MTTQ Việt Nam trong công tác bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Trong những năm qua, thực hiện nhiệm vụ chính trị đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng đồng bào dân tộc thiểu số, Mặt trận các cấp 27 tỉnh vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã phối hợp với lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng xây dựng hơn 34 nghìn người có uy tín trong các dân tộc thiểu số làm nòng cốt trong vận động cộng đồng thực hiện phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, xây dựng các mô hình quần chúng tự quản đường biên, mốc quốc giới, giữ gìn an ninh quốc gia.

Tuyên truyền, vận động đồng bào các dân tộc thiểu số qua lực lượng người có uy tín, tiêu biểu, các vị ủy viên ủy ban; tuyên truyền, vận động thông qua các ngày lễ hội của các dân tộc. Tuyên truyền thông qua “Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư” được tổ chức hàng năm với các nội dung tuyên truyền, vận động như: công tác xóa đói, giảm nghèo, công tác phổ cập giáo dục tiểu học, đưa trẻ đúng độ tuổi đến trường; thực hiện sinh đẻ có kế hoạch, khám chữa bệnh tại trạm y tế xã; vận động đồng bào bảo tồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của từng dân tộc; thực hiện phòng, chống, tố giác tội phạm, ma túy, buôn bán người qua biên giới, thực hiện bảo vệ môi trường sinh thái... Thông qua công tác tuyên truyền, vận động của Mặt trận đã tạo mối quan hệ tốt giữa cán bộ Mặt trận với đồng bào các dân tộc thiểu số ở các địa phương, nhất là ở các vùng sâu, vùng xa. Tuyên truyền, vận động đồng bào thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ở địa phương, không tham gia các tổ chức bất hợp pháp, như: “Tin lành Vàng Chứ” ở địa bàn các tỉnh miền núi phía Bắc; tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình ở Hà Giang, Tuyên Quang, Cao Bằng, Thái Nguyên; “Tin lành Đề Ga”, “Hà Mòn” ở các tỉnh vùng Tây Nguyên; tuyên truyền lịch sử vùng đất Tây Nam bộ để chống lại những âm mưu phản động của tổ chức Khmer Krôm…

Kết quả nổi bật trong thực hiện nhiệm vụ an ninh, quốc phòng của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp trong nhiệm kỳ qua ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số là công tác phối hợp với Công an và Bộ đội Biên phòng tuyên truyền, vận động đồng bào các dân tộc tích cực thực hiện các phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia, đường biên, mốc giới... Cụ thể như:

Thực hiện Chương trình số 09/Ctr-BCA-MTTW của Bộ Công an và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam về “Đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trong tình hình mới” và Chỉ thị số 06/2008/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về “Phát huy vai trò người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, Mặt trận các cấp ở các tỉnh vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã lập danh sách được hơn 34 nghìn người có uy tín trong các dân tộc thiểu số; tích cực, chủ động phối hợp với Công an cùng cấp thực hiện công tác xây dựng, bồi dưỡng, phát huy vai trò của người có uy tín làm nòng cốt trong công tác vận động cộng đồng thực hiện “Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” gắn với các phong trào, các cuộc vận động khác ở các địa phương vùng đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Thông qua công tác phối hợp, Mặt trận và Công an các cấp trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã phát hiện, phòng ngừa, ngăn chặn và đấu tranh với nhiều đối tượng phạm tội, nhiều vụ việc phức tạp ảnh hưởng đến an ninh, trật tự. Điển hình như: Mặt trận các cấp tỉnh Quảng Ninh đã phối hợp với Công an các cấp xây dựng được 637 người có uy tín, trong đó có 460 người do lực lượng công an trực tiếp vận động, giữ vai trò nòng cốt trong hoạt động ở 920 tổ nhân dân tự quản an ninh trật tự. Thông qua nguồn tin của người có uy tín, lực lượng công an đã thu trên 700 kg pháo nổ, 33 khẩu súng săn tự chế, tham gia vận động 25 trường hợp người dân tộc thiểu số đi cai nghiện bắt buộc, phối hợp với chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động, ngăn chặn hàng trăm người có ý định xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động, làm thuê, cung cấp trên 300 tin liên quan đến an ninh trật tự, trong đó có nhiều tin có giá trị liên quan đến tình hình khu vực biên giới, tranh chấp trong nội bộ nhân dân, hoạt động tôn giáo trái pháp luật trong vùng dân tộc. Tỉnh Hà Giang đã phối hợp với Công an các cấp xây dựng được 1.327 người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, có 580 người tham gia các tổ tự quản về an ninh, trật tự. Thông qua công tác vận động của người có uy tín đã giải quyết 98 vụ việc liên quan đến an ninh trật tự, người uy tín đã cung cấp 76 nguồn tin có giá trị cho lực lượng công an. Tỉnh Cao Bằng đã phối hợp với Công an xây dựng được 2.473 người uy tín trong 27 dân tộc thiểu số, người uy tín đã phát hiện 33 nghìn lượt người xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc làm thuê, phát hiện 113 vụ nhập cảnh trái phép với 817 người…

Thực hiện công tác phối hợp giữa Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng về triển khai thực hiện phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia”, Mặt trận 25 tỉnh có đường biên giới trên đất liền đã phối hợp với Bộ đội Biên phòng vận động đồng bào các dân tộc quản lý và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia thông qua các mô hình quần chúng tự quản đường biên, mốc quốc giới, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội khu vực biên giới với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, như: “Tổ tự quản đường biên, mốc quốc giới”; “Tổ tự quản an ninh trật tự thôn, bản”; “Tổ đoàn kết đảm bảo an ninh trật tự”; “Kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới”... đã xây dựng được 3.519 tổ tự quản đường biên, mốc quốc giới; đồng bào các tuyến biên giới tại 25 tỉnh đã ký kết nhận tự quản 3.262 km đường biên giới, 2.345 mốc quốc giới… Điển hình là: Mặt trận Tổ quốc tỉnh Điện Biên đã phối hợp với Bộ đội Biên phòng và Công an tỉnh xây dựng các mô hình “Tổ tự quản an ninh trật tự” tại các thôn, bản ở các xã biên giới. Đến nay, 100% các xã biên giới đã triển khai thực hiện nội dung tự quản đường biên, cột mốc với 125 tập thể (thôn, bản) đăng ký tự quản 365,861 km/400,861 km đường biên; 2.789 hộ/3.816 người đăng ký tự quản 173/187 cột mốc và 4 công trình biên giới... Hiện nay, các tổ tự quản đang hoạt động có hiệu quả, các thành viên trong tổ đều nêu cao tinh thần trách nhiệm, thường xuyên nắm chắc tình hình, kịp thời thông báo cho Đồn Biên phòng và chính quyền địa phương những vụ việc, vấn đề phức tạp về an ninh trật tự và vi phạm pháp luật, góp phần đấu tranh ngăn chặn có hiệu quả các loại tội phạm trên địa bàn. Tỉnh Tây Ninh đã phối hợp với Bộ đội Biên phòng và Công an tỉnh trong triển khai thực hiện công tác phối hợp tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân nâng cao nhận thức, ý thức cảnh giác, tích cực tham gia phong trào tự quản an ninh trật tự ở địa phương; xây dựng, củng cố thế trận biên phòng toàn dân gắn với thế trận quốc phòng và thế trận an ninh nhân dân vững chắc, góp phần tích cực vào việc phát triển kinh tế - xã hội. Kết quả, có 516 hộ gia đình có đất sản xuất dọc biên giới nhận và bảo vệ 234 km đường biên giới, 81/100 cột mốc và 52/52 ấp giáp biên đăng ký tự quản, từ đó góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ biên giới quốc gia; giúp cấp ủy, chính quyền địa phương và Bộ đội Biên phòng phát hiện, xử lý kịp thời các tình huống xảy ra trên địa bàn. Tỉnh An Giang đã phối hợp với Bộ đội Biên phòng tổ chức phong trào “Quần chúng tham gia tự quản đường biên, cột mốc và giữ gìn an ninh trật tự khóm, ấp khu vực biên giới” với các mô hình, như: “Tổ tự quản đường biên, mốc quốc giới”, “Kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới”, “Tổ tự quản an ninh trật tự khóm, ấp”, “Tổ đoàn kết đảm bảo an ninh trật tự”; đã thường xuyên duy trì được 98 tổ/73 khóm, ấp giáp biên về tự quản đường biên, cột mốc và 855/855 hộ dân có đất sản xuất giáp biên giới tham gia bảo vệ đường biên, cột mốc và giữ gìn an ninh trật tự khóm, ấp khu vực biên giới. Qua đó, các đồn Biên phòng đã thu được 1.646 nguồn tin có giá trị, thu 198 đĩa CD, VCD, 3.012 trang tài liệu, 209 bức ảnh hoạt động của các tổ chức, đối tượng nhen nhóm phản động; góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới.

Để tiếp tục phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thực hiện các nhiệm vụ về an ninh, quốc phòng ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc, trong thời gian tới, hệ thống Mặt trận các cấp cần chủ động tham mưu cho cấp ủy, phối hợp với chính quyền, các ngành Công an, Bộ đội Biên phòng và các tổ chức thành viên tập trung thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể như sau:

1. Tăng cường, kiên trì tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, vận động thực hiện các nhiệm vụ an ninh, quốc phòng vùng dân tộc thiểu số với các hình thức đa dạng, phong phú.

Đa dạng hóa các hình thức phổ biến, tuyên truyền, kết hợp các hình thức tuyên truyền thông qua báo chí, phát thanh, truyền hình với việc trang bị tài liệu, tờ rơi, đội thông tin lưu động, các hoạt động văn hóa, thể thao, các hội thi, đối thoại tiếp xúc của cán bộ Mặt trận với đồng bào… Đặc biệt coi trọng hình thức phát thanh, truyền hình bằng tiếng dân tộc, công tác tuyên truyền miệng thông qua đội ngũ người có uy tín tiêu biểu và đội ngũ Ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp ở vùng dân tộc thiểu số, thông qua “Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư “ dịp 18/11 hàng năm và các lễ, hội của đồng bào các dân tộc thiểu số. Thực hiện công tác phối hợp đồng bộ trong cả hệ thống chính trị các cấp để vận động, thuyết phục đồng bào hiểu và tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước do Mặt trận và các tổ chức đoàn thể phát động; không dùng các biện pháp cứng nhắc, cưỡng bức thô bạo, tạo kẽ hở cho các thế lực thù địch lợi dụng. Đảm bảo các điều kiện để đồng bào xây dựng mối quan hệ gắn bó với cộng đồng các dân tộc cùng sinh sống ở khu dân cư, tham gia ngày càng tốt hơn các hoạt động kinh tế, văn hóa, xã hội, góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đổi mới công tác vận động quần chúng theo hướng thiết thực, hiệu quả, gắn với việc phát triển kinh tế, xã hội, thực hiện phong trào xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho đồng bào; xây dựng môi trường văn hóa - xã hội ở khu dân cư; đồng thời làm tốt công tác quản lý nhà nước và xử lý nghiêm theo pháp luật đối với mọi hoạt động vi phạm pháp luật. Việc đổi mới phương thức công tác vận động đồng bào dân tộc thiểu số, cần quán triệt tốt phương châm: chân thành, tôn trọng, tích cực, thận trọng, kiên trì, tế nhị, vững chắc; sử dụng nhiều phương thức phù hợp với đặc thù của từng dân tộc, từng địa phương.

2. Thực hiện tốt hơn nữa chính sách ưu tiên phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao mức sống, trình độ dân trí của đồng bào dân tộc với những chương trình, dự án cụ thể, phù hợp với từng vùng, từng tiểu vùng.

Thực tế trong những năm qua, các đối tượng tuyên truyền phát triển đạo trái phép ở vùng dân tộc thiểu số đã lợi dụng tình trạng nghèo đói, dân trí thấp của đồng bào để tuyên truyền, lôi kéo. Bởi vậy, cần tăng cường hơn nữa đầu tư phát triển kinh tế - xã hội từng bước nâng cao đời sống vật chất, văn hóa và tinh thần cho đồng bào, làm mất cơ sở nền tảng cho các thế lực thù địch thâm nhập và kích động phá hoại khối đại đoàn kết. Do đó, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ở vùng đồng bào thiểu số là cơ sở quan trọng nhằm nâng cao nhận thức chính trị, văn hóa, xã hội cho đồng bào các dân tộc thiểu số, đồng thời xóa bỏ được tư tưởng kỳ thị dân tộc, dân tộc hẹp hòi mà các thế lực thù địch lợi dụng kích động chống phá. Việc tiếp tục đẩy mạnh đầu tư xây dựng hạ tầng cơ sở, xóa đói giảm nghèo, phát triển y tế, giáo dục… phải đi cùng với việc quy hoạch, sắp xếp lại các khu dân cư, từng bước tổ chức hợp lý cuộc sống của đồng bào ở các bản, làng, nhất là ở các địa bàn biên giới.

3. Chống âm mưu lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo kích động chủ nghĩa ly khai, tư tưởng dân tộc cực đoan, chia rẽ dân tộc, tôn giáo.

Xây dựng chiến lược bảo vệ an ninh Tổ quốc, đấu tranh chống âm mưu của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo để kích động tư tưởng ly khai, lôi kéo đồng bào, chia rẽ dân tộc, chống phá cách mạng. Biện pháp đấu tranh chủ yếu là phải dựa vào quần chúng có đạo và chức sắc tôn giáo, kết hợp vận dụng pháp luật và giáo luật để ngăn ngừa và xử lý các trường hợp sai trái. Thực sự coi công tác vận động quần chúng là cốt lõi giải quyết vấn đề, là nền tảng, điều kiện đảm bảo cho việc củng cố vai trò lãnh đạo, quản lý của Đảng, chính quyền các cấp. Cần khắc phục tình trạng dùng biện pháp hành chính đơn thuần.

4. Tập trung xây dựng và củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở vùng đồng bào dân tộc thiểu số vững mạnh về mọi mặt, làm nòng cốt cho phong trào đấu tranh, ngăn chặn các hoạt động vi phạm pháp luật, truyền đạo trái phép.

Đảng và Nhà nước cần có chiến lược đào tạo đội ngũ cán bộ ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đối với tổ chức cơ sở đảng: phải xóa thôn, bản, buôn "trắng" không có đảng viên và tổ chức cơ sở đảng. Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, nâng cao nhận thức về đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước về vấn đề dân tộc và tôn giáo. Kiên quyết khắc phục tình trạng quan liêu, xa dân của một số cán bộ. Thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, đãi ngộ và luân chuyển cán bộ. Quan tâm chỉ đạo để có cơ cấu hợp lý cán bộ các dân tộc, các bản trong bộ máy của xã. Phấn đấu các bản, trường học có chi bộ, xã có đảng bộ, khắc phục tình trạng cơ sở không có tổ chức đảng và đảng viên.

Vũ Dương Châu

Trưởng ban Dân tộc, UBTƯ MTTQ Việt Nam