đập dâng, đập tràn, cống lấy nước và cống xả kiệt của Dự án Nhà máy Thủy điện Đác Kar cơ bản đã thi công hoàn thiện, trong đó đã thi công hoàn thành cống xã kiệt, cống lấy nước, còn đập đến cao trình 480.5m theo thiết kế. Phần cơ khí thủy công đập tràn đã thi công hoàn thành.

Tính đến ngày 6-8, mực nước hồ Thủy điện Đác Kar dưới ngưỡng tràn cao trình 467.00m. Tuy nhiên, sau một ngày trời mưa liên tục đến 11 giờ ngày 7-8, mực nước hồ lên cao đạt cao trình 469.5m. 2 giờ sáng 8-8, chủ đầu tư đã chủ động xả tràn để đón lũ với lưu lượng nhỏ. Tuy nhiên, lúc này do sự cố mất điện đường dây khu vực đập tràn nên chủ đầu tư chuyển sang vận hành bằng máy phát điện dự phòng. Lúc này lưu lượng nước đổ về đột ngột mang theo nhiều cây củi làm cửa van bị kẹt không thể mở được cửa van xả tràn. Thời điểm này, do mưa lớn kéo dài đến sáng 8-8 thì xảy ra sự cố sạt lở đất đồi, cách chân hạ lưu đập khoảng 50m phía bờ đập phải dâng làm đường ống dẫn nước về nhà máy bị vỡ một đoạn dài khoảng 70m, khiến nước hồ chảy qua đường ống tiếp tục gây sạt lở ở khu vực hạ lưu đập dâng.

Đến 7 giờ ngày 8-8, mực nước hồ chứa dâng lên đến cao trình 477.00. Đến 11 giờ cùng ngày mực nước dâng lên cao trình 478.00m với lưu lượng đỉnh lũ lớn nhất khoảng 380 m3/s. Lập tức, chủ đầu tư đã tìm biện pháp nâng cửa van đập tràn và báo cáo cơ quan chức năng của hai tỉnh Đác Nông và Bình Phước để phối hợp xử lý. Tuy nhiên, từ 14 giờ ngày 8-8 đến 12 giờ ngày 9-8, mực nước đã giảm về cao trình 476.3m và tiếp tục giảm, do trời đã ngớt mưa. Đến chiều 9-8, mực nước hồ đã giảm mạnh nhưng lực lượng chức năng vẫn túc trực và theo dõi sát sao diễn biến thời tiết để xử lý kịp thời các tình huống có thể xảy ra.

Một vết nứt ở phía bên phải đập thủy điện Đác Kar khiến đạp mất an toàn.

Chiều 9-8, Chủ tịch UBND huyện Đác R’lấp, tỉnh Đác Nông, Lê Văn Thị cho biết: Cho đến thời điểm này, mực nước tại hồ Thủy điện Đác Kar đã hạ xuống dưới hai mét. Hiện nay, các đơn vị vẫn đang khẩn trương khắc phục sự cố van xả đáy nên việc xả nước vẫn phải thực hiện bằng cách xả qua đường ống áp lực. Nếu trong những ngày tới, trời vẫn tiếp tục mưa lớn thì mức độ nguy hiểm lại tăng lên.

Tại khu vực hạ du Thủy điện Đác Kar chỉ có hai hộ dân ở xã Đác Ru, huyện Đác R’lấp, tỉnh Đác Nông sinh sống. Vì vậy ngay trong tối 8-8, sau khi nhận được điện của Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai về sự cố đập Thủy điện Đác Kar do ảnh hưởng của mưa lũ, UBND huyện Đác R’lấp đã tổ chức di dời hai hộ dân này đến nơi an toàn.

Ngay trong đêm 8-8, Chủ tịch UBND tỉnh Đác Nông Nguyễn Bốn đã trực tiếp đến kiểm tra tại công trình đập thủy điện Đác Kar. Tại đây, đồng chí Nguyễn Bốn đã chỉ đạo chủ đầu tư, đơn vị thi công và cơ quan chức năng bằng mọi biện pháp phải hạ thấp mực nước để tránh xảy ra tình huống vỡ đập đột ngột. Chính quyền địa phương, cơ quan chức năng tổ chức di dời người dân ở vùng hạ du, sẵn sàng lực lượng, phương tiện để triển khai ứng cứu khi có tình huống xảy ra. Các lực lượng liên quan tập trung theo dõi, khắc phục sự cố.

Nếu trong những ngày tới trời tiếp tục mưa lớn thì đập Thủy điện Đác Kar mất an toàn.

Theo Giám đốc điều hành Công ty cổ phần Thủy điện Đác Kar Chu Văn Quyền, Thủy điện Đác Kar có công suất 12 MW, nằm trên địa bàn bốn xã Đác Ru, Hưng Bình, huyện Đác R’lấp và xã Đồng Nai, Phú Sơn, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước. Lòng hồ Thủy điện Đác Kar có dung tích thiết kế 11,4 triệu m3 nước, thân đập có chiều cao 34m, dài hơn 200m và đang trong quá trình thi công. Công trình được khởi công năm 2014 và dự kiến đưa vào sử dụng vào cuối năm 2019. Tuy nhiên, mấy ngày qua, do trên địa bàn tỉnh Đác Nông và các tỉnh Tây Nguyên có mưa rất to, nước đầu nguồn đổ về lớn và nhanh, trong khi công trình xảy ra sự cố kẹt van xả đáy, khiến mực nước hồ dâng cao dẫn đến nguy cơ mất an toàn. Đến chiều 9-8 mực nước đã giảm và công trình đã trở lại mức an toàn.

Sạt lở đồi núi nghiêm trọng tại Nhà máy thủy điện Đác Sin 1

Trong khi các ngành chức năng của tỉnh Đác Nông và huyện Đác R’lấp đang tích cực phối hợp Công ty cổ phần Thủy điện Đác Kar xử lý sự cố mất an toàn đập Thủy điện Đác Kar, thì rạng sáng 8-8 tại Công trình thủy điện Đác Sin 1 nằm trên địa bàn xã Hưng Bình và Đác Sin, huyện Đác R’lấp lại xảy ra tình trạng sạt lở đất đá từ khu vực nhà điều hành đến khu vực nhà máy, khiến nhà máy thủy điện này bị cô lập hoàn toàn và buộc phải dừng hoạt động.

Trưa ngày 9-8, phóng viên Nhân Dân điện tử có mặt tại khu vực Nhà máy thủy điện Đác Sin 1 và chứng kiến nhiều đồi núi bị sạt lở với hàng nghìn m3 đất đá đổ xuống gây ách tắc hoàn toàn đường dẫn xuống xuống hai tổ máy của công trình.

Hàng nghìn m3 đất đá sạt lỡ làm ách tắc đường giao thông xuống hai tổ máy Công trình thủy điện Đác Sin 1.

Trao đổi với chúng tôi tại hiện trường, Phó Tổng giám Công ty cổ phần VRG Đác Nông kiêm Giám đốc điều hành nhà máy thủy điện Đác Sin 1 cho biết: Những ngày qua, trên địa bàn tỉnh Đác Nông xảy ra mưa rất to dẫn đến nhiều khu vực trong dự án nhà máy thủy điện bị sạt lở đất đá nghiêm trọng. Đặc biệt từ khu vực nhà điều hành đến nhà máy xảy ra nhiều điểm sạt lở đồi núi với hàng chục nghìn m3 đất đá đổ xuống gây ách tắc giao thông. Đến trưa ngày 9-8, đơn vị vẫn chưa tiếp cận được khu vực nhà máy. Sạt lở đất đá đã làm vỡ một đoạn đường ống áp suất nên đơn vị đã phải dừng hoạt động nhà máy và khẩn trương phối hợp chính quyền địa phương để khắc phục sự cố. Đến trưa 9-8, đơn vị đã đưa các cán bộ, kỹ sư vận hành nhà máy đến nơi an toàn. Tuy nhiên, tình trạng sạt lở đã gây thiệt hại rất lớn cho công ty.

Ngay sau khi xảy ra sự cố, Công ty cổ phần VRG Đác Nông đã có văn bản gửi UBND tỉnh Đác Nông báo cáo về việc xả lũ khẩn cấp, sự cố vận hành điều tiết chống lũ thủy điện Đác Sin 1. Đến 11 giờ ngày 8-8, đơn vị phải xả lũ khẩn cấp và hiện vẫn duy trì xả lũ bằng việc mở cửa xả nước. Lưu lượng nước xả khẩn cấp về hạ lưu mức lớn nhất là 126 m3/s. Việc xả được duy trì đến khi cơ quan chức năng có thông báo lũ tan. Dung tích hồ chứa hiện tại là 11,8 triệu m3. Hồ được bảo đảm an toàn.

Các ngành chức năng của tỉnh Đác Nông kiểm tra việc xả lũ tại Nhà máy thủy điện Đác Sin 1.

Công trình nhà máy thủy điện Đác Sin 1 do Công ty cổ phần VRG Đác Nông làm chủ đầu tư. Công trình nằm trên địa bàn xã Hưng Bình và Đác Sin, huyện Đác R’lấp, có hai tổ máy với công suất 28,4MW, được đưa vào sử dụng nhiều năm nay và đến nay thì xảy ra sự cố do thiên tai.

Trước tình hình phức tạp của mưa lũ, thực hiện sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Đác Nông chỉ đạo các ngành chức năng của tỉnh và huyện Đác R’lấp huy động các lực lượng liên quan và các đơn vị vũ trang trên địa bàn phối hợp chủ đầu tư công trình thủy điện Đác Kar và thủy điện Đác Sin 1 khẩn trương triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn hồ đập thủy điện và cuộc sống của nhân dân ở vùng hạ lưu, khắc phục hậu quả, ổn định sản xuất và cuộc sống.

Công điện khẩn về ứng phó nguy cơ vỡ đập hồ thủy điện Đăk Kar

Bài và ảnh: NGUYỄN CÔNG LÝ

Nguồn Nhân Dân: http://nhandan.com.vn/xahoi/tin-tuc/item/41158702-mua-lu-gay-su-co-nghiem-trong-hai-thuy-dien-o-dac-nong.html