Mũ tai bèo của nữ chiến sĩ Trường Sơn

CCB Hoàng Thị Băng tâm sự: "Mỗi khi đi đâu, tôi luôn mang theo mũ tai bèo bên mình. Đây là kỷ vật vô giá trong cuộc đời tôi, nhắc nhớ về khoảng thời gian tôi trưởng thành, biết thế nào là lý tưởng sống, là trách nhiệm với đất nước".

Tròn 20 tuổi, cô gái Hoàng Thị Băng xung phong đi bộ đội. Ngày 27-8-1973, Tiểu đoàn nữ Trường Sơn tỉnh Ninh Bình được thành lập tại xã Ninh Giang, huyện Gia Khánh (nay là huyện Hoa Lư), tỉnh Ninh Bình. Hoàng Thị Băng trong đội hình 500 nữ thanh niên độ tuổi từ 16 đến 21 của tiểu đoàn. Sau thời gian huấn luyện, ngày 15-10-1973, Hoàng Thị Băng cùng đồng đội hành quân vào Trường Sơn sau đó được biên chế vào Đại đội 3, Trung đoàn Công binh 34, Sư đoàn 472, Đoàn 559.

Chiếc mũ tai bèo của cựu chiến binh Hoàng Thị Băng.

Ngắm nhìn thật lâu chiếc mũ của mình, bà Hoàng Thị Băng nhớ lại: "Khi chúng tôi được lệnh vào chiến trường, mỗi người được đơn vị phát mũ tai bèo. Ngày ấy, chiếc mũ theo tôi trong bao lần làm nhiệm vụ, như: Chặt cây làm lán trại, lợp nhà, đào hầm, vận chuyển lương thực thực phẩm, đánh bộc phá, mở đường… ở các mặt trận Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Trị và nước bạn Lào… Khi trong rừng già, lúc ở hậu cứ cũng như trên đường hành quân ra vùng địch hậu, cả khi giáp mặt với quân thù, sống chết chỉ trong tích tắc, thì chiếc mũ luôn là người bạn đồng hành của tôi, cùng tôi hoàn thành tốt các nhiệm vụ".

Đến năm 1977, Hoàng Thị Băng xuất ngũ. Cho đến bây giờ, mỗi lần nhìn thấy chiếc mũ, bà đều có cảm giác như đang ở cùng đồng đội, nhớ đến những ngày hành quân gian khổ, làm nhiệm vụ mở đường ở khắp các mặt trận. Chiếc mũ nay đã bạc màu, nhưng ký ức của bà dành cho nó còn xanh mãi. Bà nâng niu chiếc mũ cũ như một kỷ vật thiêng liêng, coi đó tượng trưng cho ý chí sắt đá của bà và đồng đội. Đúng như nhà thơ Tố Hữu đã viết trong "Bài ca Xuân 68": Dễ thương như một bàn tay nhỏ, chẳng làm đau một chiếc lá trên cành, sáng trên đầu như một mảnh trời xanh/ Mà xông xáo, mà tung hoành ngang dọc...

Bài và ảnh: NGUYỄN THU